تئاتر
معنی کلمه تئاتر در فرهنگ معین
معنی کلمه تئاتر در فرهنگ عمید
۲. محل اجرای نمایش، تماشاخانه.
معنی کلمه تئاتر در دانشنامه عمومی
مهد تمدن و پیدایش نمایش یا تئاتر در یونان بوده و بعد از آن روم ایتالیا و در نهایت در سراسر دنیا انتقال پیدا کرد.
تئاتر پیش تر به معنای مکان اجرا بود، نه خود نمایش. این کار توسط یک یا چند بازیگر در یک محیط باز به نام «سن» انجام می گیرد و توسط کارگردان هدایت می شود.
تئاتر یا نمایش ( به یونانی: θέατρον ) واژه ای است به زبان یونانی باستان که در لغت به معنای «چیزی است که به آن نگاه می کنند». در فارسی به تئاتر «نمایش» یا «تماشا» می گویند. تاریخچه ی تئاتر مربوط به یونان باستان و رم در قبل از میلاد مسیح می باشد.
• تئاتر خیابانی
• پانتومیم ( بی کلام )
• نمایش روحوضی
• نقالی
• نمایش عروسکی
• تئاتر سن
نمایشی که در فضای باز و در میان مردم اجرا می شود.
نمایشی است که معمولاً توسط یک بازیگر انجام می گیرد و در آن از هیچ کلامی استفاده نمی شود.
به نمایشی گفته می شود که بازیگران روی یک حوض که با الوار پوشانده شده و رویش را فرش کرده اند، داستان نمایش را اجرا می کنند. این نوع نمایش در زمان های قدیم انجام می شد.
به نمایشی گفته می شود که در آن تصاویری بر روی پرده نقاشی شده است و یک راوی طبق این پرده به نقل کردن نمایش می پردازد. این نوع نمایش بیشتر در زمان های قدیم استفاده می شد و به نمایش قهوه خانه ای معروف است.
نمایش عروسکی به نمایشی گفته می شود که در آن از عروسک استفاده می شود و بازیگران صحنه، عروسک ها می باشند و به افرادی که این عروسک ها را به حرکت درمی آورند، «عروسک گردان» گفته می شود، این نمایش هم دارای کارگردان است.
به نمایشی که بر روی سن و به صورت زنده اجرا می شود، تئاتر سن می گویند.
تئاتر یکی از هنرهای هفتگانه است. کسانی که دربارهٔ به وجود آمدن تئاتر جستجو کرده اند، می گویند سرچشمه آن از آیین هاست. آیین به مراسم مذهبی و اجتماعی می گویند. مثل مراسم عروسی در ایران و مراسم رقص های مخصوص در کشورهای دیگر. انسان همیشه دوست داشته است به اتفاقاتی که خارج از اراده و میل اوست، تسلط داشته باشد و این ویژگی اصلی تئاتر است. تئاتر در مقایسه با هنرهای دیگر امکانات زیادی دارد برای این که از هنرهای دیگر مثل نقاشی، ادبیات، معماری، موسیقی و … در آن استفاده می شود. کلمه تئاتر ( theater ) در اصل از کلمه تآترون ( theater on ) است که قسمت اول آن تیه ( thea ) تماشاگران یا محله تماشا است.
تئاتر (فیلم ۲۰۱۸). تئاتر یک فیلم اکشن در سال ۲۰۱۰ میلادی است که توسط سوکومار تهیه شده است و توسط وای. نوین. راوی شانکار و سی وی موهن تحت نام سازندگان فیلم میدری تهیه شده است. ستاره های فیلم رام چاران و سامانتا روت پرابو هستند. این فیلم به طور رسمی توسط چیرانجیوی در ماه فوریه راه اندازی شداز آوریل ۲۰۱۷. این فیلم در سراسر جهان در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۱۸ منتشر شد.
