فاصله
معنی کلمه فاصله در لغت نامه دهخدا

فاصله

معنی کلمه فاصله در لغت نامه دهخدا

( فاصلة ) فاصلة. [ ص ِ ل َ ] ( ع ص ) مؤنث فاصل. رجوع به فاصل شود. || ( اِ ) شبه که میان هر دو مروارید و جز آن در رشته کشند. ( منتهی الارب ). || آخر آیت قرآن ، و آن بمنزلت قافیه است در شعر. ج ، فواصل. ( از منتهی الارب ) ( اقرب الموارد ). گویند چون در نوشته های کاهنان سجع آورده می شد و اسلام کاهنان را کذاب خوانده و شیوه آنها را رد کرده بود، سجعهای قرآن را فاصله خواندند. || ( اصطلاح عروض ) فاصله بر دو نوع است ، فاصله صغری و فاصله کبری. فاصله صغری هر کلمه چهارحرفی است که سه حرف اول آن متحرک باشد و آخری ساکن ، مانند: «حرکت ». و فاصله کبری هر کلمه پنج حرفی است که چهار حرف اول آن متحرک بود و پنجمین ساکن. سیفی می آورد: اکثر بر آنند که فاصله از اصول است و بعضی گویند نه بلکه فاصله صغری مرکب است از سبب ثقیل و خفیف ، و کبری از سبب ثقیل و وتد مجموع. ابراهیم بن عبدالرحیم عروضی ، کلمه چهارحرفی را فاصله میگوید به صاد بی نقطه. و کلمه پنج حرفی را فاضله میگوید به ضاد بانقطه بجهت آنکه با یک حرف زیاده است از فاصله... و ابن خباز میگوید که بعضی هر دو را فاضله میگویند با ضاد بانقطه. و اول را به صغری و دوم را به کبری قید کنند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ج 2 ص 1140 به بعد ). و آن را فاصله کبری ازبهر آن خواندند که غایت متحرکات متوالی است که در کلام منظوم تواند بود، و استعمال آن در اشعار از ثقلی خالی نیست... و ابوالحسن اخفش که از کبار ائمه نحو و لغت بوده است فاصله ها را از ارکان نمی نهد و میگوید: ارکان عروض بیش از سبب و وتد نیست و فاصله جزوی است از اجزاء افاعیل عروضی ، یکی مرکب از دو سبب ( ثقیل و خفیف ) و یکی مرکب از سببی و وتدی ، و تقریر این قول آن است که چون به اتفاق عروضیان سبب منقسم است بر خفیف و ثقیل ، و سبب ثقیل را جز در فاصله ها وجود نیست لازم آید که فاصله از ارکان نباشد والاّ در تقسیم سبب بر خفیف و ثقیل هیچ فایده نبود و از این تقسیم تداخل ارکان لازم آید. ( ازالمعجم فی معاییر اشعار العجم چ 1 مدرس رضوی ص 26 به بعد ). || میان. میانه. ( یادداشت بخط مؤلف ). || بازداشت. برزخ. حائل و بازداشت میان هر دو چیز. ( یادداشت بخط مؤلف ). || ( اصطلاح چاپخانه ) پاره سرب ساده ای که بر آن حرفی از حروف نباشد و آن را برای جدا کردن کلمات از یکدیگر در میان آنها گذارند. || گشادگی. ( یادداشت بخطمؤلف ). || دوری. ( یادداشت بخط مؤلف ).

معنی کلمه فاصله در فرهنگ معین

(ص لَ یا لِ ) [ ع . فاصلة ] ۱ - (اِفا. ) مؤنث فاصل . ۲ - مسافت میان دو چیز.

معنی کلمه فاصله در فرهنگ عمید

۱. میزان دوری دو یا چند چیز یا چند نفر از هم، مسافت.
۲. زمان میان دو رویداد: در فاصلهٴ این سال ها فرانسهٴ خود را تکمیل کرد.
۳. (اسم مصدر ) [عامیانه، مجاز] جدایی، دوری.
۴. (موسیقی ) اختلاف زیروبمی دو نت نسبت به یکدیگر.
* فاصله دادن: (مصدر لازم ) میان دو چیز جدایی انداختن و آن ها را از یکدیگر دور کردن.
* فاصله گرفتن: (مصدر لازم )
۱. بین خود و کسی یا چیزی فاصله ایجاد کردن.
۲. [مجاز] اجتناب کردن.

