عهدنامه

اصغر پارسا پس از پایان تحصیلات، دوران خدمت خود را در وزارت امور خارجه آغاز کرد و به عنوان قائم مقام دفتر عهدنامه‌ها در زمان وزارت حسین علا فعالیت می‌کرد.

در پی عهدنامه ترکمانچای در سال ۱۲۰۶ خورشیدی، ایران پذیرفت تا تمامی نسخه‌های خطی کتابخانهٔ شیخ صفی‌الدین اردبیلی که در آرامگاه قرار داشتند، به‌عنوان بخشی از غرامت‌های روسیه، ضبط و به آن کشور منتقل شوند.

کلام او بدل پند نامه لقمان حدیث او حسد عهدنامه کسری

دلبرم بر من تحکم میکند عهدنامه هر زمان گم میکند

بسیاری از مردم در تهران از بسته شدن عهدنامه ترکمانچای خشمگین بودند و پس از آن‌که میرزا یعقوب ارمنی به سفارت روسیه پناهنده شد، عده‌ای از مردم به تحریک مجتهدی به نام میرزا مسیح مجتهد، در ۱۱ فوریهٔ ۱۸۲۹ به سفارت روسیه حمله کردند. جمعیتی ۴–۵ هزار نفری با چوب و چماق در برابر سفارت جمع شدند و به داخل سفارت سنگ‌پرانی می‌کردند و صدای تیراندازی به گوش می‌رسید که ناگهان جمعیت وارد حیاط سفارت شد. در مرحلهٔ نخست، چند قزاق و مستخدم سفارت و چند نفر از مهاجمان هم به ضرب گلولهٔ محافظان کشته شدند. اما کم‌کم مهاجمان بیشتری که به سلاح گرم مجهز بودند هم به سفارت ریختند.

چو عهدنامه نوشتیم، اهرمن خندید که اتحاد نبود، اینکه با عدو کردیم

آستارا به موجب عهدنامه ترکمانچای که در سال ۱۸۲۸ میلادی میان دولت ایران و روسیه منعقد گردید، به دو قسمت تقسیم شد؛ قسمتی از شهر که در شمال آستاراچای واقع است، به دولت روسیه واگذار گردید و این رودخانه به عنوان مرز میان دو کشور شناخته شد.

در ۲۶ شهریور ۱۳۵۹ (۱۷ سپتامبر) صدام حسین اقدام به لغو عهدنامه ۱۹۷۵ الجزایر نمود و اعلام کرد که تمام شط العرب متعلق به عراق است.

گذشت دور جوانی و عهدنامهٔ او سپید شد که نه خطش سیاه ماند، نه حرف

او که برای اولین بار در سه قرن اخیر گرجستان شرقی را زیر یک پرچم متحد کرده بود، تلاش کرد اصلاحات اداری، اقتصادی و نظامی در دولت خود انجام دهد. ایراکلی در ۱۷۸۳ عهدنامه گرجیوسک را با روس‌ها به امضا رساند و دولت خود را تحت‌الحمایه امپراتوری روسیه قرار داد. این عمل آغامحمدخان قاجار را خوش نیامد و در ۱۷۹۵ م. به تفلیس حمله و مردم آنجا را کشتار کرد اما روس‌ها به کمکش نیامدند. ایراکلی پس از این اتفاق ۳ سال زنده بود، تا اینکه در ۱۷۹۸ درگذشت و گیورگی دوازدهم جانشینش شد.

جان همی خواند عهدنامهٔ تو چون به نامت رسید دم برسید

قوله: «ثُمَّ أَنْشَأْناهُ خَلْقاً آخَرَ» بزبان اشارت بر ذوق ارباب مواجید و معرفت این باز خاصیتی دیگرست و خلعتی دیگر که بنده مؤمن را داد پس از کمال عقل و تمییز، و آن آنست که چون نقطه خاک را قرطه وجود بر قضیت کرم در پوشید آن سرّ محبت که در ستر غیرت بود بر وی آشکارا کرد که: «یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ» بر لوح روح وی بمداد کرم بقلم لطف قدم عهدنامه ایمان نبشت که: «کَتَبَ فِی قُلُوبِهِمُ الْإِیمانَ»، و برین اقتصار نکرد که نداء کرم روان کرد که: انا الملک ادعوکم لتصیروا ملوکا، انا الحیّ ادعوکم لتکونوا احیاء. ترا پادشاه کرد و پادشاهی داد، از روح تو عرشی ساخته و از دل تو کرسی نهاده و از دماغ تو لوح المحفوظی پیش تو نهاده، حواس خمس را ملائکه ملکوت نهاد تو گردانیده، از عقل تو ماهی و از علم تو آفتابی بر فکل پیکر تو رخشان کرده، و ترا بر همه پادشاه کرده و عبارت از این حال بر لسان نبوت رفته که: «کلّکم راع کلّکم مسئول عن رعیته».

عهدنامه برد شادان نزد شاه با تضرع گفت: کای ظلّ اله

برادر: از گزارش نواب رکن الدوله، خاطر جمع دار که نایب السلطنة روحی فداه بسیار مراقبند و تا حال بسیار بسیار خوب گذشته، هیچ مایة اختلاف نیست مگر آن که نواب رکن الدوله میخواهند همه بارها را بگردن ما بیچاره ها بگذارند و حجت معتبر و تعهدنامه بگیرند و تنخواهی که برای خرج این خدمت لازم است بقدر کفاف نباشد.