چیتی بابو یک مرد فقیر و بی گناه است که از ناشنوایی جزئی رنج می برد. وی از طریق رساندن آب به زمین های کشاورزی امرار معاش می کند. داستان فیلم از آنجایی آغاز می شود که برادرش تصمیم می گیرد تا علیه حاکم این روستا که سی سال است آنجا را اداره می کند، قیام کند. از طرفی دیگر، چیتی تابو تنها نگران سلامتی برادرش است و کارهای زیادی برای حفاظت از وی انجام می دهد و…
• رام چاران به عنوان چیتی بابو
• سامانتا روت پرابو به عنوان رامالاخشی
• ادی پینیسیتی به عنوان چلوبویان کومار
• اَناسویا بهاراداج به عنوان رانگم ماتا
• جاگاپاتی ببو به عنوان رئیس جمهور گارو
• پراکاش راج به عنوان ملا داکشینا مورتحی
• آمیت شرما به عنوان سرمینارایانا،
• نارش به عنوان کوتسوارا رائو، پدر چیتی بابو
• روهینی به عنوان کانتامما، مادر چیتی بابو
• پوجیتا پنده به عنوان پدوما
• برهماجی به عنوان کمیته انتخاباتی
• پراتویاشا بانرجی به عنوان سیتارام
• نوئل شان به عنوان ارا شهرنو
معنی کلمه تئاتر در دانشنامه اسلامی
...
[ویکی فقه] تئاتر (نشریه). تیاتْر، نخستین نشریۀ ویژۀ تئاتر به زبان فارسی که مسائل اجتماعی و سیاسی را با نگاهی طنزآمیز و منتقدانه در قالب نمایش نامه عرضه می داشت.
این نشریه در ربیع الاول ۱۳۲۶/ آوریل ۱۹۰۸ آغاز به انتشار کرد و در جمادی الآخر/ ژوئن همین سال، پس از ۱۲ شماره به کار خود پایان داد.
سردبیر
سردبیر این نشریه، میرزارضا نائینی (۱۲۹۰- ۱۸ رمضان ۱۳۵۰ق/۱۸۷۳- ۲۷ ژانویۀ ۱۹۳۲م) بود.
← نسب شناسی
نخستین شمارۀ تیاتر در روز سه شنبه ۴ ربیع الاول ۱۳۲۶ق/۶ آوریل ۱۹۰۸م، منتشر شد. این نشریه دو شماره در هفته و در ۴ صفحه در مطبعه های فاروس و خورشید (مجلس) چاپ می شد.
محل روزنامه
...
[ویکی فقه] تئاتر (هنر نمایشی). تِئاتْر، کلمه ای یونانی که از تئاترون، به معنای مکان دیدن و جایگاه تماشا گرفته شده است
ایران از پیش از اسلام تا دوران مشروطه، دارای گونه های متفاوتی از نمایش و آیین بوده است. از نمایش، مراسم و آیین های پیش از اسلام می توان به سوگ سیاوش، مراسم مغ کشی و کوسه برنشستن و نیز رقص هایی با صورتک برای ستایش ناهید و مهر اشاره کرد
بیضایی، بهرام، نمایش در ایران، ص۲۷-۴۷.
پیش از نگارش نخستین نمایشنامه های ایرانی، برخی از متون متعلق به ادبیات که در دوران ناصری رواج یافت، راه را برای نمایشنامه نویسی و آشنا کردن مخاطبان با فن «دیالوگ» گشود. یکی از مهم ترین این آثار سفینۀ طالبی یا کتاب احمد اثر طالبوف است.
ملک پور، جمشید، ادبیات نمایشی در ایران، ج۱، ص۳۴۱.
مقارن با نهضت مشروطیت، گروه های نمایشی نیز جهت همگامی با نهضت و شرکت در مبارزات ضد استبدادی توسط روشنفکران و معارف خواهان تشکیل شد و شروع به اجرای نمایش های انتقادی کردند.
ملک پور، جمشید، ادبیات نمایشی در ایران، ج۲، ص۳۱.
...
جملاتی از کاربرد کلمه تئاتر
تئاتر برای بوئِرو بایِخو تلاشی پیگیر برای درک انسان و جهان است. برای او اگر این تلاش ژرفنایی به دست آورد، همانا در چارچوبِ تراژدی صورت میگیرد: «تراژدی است که انسان را به درستی میآزماید و کلیتِ ابعادِ وی را در اختیارِ ما قرار میدهد. فلاکتِ او را، و در ضمن عظمتاش را. اگر وضعیتِ تراژیکِ انسان نادیده گرفته شود، جهد برای شناختِ او و پرسشِ صرف دربارهٔ او عملی است ناقص، موهوم و کورکورانه[...]. فقط هنگامی که تفحص دربارهٔ مسائلِ انسانی ابعادی تراژیک داشته باشد، قابلاعتماد و متهورانه است.»