معنی کلمه فاصله در فرهنگ فارسی

مونث فاصل، مسافتمیان دوچیز، آنچه میان دوچیزواقع شود
۱ - ( اسم ) مونث فاصل ۲ - ( اسم ) مسافت ۳ - شبه که میان هر دو مروارید و جز آن در رشته کشند ۴ - آخر آیه قر آن و آن بمنزله قافیه است در شعر جمع : فواصل ۵ - یکی از ارکان اصلی عروض و آن بر دو قسم است : یا فاصله صغری . سه متحرک است و یک ساکن مانند : شنوم سخنت . یا فاصله کبری . چهار متحرک است و ساکنی مانند : بدهمش ببرمش ۶ - اختلاف زیر بمی دو نوت واقع چیزیست که وسیله امتیاز صدای سل و لا می باشد یا باصطلاح دیگر نوسانهای این دو نوت را فاصله نامند . هر چه این تفاوت بیشتر باشد فاصله بین دو نوت بزرگتر و به عکس هر چه این تفاوت کمتر باشد فاصله کوچکتر است . یا فاصله متصل . مسافت بین دو نوت پی در پی از ر تا می . یا فاصله منفصل . مسافت بین دو نوت جدا از یکدیگر مثلا از دو تا سل ۷ - قطعه سرب مکعب مستطیل که روی آن چیزی نقش نشده و ارتفاع آن کوتاهتر از حروف است و معمولا آن را در فواصل بین کلمات می گذارند .

معنی کلمه فاصله در فرهنگستان زبان و ادب

{interval} [موسیقی] اختلاف زیروبمی بین دو نغمه
[رایانه و فنّاوری اطلاعات] ← کلید فاصله

