فسفر
معنی کلمه فسفر در لغت نامه دهخدا

فسفر

معنی کلمه فسفر در لغت نامه دهخدا

فسفر. [ ف ُ ف ُ ] ( فرانسوی ، اِ ) جسمی است جامد زردرنگ که سطح آن برنگ قهوه ای یا سفید است ، بوی سیر میدهد و در آب غیرمحلول است و چون در هوا فاسد میگردد آن را در آب نگاه میدارند. از آب سنگین تر است و در 44 درجه حرارت ذوب میشود. فسفر مایع در 287 درجه میجوشد. ( البته در محیط بدون اکسیژن ) و تکاثف نسبی بخار آن نشان میدهد که جرم مولکولی فسفر 114 یعنی دو مولکول فسفر چهار اتمی است. فسفر به دو صورت مختلف که خواص آنها کاملاً مشخص و ممتاز است وجود دارد: فسفر سفید و فسفر سرخ اگر به فسفر سفید نور بتابد سرخ میشود. فسفر سرخ آتش گیر نیست و سمیت ندارد، ولی فسفر سفید از خطرناکترین سمهاست. فسفر در آب غیرمحلول است ، ولی در بنزین و سولفور کربن حل میشود و محلول آن بسیار آتش گیر و خطرناک است. چگالی فسفر سفید 1/84 وچگالی فسفر سرخ 2/18 است. ( از فرهنگ فارسی معین ).

معنی کلمه فسفر در فرهنگ معین

(فُ فُ ) [ فر. ] (اِ. ) عنصری است جامد به رنگ های سفید، زرد، قرمز، قهوه ای ، بنفش که بوی سیر می دهد و در آب حل نمی شود. چون در هوا فاسد می گردد آن را در آب نگه می دارند.

معنی کلمه فسفر در فرهنگ عمید

عنصر غیر فلز شیمیایی زردرنگ، با بخارهای سمّی، و قابلیت اشتعال فراوان که در تهیۀ کبریت، کودهای شیمیایی، و آلیاژها کاربرد دارد.

معنی کلمه فسفر در فرهنگ فارسی

عنصرشیمیائی که درعالم نباتات وحیوانات دراجسام آلی واستخوان حیوانات وجوددارد، رنگش زردروشن، خالص آن درطبیعت نیست
( اسم ) جسمی است زرد رنگ که سطح آن برنگ قهوه یی یا سفید است . بوی سیر می دهد و در آب غیر محلول است و چون در هوا فاسد می گردد آن را در آب نگه میدارند از آب سنگین تر و در ۴۴ درجه ذوب می شود . فسفر مایع در ۲۸۷ درجه می جوشد ( البته در محیطی بدون اکسیژن ) و تکائف نسبی بخار آن نشان می دهد که جرم مولکولی فسفر ۱۱۴ یعنی مولکول فسفر چهار اتمی است . فسفر به دو صورت مختلف که خواص آنها کاملا مشخص و ممتاز است وجود دارد : فسفر سفید و فسفر سرخ . اگر به فسفر سفید نور بتابد قرمز می شود . فسفر سرخ آتشگیر نیست و سمیت ندارد ولی فسفر سفید از خطرناکترین سمهاست . فسفر در آب غیر محلول است ولی در بنزین و سولفور کربن حل می شود و محلول آن بسیار آتشگیر و خطرناک است . چگالی فسفر سفید ۱ / ۸۴ و چگالی فسفر سرخ ۲ / ۱۸ است

