ماده تاریک
معنی کلمه ماده تاریک در دانشنامه عمومی

ماده تاریک

معنی کلمه ماده تاریک در دانشنامه عمومی

مادهٔ تاریک، ( به انگلیسی: Dark Matter ) گونه ای از ماده است که فرضیهٔ وجود آن در اخترشناسی و کیهان شناسی ارائه شده است تا پدیده هایی را توضیح دهد که به نظر می رسد ناشی از وجود میزان خاصی از جرم باشند که از جرم موجود مشاهده شده در جهان بیشتر است. مادهٔ تاریک به طور مستقیم با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست، مادهٔ تاریک «تاریک» نامیده می شود چون ظاهراً هیچ کنشی با میدان الکترو مغناطیسی ندارد به این معنی که تشعشعات الکترو مغناطیسی ( مانند نور ) از خود منتشر نمی کند، بازتاب نمی دهد و جذب نمی کند بنابراین قابل دیدن نیست. به بیان دیگر مادهٔ تاریک به سادگی ماده ای است که واکنشی نسبت به نور نشان نمی دهد. در عوض، وجود و ویژگی های مادهٔ تاریک را می توان به طور غیرمستقیم و از طریق تأثیرات گرانش بر روی مادهٔ مرئی، تابش و ساختار بزرگ مقیاس جهان نتیجه گرفت. طبق داده های تیم مأموریت پلانک در سال ۲۰۱۳ و بر پایهٔ مدل استاندارد کیهان شناسی، کل جرم - انرژی موجود در جهان شناخته شده شامل ۴٫۹٪ مادهٔ معمولی، ۲۶٫۸٪ مادهٔ تاریک و ۶۸٫۳٪ انرژی تاریک تشکیل شده است. یعنی مادهٔ تاریک ۲۶٫۸٪ کل مادهٔ موجود در گیتی را تشکیل می دهد و انرژی تاریک و مادهٔ تاریک روی هم رفته ۹۵٫۱٪ از کل محتویات جهان را تشکیل می دهند.
اختر - فیزیک دانان فرضیهٔ مادهٔ تاریک را مطرح نمودند تا اختلاف میان جرم محاسبه شده برای اجرام غول پیکر آسمانی توسط دو روش استفاده از تأثیرات گرانشی آن ها یا استفاده از مواد درخشان درون آن ها ( ستارگان، گاز، غبار ) را توضیح دهند. این فرضیه نخستین بار توسط یان اورت در سال ۱۹۳۲ برای توضیح سرعت های مداری ستارگان در کهکشان راه شیری و توسط فریتس زوئیکی در سال ۱۹۳۳ برای توضیح شواهد مربوط به «جرم گمشده» در سرعت های مداری کهکشانها در خوشه های کهکشانی، مطرح گردید. در پی آن بسیاری از مشاهدات دیگر نیز مطرح گشت که دلالت بر وجود مادهٔ تاریک در جهان داشتند. از جمله این مشاهدات می توان به مشاهدهٔ سرعت های چرخشی کهکشان ها توسط ورا روبین در دهه های ۱۹۶۰–۱۹۷۰، همگرائی گرانشی اجسام پس زمینه توسط خوشه های کهکشانی همچون خوشه گلوله، الگوهای ناهمسان گردی دما در تابش زمینه کیهانی اشاره نمود. کیهان شناسان توافق نظر دارند که مادهٔ تاریک عمدتاً از نوعی ذره زیراتمی ناشناخته تشکیل شده است. جست وجو برای یافتن این ذره با استفاده از وسایل گوناگون یکی از تلاش های اصلی فیزیک ذرات بنیادی است.
ماده تاریک (مجموعه تلویزیونی). ماده تاریک ( به انگلیسی: Dark Matter ) نام یک سریال علمی تخیلی کانادایی است که توسط Joseph Mallozzi و Paul Mullie بر مبنای کتاب کمیکی به همین نام ساخته شده است. سه فصل از این سریال تولید شده است. شبکه تلویزیونی سای فای در تاریخ ۱ سپتامبر ۲۰۱۷ تولید این سریال را پس از ۳ فصل متوقّف نمود.
یک گروه شش نفره در حالی که حافظه خود را از دست داده اند و نمی دانند که هستند و از کجا آمده اند، به ناگاه در یک سفینه فضایی از خواب بیدار می شوند. آنها نام خود را به ترتیب بیدار شدن، از شمارهٔ یک الی شش انتخاب می کنند. یعنی اولین نفری که بیدار شده شماره یک و آخرین نفر شماره شش نامگذاری می شود.
معنی کلمه ماده تاریک در دانشنامه آزاد فارسی
معنی کلمه ماده تاریک در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه ماده تاریک

معنی کلمه ماده تاریک در دانشنامه آزاد فارسی

مادّۀ تاریک (dark matter)
براساس برخی از نظریه های جدید کیهان شناسی، مادۀ تشکیل دهندۀ ۹۰ تا ۹۹ درصد جرم عالم. این ماده تاکنون آشکارسازی نشده است. اگر وجود مادۀ تاریک مسلّم شود، بسیاری از اثرهای گرانشیِ توجیه نشده در حرکت کهکشان ها توجیه خواهد شد. نظریه های ساخت مادۀ تاریک مبتنی بر وجود ذرات اتمیناشناخته (مادۀ تاریک سرد) یا نوترینوهای سریع (مادۀ تاریک داغ)، یا آمیخته ای از هردوی آن هاست. در ۱۹۹۳، اخترشناسان بخشی از مادۀ تاریک را به صورت سیاره های سرگردان، کوتوله های قهوه ای، و احتمالاً ستاره هایی از گداز افتاده تشخیص دادند. این اجسام به ماچو (اجسام هاله ای پُرجرم و فشردۀ اختر فیزیکی) معروف اند و ممکن است تشکیل دهندۀ نیمی از مادۀ تاریک موجود در هالۀ راه شیری باشند.

معنی کلمه ماده تاریک در ویکی واژه

بخشی از مادۀ موجود در عالم که در رصدها رؤیت نمی‌شود، ولی با توجه به اثرات گرانشی آن قابل تشخیص است.

جملاتی از کاربرد کلمه ماده تاریک

مورد (۱) در مورد هستهٔ یک کهکشان حاوی سیاه چاله به کار می‌رود. مورد (۲) در مورد یک سامانهٔ ستاره‌ای که به‌طور کامل از ستاره‌های درخشان تشکیل شده‌است به کار می‌رود. (یعنی هیچ ماده تاریک یا سیاه چاله ندارد)
نجوم مشاهداتی از این اثراتِ همگرایی برای بررسیِ جسمِ همگراکننده بهره می‌گیرد. حتی در شرایطی که شیء مورد نظر به‌طور مستقیم قابل مشاهده نیست، شکل تصویرِ همگرا شده اطلاعاتی در مورد توزیع جرمِ شیء، که مسئول چگونگی منحرف ساختن نور توسط آن است به دست می‌دهد. به خصوص، همگرایی گرانشی ابزاری مهم برای بررسی چگونگی توزیع ماده تاریک است، ماده‌ای که نوری از خود گسیل نمی‌کند و تنها توسط آثار گرانشی‌اش قابلِ شناسایی است. یک مورد جالب دیگر مشاهدات در مقیاس بزرگ هستند، که در آن اجسام همگراکننده در قسمت بزرگی از جهان مشاهده‌پذیر پراکنده شده‌اند و می‌توان از آن‌ها برای کسب اطلاعات در مورد ویژگی‌های جهان در مقیاس بزرگ و تحول کیهان بهره برد.