مخمر
معنی کلمه مخمر در لغت نامه دهخدا

مخمر

معنی کلمه مخمر در لغت نامه دهخدا

مخمر. [ م ُ خ َم ْ م َ ] ( ع ص ) سرشته شده. ( ازآنندراج ) ( غیاث ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). سرشته. ( دهار چ بنیاد فرهنگ ). تخمیرشده و سرشته شده. ( ناظم الاطباء ) : و هر مخلوقی که به دست قدرت وی را مخمر گردانیده. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 310 ).
گویی مرا که گوهر دیوان از آتش است
دیوان این زمان همه از گل مخمرند.ناصرخسرو ( دیوان ص 121 ).انصاف ده که آدم ثانی است مقتفی
در طینت است نور یداﷲ مخمرش.خاقانی ( دیوان ایضاً ص 221 ).اگر تو آب و گلی همچنانکه سایر خلق
گل بهشت مخمر به آب حیوانی.سعدی.و مقرر و مخمر است که هر کس بیخ خشک کاشت به اجتنای ثمرتش بهره مند گشت... ( جهانگشای جوینی ).
- مخمر شدن ؛ سرشته شدن :
تا اربعین بروجش زینت نیافت آدم
در اربعین صباحش طینت نشد مخمر.خاقانی ( دیوان چ سجادی ص 188 ).- مخمر کردن ؛ سرشتن :
چون طبع را مخمر کردی به زهد و پند
زان گفته ها چو موی برون آئی از خمیر.سوزنی ( دیوان ص 172 ).عدل تو در طینت آدم مخمر کرد حق
تا برآری خلق را از ظلم چون موی از خمیر.سوزنی.بر در میخانه عشق ای ملک تسبیح گوی
کاندر آنجا طینت آدم مخمر می کنند.حافظ. || پوشیده و پوشانیده. ( دهار چ بنیاد فرهنگ ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). || خماردار. ( ناظم الاطباء ). || خمیر ورآمده. ( از فرهنگ جانسون ). || نیم مست از شراب. ( ناظم الاطباء ) ( از فرهنگ جانسون ). || تیار. ( آنندراج ) ( غیاث ). تیار و مهیا و آماده. ( ناظم الاطباء ).
- مخمر شدن ؛ تیار شدن و آماده و مهیا گشتن.( ناظم الاطباء ).
مخمر. [ م ُ م ِ ] ( ع ص ) پوشاننده و پنهان کننده شهادت. ( ناظم الاطباء ) ( از فرهنگ جانسون ). || کسی که می رساند خمیر را. || کسی که دریافت می کند و چیزی به یاد می گذارد. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). || آنکه عطا می کند. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ). || آنکه داخل می شود. || آنکه کینه می ورزد و کینه ور. || زمین بسیارخمر که در آن می فراوان بود. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ).
مخمر. [ م ُ خ َم ْ م ِ ] ( ع ص ) پوشاننده. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). || می گر. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). می گر و کسی که شراب می سازد. ( ناظم الاطباء ). || کسی که خمیر می کند و خباز و نانوا. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ). || تخمیرکننده. آنکه موجب تخمیر میشود، مانند پاره ای باکتریها و قارچها و آنزیم ها. و رجوع به تخمیر شود.

معنی کلمه مخمر در فرهنگ معین

(مُ خَ مَّ ) [ ع . ] (اِمف . ) سرشته شده ، تخمیر شده .
(مُ خَ مِّ ) [ ع . ] (اِفا. ) تخمیرکننده .

معنی کلمه مخمر در فرهنگ عمید

۱. عاملی که سبب تخمیر شود، تخمیرکننده.
۲. خمیرمایه.
* مخمر آبجو: (شیمی )
۱. مایعی غلیظ به رنگ زرد روشن یا خرمایی دارای مواد معدنی، پتاس، آهک، منیزی، آهن، گوگرد، اسیدفسفریک و ویتامین های مختلف که که در کارخانه های آبجوسازی تهیه می شود و مصرف دارویی دارد، کفی که از آبجو در هنگام تخمیر گرفته شود.
۲. جاندار تک سلولی که قندها در مجاورت آن الکل تولید می کنند.
۱. تخمیرشده، سرشته شده.
۲. رسیده، پخته شده.
۳. [مجاز] مفهوم، قابل درک.