آرتاشس مناتساکانی بابایان (ارمنی: Արտաշես Մնացականի Բաբայան؛ زاده ۲۵ اکتبر ۱۹۲۳ - درگذشته ۲۹ دسامبر ۲۰۰۹) نمایشنامهنویس، چهره تئاتری و مترجم اهل ارمنستان بود.
شو از یک مادر مجرد در تورانس، کالیفرنیا به دنیا آمد. مادربزرگ مادری او سرزمین اصلی چین را به مقصد تایوان ترک کرده بود و مادر شو را در نوجوانی به دلایل تحصیلی به ایالات متحده فرستاد. شو در دبیرستان شبهجزیره پالوس ورده شرکت کرد. او به بروکلین نقل مکان کرد تا تئاتر را دنبال کند و در سال ۲۰۱۲ از مدرسه هنر تیش فارغالتحصیل شد. او همچنین با شرکت تئاتر آتلانتیک آموزش دید.
آربی اُوانسیان (ارمنی: Արբի Յովհաննիսեան؛ زادهٔ ۱ اسفند ۱۳۲۰) کارگردان سینما و تئاتر، استاد دانشگاه، طراح صحنه و مترجم ارمنیتبار اهل ایران است.
او همبازی و هم دوره بازیگرانی چون علی نصیریان، عزتالله انتظامی، جمشید مشایخی، جعفر والی و محمدعلی کشاورز بودهاست. از تئاترهای او میتوان به بازرس، چشماندازی از پل، سیاه زنگی دایره زنگی، مرد فرنگی، مرگ در پائیز، دشمنان و دست بالای دست اشاره کرد.
مراکش که در سال ۱۰۷۰–۷۲ توسط طایفه المراود بنا شد، مدتهای زیادی مرکز فرهنگی، اقتصادی و سیاسی کشور مغرب بودهاست. تأثیر این شهر بر تمامی دنیای اسلام در غرب، از شمال آفریقا تا اندلس، مشاهده میشد. بناهای شگفتانگیز از آن دوران به جای ماندهاست که از آن جمله: مسجد کتبیه، قصبات، برج و بارو، درهای بسیار بزرگ، باغها و غیره را میتوان نام برد. بعدها شاهکارهای معماری از قبیل کاخ باهیه، مدرسه بن یوسف، مقبرههای سعدیون، بناهای مسکونی و تئاتر روباز جامع الفنا به این مجموعه اضافه شد.
کیدن کوتار فیلیپ سیمور هافمن یک کارگردان تئاتر است که دچار بحرانی در زندگی میشود. بعد از اینکه جایزهٔ «مک آرتور» را بدست میآورد و زنش او را ترک میکند؛ او سعی به حل کردن این بحران با ساخت یک نمایش تئاتر عظیم با پولی که از جایزهٔ «مک آرتور» بدست آورده میکند.
این ساختمان در دهه ۱۹۲۰ به عنوان سالن تئاتر مورد استفاده قرار میگرفت اما در دهه ۱۹۳۰ و دوران پس از جنگ به سالن سینما تبدیل شد و سپس در دهه ۱۹۵۰ به عنوان استودیو تلویزیونی و استودیو ضبط موسیقی مورد استفاده قرار گرفت.
با رونق تئاتر در رشت، اکبر دودکار نیز فعالیت هنریاش را آغاز کرد. او در استخدام ارتش بود و همزمان در فعالیتهای هنری شرکت داشت. یک سال پس از بازنشستگی در سال ۱۳۵۰، به تئاتر دهقان تهران پیوست و در سینما و تلویزیون نیز ظاهر شد.
آربی اوانسیان تجربیات تئاتری خویش را در زمینهٔ سینما نیز به کار گرفتهاست که حاصل آن در اوایل دهه ۱۳۵۰ فیلم مستند لبئوس به نام تادئوس (در خصوص مراسم زیارت قره کلیسا است که آن را در شهرستان ماکو ساخت) و فیلم بلند سینمایی چشمه است. و مورد توجه صاحبنظران و منتقدان هنری واقع شد.