معنی کلمه فاصله در دانشنامه عمومی

فاصِله یک کمیت عددی برای تعیین مقدار دوری یا نزدیکی دو چیز است.
«فاصله» در زمینه های مختلفی تعریف می شود. به عنوان مثال، فاصلهٔ دو جسم از هم یا فاصلهٔ دو روز از سال.
در هندسهٔ اقلیدسی، انواع مختلفی از فاصله تعریف می شود؛ امّا به طور کلّی منظور از «فاصله» همان فاصلهٔ اقلیدسی است.
به طول کوتاه ترین خط بین دو نقطه ی A و B فاصلهٔ اقلیدسی ( با نماد A B ¯ ) گفته می شود.
در هندسهٔ تحلیلی فاصلهٔ بین دو نقطه ی A = ( A x , A y ) و B = ( B x , B y ) را می توان به کمک قضیهٔ فیثاغورث پیدا کرد که به فرمول زیر می رسد :
A B ¯ = Δ x 2 + Δ y 2 = ( A x − B x ) 2 + ( A y − B y ) 2
این فرمول را می توان به ابعاد بالاتر تعمیم داد؛ یعنی اگر A = ( A 1 , A 2 , … , A n ) و B = ( B 1 , B 2 , … , B n ) :
A B ¯ = ∑ i = 1 n ( Δ A i ) 2 = ( A 1 − B 1 ) 2 + ( A 2 − B 2 ) 2 + ⋯ + ( A n − B n ) 2
فاصله میان نقطه ( P = ( x p , y p و خط l ، از طریق نقاط ( x 0 , y 0 ) و ( x 1 , y 1 ) برابر است با:
که در آن:
اگر مقدار λ q میان ۰ و ۱ باشد نقطهٔ تقاطع l و خط گذرنده از P و عمود بر l بین نقاط ( x 0 , y 0 ) و ( x 1 , y 1 ) جای می گیرد.
نام این نوع فاصله از منهتن در نیویورک آمریکا الهام گرفته شده؛ به این دلیل که نقشهٔ جادّه های آنجا بلوک بندی شده. فاصلهٔ منهتنی دو خانه برابر مسافتی ست که یک تاکسی باید طی کند تا به مقصد برسد.
فاصلهٔ منهتنی دو نقطه ی A = ( A x , A y ) و B = ( B x , B y ) ( با نماد d 1 ) با فرمول زیر تعریف می شود:
d 1 ( A , B ) = | Δ x | + | Δ y |
این فرمول را نیز می توان به ابعاد بالاتر تعمیم داد.
این نوع فاصله به این دلیل شطرنجی نامیده شده که در شطرنج برابر تعداد نوبت های مورد نیاز شاه برای رسیدن به مقصدش می باشد.
فاصلهٔ شطرنجی دو نقطه ی A = ( A x , A y ) و B = ( B x , B y ) ( با نماد d 1 ) با فرمول زیر تعریف می شود:
d ∞ ( A , B ) = max { Δ x , Δ y }
در فضای R n فاصلهٔ مینکوفسکی از مرتبهٔ p ( یا p - نُرم با نماد d p ) بین دو نقطه ی A = ( A 1 , A 2 , … , A n ) و B = ( B 1 , B 2 , … , B n ) به صورت زیر تعریف می شود:
فاصله (آلبوم). فاصله آلبومی از محمد اصفهانی است که در سال زمستان ۱۳۷۸ منتشر شد. همکاری محمد اصفهانی و بهروز صفاریان در سال ۷۸ در آلبوم فاصله باعث آغاز موج جدیدی از موسیقی پاپ شد. اتفاقات خوبی که برای این آلبوم و سبک آن رخ داد باعث شد که روند عمر هنری بهروز صفاریان تغییراتی اساسی را به خود ببیند و او بیشتر و بیشتر در بین اهالی موسیقی مورد توجه قرار بگیرد. موفقیت های گسترده ای که این آلبوم برای صفاریان رقم زده بود باعث شد که او به شدت سرگرم کارها و پیشنهادها جدید شود و باعث به وجود امدن موفقیتهای متعدد برای صفاریان در عرصه موسیقی شود.
این آلبوم توسط کسانی چون بهروز صفاریان، بابک بیات، علی رضا کهن دیری، فؤاد حجازی، محمد اصفهانی و بهنام صبوحی آهنگسازی شدهاست.
نسخه اصلی این آلبوم دارای ۱۶ قطعه است که ۶ قطعه آن بیکلام است و یک قطعه نیز شامل دکلمه است.
• ترانه: لیدا جوادی، رها روشن
• تنظیم کننده: پدرام کشتکار - بهروز صفاریان
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱
• ترانه: قیصر امین پور
• تنظیم کننده: علیرضا کهن دیری
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۲
• شعر: سهیل محمودی
• تنظیم کننده: فؤاد حجازی
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۳
• شعر: علی معلم
• تنظیم کننده: بهروز صفاریان
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۴
• ترانه: سهراب سپهری
• تنظیم کننده: علیرضا کهن دیری
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۵
• شعر: مولانا
• تنظیم کننده: بابک بیات
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۶
• ترانه: سهراب سپهری
• تنظیم کننده: بهنام صبوحی
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۷
• شعر: پیر جماران
• تنظیم کننده: علیرضا کهن دیری
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۸
• ترانه: علی معلم
• تنظیم کننده: فؤاد حجازی
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۹
• تنظیم کننده: علیرضا کهن دیری
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱۰
• تنظیم کننده: فؤاد حجازی
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱۱
• تنظیم کننده: پدرام کشتکار - بهروز صفاریان
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱۲
• تنظیم کننده: علیرضا کهن دیری
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱۳
• تنظیم کننده: بهروز صفاریان
• شماره ترتیب قطعه در آلبوم: ۱۴
فاصله (فیلم ۱۹۸۵). فاصله ( به هندی: Faasle ) فیلمی محصول سال ۱۹۸۵ و به کارگردانی یاش چوپرا است. در این فیلم بازیگرانی همچون سونیل دات، ریکا، فرح، روحان کاپور، فاروغ شیخ، دیپیتی نوال، راج کیران، سوشما ست و آلوک نات ایفای نقش کرده اند.
معنی کلمه فاصله در فرهنگ معین
معنی کلمه فاصله در فرهنگ عمید