معنی کلمه مخمر در فرهنگ فارسی

تخمیرشده، سرشته شده، خمیرمایه
۱- ( اسم ) تخمیر کننده . ۲- ( اسم ) یک فرد قارچ از تیر. ساکارمیستاسه ها. یامخمر آب جو . یکی از مخمرهایی که بر روی گلوکز جوانه های جو عمل تخمیر را انجام میدهد . یا مخمرها تیرهای از قارچها که بنامهای ساکارومیستاسه ها و لوورهانیز موسومند و از راست. آسکومیست های پست یا ژیمنو آسه ها میباشند . این تیره از قارچها یک سلولی و کروی یا بیضوی یا استوانهیی شکل بعرض ۴ تا ۶ میکرن و بطول ۵ تا ۸ میکرن میباشند و سیتوپلاسم آنها دارای یک هسته است . این سلولها اگر در محیط مناسب قرار گیرند بطریق جوانه زدن تولید مثل میکنند ولی اگر محیط نامناسب باشد و غذا در دسترس مخمر نباشد تولید آنها بوسیل. آسک صورت میگیرد بدین طریق که هست. سلولهای مذکور دو یا سه بار تقسیم میشود و هریک از آنها را سیتو پلاسم فرا میگیرد و یک آسکوسپور تولید میکند . هر سلول مخمر معمولا محتوی چهار و گاهی هشت آسکوسپور میشود و در این موقع سلول مخمر را بنام آسک خوانند . مخمرها را از نظر اینکه در مجاورت اکسیژن زندگی کنند و یا در محیط دور از اکسیژن نمو نمایند بدو دست. هوازی و غیر هوازی تقسیم میکنند . جزو مخمرهای غیر هوازی گون. ساکارومیسس الیپسوئیدئوس و گون. ساکارومیسس آپیکولاتوس را باید نام برد که در تخمیر الکلی نقش مهمی دارند و گلوکز و فروکتوز محتوی در شیر. انگور را تبدیل به الکل میکنند و نیز گون. ساکارومیسس سرویزیه که مخمر آب جو میباشد عمل تخمیر را بر روی گلوکزهای جوانه های جو انجام میدهد و آب جو را بوجود میاورد . همچنین ساکارومیسس فراژیلیس که برروی قند شیر ( لاکتوز ) عمل میکند و قند شیر را تخمیر و تبدیل بالکل مینماید. بکمک همین مخمر در برخی از کشورها مشروباتی از شیر تهیه میکنند که کفیر نام دارد . جزو مخمرهای هوازی بچه سرکه را باید نام برد که الکل را تبدیل به سرکه و بالاخره باب و انیدریه کربنیک مینماید. و همچنین مخمر آب جو پس از آنکه عمل تخمیر را بر روی گلوکز جوانه های جو انجام دهد و تولید الکل نماید میتواند عمل را از این مرحله ببعد ( اگر گلوکزی در اختیارش نباشد ) بطور هوازی انجام دهد و اکسیژن هوا را گرفته با الکل ترکیب نماید و تولید آب وانیدرید کربنیک کند . مخمر آب جو را بصورت دارو در برخی از بیماریهای میکربی مصرف میکنند چه از خود ترشحاتی میکند که باکتریها را مسموم مینماید و از بین میبرند و همچنین بعلت دارا بودن مقدار زیادی ازت و مواد غذایی دیگر از قبیل مواد چربی و اسید نوکلئیک و غیره در پزشکی و تغذیه مورد استعمال دارد چنانکه آلمانها در جنگ بین المللی اول بجای گوشت از آن استفاده میکردند لوورها .
پوشاننده و پنهان کننده شهادت