معنی کلمه فسفر در دانشنامه عمومی

فسفر ( به انگلیسی: Phosphorus ) یک عنصر شیمیایی با نماد P و عدد اتمی ۱۵ است. عنصر فسفر به سه شکل عمده وجود دارد: فسفر سفید و فسفر قرمز و فسفر سیاه. اما از آنجا که بسیار واکنش پذیر است، فسفر هرگز به عنوان یک عنصر آزاد در زمین یافت نمی شود. غلظت آن در پوسته زمین حدود یک گرم در هر کیلوگرم است ( با غلظت مس که در حدود ۰٫۰۶ گرم در کیلوگرم است مقایسه کنید ) . در مواد معدنی، فسفر به طور کلی به صورت فسفات ظاهر می شود.
کیمیاگران عرب قرن ۱۲ میلادی ممکن است به طور تصادفی فسفر خالص را جدا کرده باشند، اما سوابق آن مشخص نیست. به نظر می رسد که فسفر در سال ۱۶۶۹ توسط هنیگ برند، تاجر آلمانی که سرگرمیش کیمیاگری بود، کشف شده است. او در ادرار به دنبال طلا بود و اقدام به جوشاندن ادرار کرد تا با حذف آب، به طلا برسد، اما به جامد خمیری سفید رنگی رسید که به راحتی با ایجاد نور بسیار، می سوخت. بنابراین او به شکل تصادفی موفق به کشف فسفر شد.
وجود فسفر برای زندگی ضروری است. فسفات ها ( ترکیبات حاوی یون فسفات، PO3−4 ) اجزای تشکیل دهنده دنا ( DNA ) ، رنا ( RNA ) ، ATP و فسفولیپیدها هستند. فسفر خالص ابتدا از ادرار انسان جدا شد ( توسط براند ) و خاکستر استخوان یک منبع مهم فسفات اولیه بود. معادن فسفات حاوی فسیل است زیرا فسفات در رسوبات فسیل شده بقایای حیوانات و فضولات حیوانات وجود دارد. سطح پایین فسفات محدودیت مهمی در رشد در برخی سیستم های آبی است. اکثر قریب به اتفاق ترکیبات فسفر استخراج شده به عنوان کود مصرف می شوند. کود فسفات برای جایگزینی فسفر جذب شده توسط گیاهان از خاک لازم است و تقاضای سالانه آن تقریباً دو برابر سریعتر از رشد جمعیت انسانی افزایش می یابد. سایر کاربردها شامل ترکیبات ارگانوفسفر در مواد شوینده، سموم دفع آفات و عوامل عصبی است.
فسفر با عدد اتمی ۱۵ و نماد P یکی از اعضای نافلز چند ظرفیتی گروه نیتروژن ( نیکتوژن ها ) می باشد. این عنصر به چندین شکل آلوتروپی در طبیعت یافت شده است و یکی از عناصر حیاتی برای زندگی ارگانیسم های طبیعی ( ترکیب موجودات زنده ) می باشد. چندین شکل فسفر وجود دارند که عبارت اند از: فسفر سفید، قرمز، فسفر بنفش و فسفرسیاه؛ اگر چه رنگ های آن ها تا حد زیادی به نظر می رسد تفاوت کمی با هم داشته باشد.
فسفر سفید یکی از شکل های فسفر است که به طور صنعتی تولید می شود که در تاریکی می تابد؛ و در زمانی که در معرض هوا قرار گیرد به سرعت شعله ور می شود و سم مهلکی است.
معنی کلمه فسفر در فرهنگ معین

معنی کلمه فسفر در دانشنامه آزاد فارسی

فُسْفُر (phosphorus)
مشتق از فسفروس یونانی به معنای کم تحمل. عنصری غیر فلزی و شدیداً فعال، با نماد P، عدد اتمی ۱۵، جرم اتمی نسبی ۳۰.۹۷۳۸. در طبیعت به صورت فسفات، عموماً به شکل کانی آپاتیت، یافت می شود و برای حیات حیوانات و گیاهان ضروری است. ترکیبات فسفر در کودها، مواد شیمیایی آلی متنوع، کبریت ها، مواد آتش بازی، و در فولاد و شیشه به کار می روند. در ۱۶۷۴، اولین بار کیمیاگر آلمانی، هنینگ براند، فسفر را شناسایی و آن را از اوره تهیه کرد. این عنصر سه شکل آلوتروپیک دارد: یک پودر سیاه، یک جامد مومی به رنگ زرد ـ سفید که خود به خود در هوا آتش می گیرد و گاز سمی پنتواکسید فسفر تولید می کند، و یک پودر قرمز ـ قهوه ای که نه سمی است و نه خود به خود می سوزد.

معنی کلمه فسفر در ویکی واژه

عنصری است جامد به رنگ‌های سفید، زرد، قرمز، قهوه‌ای، بنفش که بوی سیر می‌دهد و در آب حل نمی‌شود. چون در هوا فاسد می‌گردد آن را در آب نگه می‌دارند.

جملاتی از کاربرد کلمه فسفر

آویزافون توسط آنزیم های خون متابولیزه می شود و داروی فعال دیازپام را تشکیل می دهد. این عمدتا به عنوان یک پادزهر برای مسمومیت با عوامل عصبی ارگانوفسفره استفاده می شود.
در آکواپونیک عناصر غذایی موجود در آب استخر پرورش ماهی به عنوان کود در سیستم هیدروپونیک و در بستر گیاهان مصرف می‌شود و این عمل برای ماهی نیز سود دارد چون تجمع مواد تولید شده ناشی از تجزیه بقایای گیاهان و میکروارگانیسم‌ها در بستر استخر و ترکیبات ازته و فسفر ناشی از تغذیه ماهیان در آب تجمع یافته و عامل محدودکننده شرایط زیست ماهیان می‌شود.
از نظر جرم، سلول‌های انسان دارای ۶۵–۹۰٪ آب هستند. از این رو اکسیژن بخش عمده‌ای از جرم انسان را تشکیل می‌دهد. ۹۹٪ جرم بدن انسان از ۶ عنصر اکسیژن، کربن، هیدروژن، نیتروژن، کلسیم و فسفر تشکیل شده‌است.