شهودی

رابطه آموزگار و شاگرد در وجره‌یانه برای دست به دست کردن پویا و راستین آموزه‌ها و مُهر بزرگ ضروری است. به گفته پیروان وجره‌یانه، گوتاما بودا به دنبال همکار بود و نه پیرو؛ و برای این امر، وجود دید انتقادی در بین آموزندگان آموزه‌های او لازم و مفید است. در وجره‌یانه باور یافتن شهودی اصل است و نه باور کردن بی‌پرسش؛ بنابراین وجره‌یانه دین ایمان نیست، بلکه دین تجربه است. به باور این کیش، هر توضیح دینی را فرد سالک می‌تواند در نهایت با استفاده از تجربیات خود راستی‌آزمایی کند.

بتوحید شهودی سالک راه ز سر اقربیت گردد آگاه

چرا وصف تو دیده کرده سراپا و ان لم راتک بعین شهودی

مرآت جمال غیب مطلق گشته آیینهٔ شاهد شهودیم همه

در او شد کشف سراقربیت بتوحید شهودی یافت نسبت

تصویر مونا لیزا در اینجا، مثالی تصویری و شهودی ازین بحث است. تبدیل خطی در این مثال را نگاشت برشی می‌نامند. نقاط نیمه بالایی به سمت راست جابجا شده‌اند و نقاط نیمه پایینی به سمت چپ. میزان جابجایی نقاط متناسب با این است که به چه میزان از محور افقی فاصله دارند؛ بنابراین بردارهایی که به هر نقطه از تصویر اصلی اشاره کرده بودند، با این تبدیل (بسته به موقعیتشان) طولانی‌تر یا کوتاه‌تر می‌شوند. نقاطی که در طول محور افقی قرار دارند هیچ تغییر موقعیتی نمی‌دهند و جابجا نمی‌شوند؛ لذا، هر برداری که مستقیماً به راست یا چپ اشاره کنند و مؤلفه عمودیشان صفر باشد، بردار ویژه ای برای این تبدیل محسوب می‌شوند، چون تحت این تبدیل تغییر جهت نمی‌دهند. به علاوه، چنین نگاشتی باعث تغییر طول نیز نمی‌شود.

آندری نیکولاویچ کولموگروف (به روسی: Андре́й Никола́евич Колмого́ров) ریاضی‌دان اهل اتحاد شوروی بود که دست‌آوردهای برجسته‌ای در زمینه‌های احتمال، توپولوژی، آشفتگی، مکانیک کلاسیک، منطق شهودی، نظریه الگوریتمی اطلاعات و نظریه پیچیدگی محاسباتی دارد.

توصیف مطلوبیت ایدئال برای اولین بار توسط هاستینگز رشتال در تئوری خوب و شر (۱۹۰۷) مورد استفاده قرار گرفت، که بیشتر اوقات با مور همکاری می‌نموده‌است. در اخلاق (۱۹۱۲)، مور یک مطلوبیت صرفاً لذت‌گرایانه را رد کرد و اظهار داشت که طیف وسیعی از ارزش‌ها وجود دارد که تعالی آنها ارزشمند است. استراتژی مور این بود که نشان دهد به‌طور شهودی غیرممکن است که لذت تنها معیار سنجش خوبی است. او می‌گوید چنین فرضی:

از گذشته‌های دور، بشر آگاهانه از تنش درون مواد مطلع بوده‌است. تا قرن هفدهم، درک تنش تا حد زیادی شهودی و تجربی بود. با این حال، همان درک شهودی وتجربی، به برخی فن آوری‌هایی که به طرز تعجب آوری پیشرفته بودند، مانند کمان‌های ترکیبی و شیشه‌گری منجر شد.

به طور شهودی، تمامیت می‌گوید (مطابق اصطلاحات ددکیند) هیچ «حفره»ای در محور اعداد حقیقی وجود ندارد. برای محور اعداد گویا چنین نیست و در هر مقدار ناگویا یک «حفره» وجود دارد. در نظام اعداد ده‌دهی تمامیت با این گزاره معادل است که هر رشته نامتناهی از ارقام اعشاری بسط اعشاری یک عدد حقیقی است.

آب حیوان چه بود؟زنده جاوید شدن بشنو،ای خواجه،که در عین شهودی مشهود

به سوز نهانی ز عشق تو اینک لب خشک و چشم تر من شهودی

تا نباشد جز تو مشهودی چو واحد در عدد مراحد را ساری اندر کل اشیا کرده ای

دگر اسما که معنای وجودی تصور زو کند عقل شهودی

کشف: رفع حجاب است. خواه وجودی باشد یا شهودی.

دوست دارن میراث فرهنگی همچون قاسم منصور آل کثیر و محمود مشهودی در ایران با اشاره به میراث معنوی ایران همچون ساز تار و موسیقی عاشیق‌های آذربایجان که در کشور آذربایجان ثبت ملی شدند، سعی بر این دارند که موسیقی علوانیه را نیز پیش از آنکه در کشورهای همسایه ایران ثبت شود آن را در ایران به ثبت برسانند.

گرچه مفهوم «پیچیدگی» به‌طور شهودی بسیار جذاب است، اما چگونگی تعریف دقیق آن مشخص نیست. گسترهٔ متفاوتی از روش‌ها سعی دارند «ردپاهای علی» را با کمک مقادیر زیادی از داده‌های برچسب‌دار کشف کنند و پیش‌بینی روابط علی انعطاف‌پذیرتری را امکان‌پذیر سازند.

ز وصل‌الوصل مقصود آن شهودیست کهم بعد از بقا او را صعودیست

خود این گویند توحید شهودیست عیان جز در لطیفه نفس هم نیست

در یک سطح شهودی و با یک نگاه کلی، این ایده وجود دارد که تجریهٔ توزیع مشترک