معنی کلمه مخمر در دانشنامه عمومی

مُخَمِّرها دسته ای از یوکاریوت های تک سلولی هستند که در فرمانرو قارچ ها و شاخه آسکومیست ها دسته بندی می شوند. معروف ترین آنها ساکارومایسس سرویزیه نام دارد که به مخمر نان نیز معروف است و در تخمیر الکلی خمیر نان و آبجو و دیگر منابع کربوهیدراتی نقش دارد. در طی این فرایند مخمر با تغذیه از قند، الکل و دی اکسید کربن تولید می کند. مخمرها اغلب به روش تقسیم سلولی ( جوانه زدن ) تکثیر می شوند ولی ممکن است تکثیر جنسی ( حاصل ادغام دو سلول ) نیز داشته باشند. ساکارومایسس بایانوس و ساکارومایس سرویزیه یا مخمر نان در ساخت شراب کاربرد دارد و ساکارومایسس بولاردی در پزشکی کاربرد دارد. کاندیدا آلبیکنس از مخمرهای بیماری زا است که ایجاد کاندیدیازیس می کند. از دیگر مخمرها می توان به پیچیا و شیزومایسس پومبه اشاره کرد. از مخمر نان برای تغذیه ارتمیا نیز استفاده می شود. این نوع مخمرها در شراب گیری نیز کاربرد دارند. البته این ماده برای بدن مفید نیست.
معنی کلمه مخمر در فرهنگ معین

معنی کلمه مخمر در دانشنامه آزاد فارسی

مُخَمِّر (yeast)
از انواع قارچ های تک یاخته ای (← قارچ). از راه جوانه زدن، توده ای از یاخته های گرد یا بیضوی پدید می آورد. با قراردادن مخمرها در محلول قندی یاخته ها تکثیر می شوند و قند را به الکل و منواکسید کربن تبدیل می کنند. از مخمرها در نانوایی، تهیۀ نوشابه ها، و الکل سازی استفاده می کنند. مخمر نانوایی (Saccharomyces Cervisie) منبعی سرشار از ویتامین ب است. در آوریل ۱۹۹۶، توالی یابی ژنوم این مخمر پس از شش سال کار ۳۰۰ دانشمند کامل شد. این ژنوم بیش از ۱۲میلیون زوج باز و تقریباً ۶هزار ژن دارد که عملکرد ۴۰ درصد از آن ها هنوز مشخص نشده است.

معنی کلمه مخمر در ویکی واژه

سرشته شده، تخمیر شده.
تخمیرکننده.

جملاتی از کاربرد کلمه مخمر

با زلال عشق پس آن جمله را آمیختند وانگه از وی طینت آدم مخمر داشتند
نان سفید یا برازیدهاج با آرد گندم با کیفیت بالا، شبیه نان راقاق اما ضخیم‌تر، تهیه می‌شد، خمیر تخمیر شده را معمولاً با مخمر و «بوره نانوا» (بوراغ) تهیه می‌کردند و در تنور می پختند.
گویی مرا که جوهر دیوان ز آتش است دیوان این زمان همه ازگل مخمرند
گل آدم در آن دم شد مخمر که دادش بوی آن زلف معطر
دل من بنور لقایش مزین گل من ب آب ولایش مخمر
شد مخمر طینت آدم به غم در بنی آدم دل خرم کجاست
کدورتی گر از آئینه بشرداری دوباره طینت آدم زمی مخمر کن
چون مخمر کرد طین خلقت او کردگار بخل رازان گل برون آورد چون مو از خمیر
طاعت فکر تو در خود ننهاست فلک در نهاد فلک این وضع مخمر شده است
چه معنی خوبست کایزد تعالی نکردست در طینت تو مخمر
پیر خمار تو را خشت سر خم نکند تا گل قالبت از باده مخمر نکنی