معنی کلمه فاصله در دانشنامه آزاد فارسی

فاصله (عروض). اصطلاحی در علم عروض و نیز از اصطلاحات قدیم موسیقی ایران برای مشخص شدن ریتم، که بر سه نوع بوده اند: سَبَب، وتد، و فاصله. فاصله دو گونه است: یکی فاصلۀ صُغری مانند تَنَنَنْ، که از سه متحرک و یک ساکن درست شده است، همچون بِدَهَمْ، نَرَوَمْ، هَدَفَمْ. دوم فاصلۀ کُبری است، مانند تَنَنَنَنْ که از چهار متحرک و یک ساکن درست شده است، همچون نَدَهَمَشْ، بگویَمَش. رکن فاصله صغری چهار حرفی و فاصله کبری پنج حرفی است.
فاصله (موسیقی). فاصله
در موسیقی تفاوت بین یک صوت و صوت دیگر در صورتی که پی درپی شنیده شد (فاصلۀ ملودیک) یا هم زمان (فاصلۀ هارمونیک)، با توجه به نسبت زیر و بمی یا بسامد موجود بین آن ها. فاصله دو صوت نسبت بسامدهای آن ها (تعداد ارتعاشات آن ها در ثانیه) است که اغلب بسامد بیشتر را به بسامد کمتر تقسیم می کنند. به لحاظ فیزیکی فاصله دو صوت را می توان نسبت ارتفاع آن ها برشمرد. اهمیت فواصل اصوات در موسیقی از این نکته حاصل می شود که احساس ناشی از شنیدن متوالی یا هم زمان دو صوت بستگی به فاصله آن ها دارد و اگر بسامد آن ها به گونه ای تغییر کند که نسبت دو بسامد ثابت بماند، این احساس تغییر نمی کند. شیوۀ دیگر برای اندازه گیری فاصله ها که امروزه رواج یافته فرضیه سِنت است که برپایۀ آن اکتاو به ۱۲۰۰ سنت تقسیم می شود. در موسیقی قدیم دوران اسلامی در ایران، به این سبب که بسامد هنوز شناخته نشده بود، برای مشخص کردن فاصله نغمه ها را از روی جایگاه آن ها روی وتر یا سیم شناسایی می کردند. پیش تر عقیده براین بود که ساز های زهی یا رشته ای کامل ترین سازهایی اند که می تواند همه نغمه ها را تولید کند و در میان آن ها عود شاخص ترین بود. به همین سبب در این بسته بندی، فاصله یا محل هر نغمه روی رشته یا سیم معلوم می شد که طبعاً به درازای آن مربوط بود و هر بُعد یا نسبتی که همان نسبت طولی را داشت مشخص می گردید. ابعاد در موسیقی قدیم برپایه انواع بزرگ (کبری)، کوچک (صغری)، ملایم (مطبوع) و ناملایم (نامطبوع) تقسیم بندی می شدند. به طور کل چهار فاصله کامل وجود دارد: فاصله اصلی یا هم صدا، اکتاو، چهارم و پنجم. فاصله های دیگر ( دوم، سوم، ششم و هفتم) فرم های ماژور و مینور دارند که به لحاظ اندازه نیم پرده اختلاف دارند. فواصل کامل و ماژور با نیم پرده می توانند افزایش یابند یابزرگ تر شوند و یا می توانند حذف یا کوتاه شوند. چون همۀ فواصل موسیقی به گوش خوشایند نیستند، آن ها را می توان به مطبوع و نامطبوع تقسیم کرد. هرقدر عددی که یک فاصله را نشان می دهد بسیط تر باشد آن فاصله مطبوع تر است و فواصلی که با کسرهایی که صورت و مخرجشان اعداد ۶،۵،۴،۳،۲،۱ است عنوان مطبوع و آن هایی که صورت و مخرجشان اعداد بزرگ تر است (۱۰،۹،۸ ....) عنوان نامطبوع دارند. فواصل ۱ (هم صدا)، ۲(اکتاو، هِنگام)،۳.۲ (پنجم) از فواصل مطبوع و فواصل۹.۸ (دوم)،۱۵.۸ (هفتم) از فواصل نامطبوع اند. همچنین فاصلۀ بزرگ را می توان چنین توصیف کرد: فاصلۀ بین نت پایۀ یک گام ماژور و نت بالاتری از همان گام. فاصله های دوم، سوم، ششم، هفتم می توانند بزرگ باشند. (فاصله های چهارم، پنجم، و اکتاو که فاصله های درست یا کامل نامیده می شوند، در گام های ماژور و مینوری که نام مشترک داشته باشند، یکسان می مانند). اگر نت بالایی فاصلۀ بزرگ بمل بگیرد (یا نت پایین دیز بگیرد)، فاصله کوچک می شود. اگر نت بالایی یک فاصلۀ بزرگ دیز بگیرد (یا نت پایینی آن بمل بگیرد)، فاصله افزوده می شود. اگر نت بالایی یک هفتم کوچک بمل بگیرد (یا نت پایینی آن دیز بگیرد)، یک هفتم کاسته پدید می آید. نیز فاصلۀ چهارم چنین است: فاصله ای شامل چهار نت دیاتونیک که از دو پردۀ کامل و یک نیم پرده تشکیل شده است، مانند دو – فا. فاصلۀ چهارم نمونه ای از فاصلۀ «کامل» یا «درست» است، زیرا در گام های ماژور و مینور، هر دو، یکسان می ماند. یک فاصلۀ چهارم می تواند افزوده (با افزودن یک نیم پرده) باشد، مانند دو- فادیز.

معنی کلمه فاصله در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] فاصله یعنی جدایی یا مقدار دوری دو یا چند چیز از هم می باشد.
به طور کلی در اعمالی که موالات در آنها شرط است، فاصله انداختن میان اجزای عمل، بیش از مقدار معمول به صورتی که موالات را برهم زند، موجب بطلان آن می شود،مانند موالات میان اجزای نماز و نیز میان حروف و کلمات در قرائت نماز، همچنین میان دورهای طواف و ایجاب و قبول در عقود.
احکام مرتبط
از احکام مرتبط با آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، حج، نکاح و احیاء موات سخن گفته اند.
← در طهارت
۱. ↑ نجفی جواهری، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱، ص۲۸۰.
...

معنی کلمه فاصله در ویکی واژه

میزان دوری یا جدایی دو یا چند چیز یا چند نفر از هم، مسافت میان دو چیز. فاصله ممکن است اصطلاح باستانی باشد و در زبان معیار باستان به دو بخش فاص - ائله که به معنی ایل فاص است، قابل تجزیه است.
مؤنث فاصل.

جملاتی از کاربرد کلمه فاصله

هرگز میان عاشق و معشوق بعد نیست سد ساله راه فاصله گو در میانه باش
در میان من و او بود اگر فاصله‌ای اینقدر بود که بین گره و مو با هم
چون کوه، بزرگان جهان آنچه به سایل بی منت و بی فاصله بخشند، جواب است!
درمان غم عشق بود صبر و هم از صبر تا مرحله عشق بود فاصله بسیار
در فصل غیر یافته ام من وصال را یارب مباد فاصله این اتصال را
وی که آمد، مرگ بین ما فاصله بود. زمانی که وصل خویش بخشید، وصلش مرا سودی نمی داد.
چون صبح به این عمر تنک مایه مشو شاد کاین یک دو نفس رانبود فاصله بسیار
میان ما و تو پیری حجاب و فاصله نیست چه یوسفی که فرامُش کند زلیخا را
دل تو ز آهن و من ره بدان از آن جویم که راه آه نکردست وصل فاصله را
فاصله گیرد جناب اوستا ازکشاورز و رضای روستا