شاهین
معنی کلمه شاهین در لغت نامه دهخدا

شاهین

معنی کلمه شاهین در لغت نامه دهخدا

شاهین. ( اِ ) پرنده ای باشد شکاری و زننده از جنس سیاه چشم. ( برهان قاطع ). پرنده ای است که بدان شکار کنند. ( شرفنامه منیری ). یکی از مرغان شکاری بسیار جسور و باشهامت است و با وجود آنکه از قوش کوچکتر است بعلت جسارتی که دارد گاهی بعقاب و قوش حمله میکند. این پرنده هوشیار و چالاک در همه جا دیده میشود، بویژه در سرزمینهای بیشه زار و کوهستانی ناگزیر ایران هم نشیمنگاه این مرغ بوده و هست و دیرگاهی است توجه ایرانیان به این هوانورد گستاخ کشیده شده است و پرش آن را بفال نیک میگرفتند. این مرغ دوبار بنام «سئن » در اوستا یاد گردیده است و اوستاشناسان اروپایی آن را بمعنی عقاب برگردانده اند از اینکه سئن همان شاهین ( عقاب ) است مورد شک نیست. و صفت شاهین از واژه شاه درآمده و این پرنده بمناسبت شکوه و توانایی و تقدس خود شاه مرغان خوانده شده است. ( فرهنگ ایران باستان ص 396 ببعد ). در کلیه فرهنگها عقاب در فارسی «آله » نامیده میشود و در بسیاری از لهجه های کنونی ایران نیز چنین آمده است و در لهجه ای بهیأت شائین بجای مانده. ( حاشیه برهان چ معین ). در وجه تسمیه این پرنده بشاهین گویند چون در سیری و گرسنگی نهایت اعتدال را نگاه دارد بشاهین ترازو در اعتدال تشبیه شده است. درباره بهترین نوع این پرنده گفته اند که : باید سرخ رنگ ، عظیم الجثه ، با چشمهای درشت و تیزبین ، گردن بلند، موی بر روی پیشانی افشانده و درشت منقار و سینه فراخ با رانهای فربه و گوش و پاهای کوتاه و پنجه باز با بالهای بلند و دم کوتاه پرپشت باشد و بعضی گویند که رنگ اصلی این پرنده سیاه بوده است لذا سیاهرنگ آن بهتر باشد. گویند اول کسی که این پرنده را بدست آورد قسطنطین قیصر رم بود چون سرعت و بلندپروازی و شکار پرنده را بدید او راخوش آمد و دستور داد او را شکار کنند و در شکارها شاهین را بر روی دست خود نگاه میداشت. مؤلف «المصایدو المطارد» گوید: رسم و عادت پادشاهان روم بر آن بود که هنگام حرکت شاهینها بر فراز سر آنان پرواز میکردند و هر آنجا که شاه فرود می آمد آنها نیز فرود می آمدند و یکی از علایم عظمت و بزرگی در نزد سلاطین عرب بود که هنگام حرکت موکب شاهینها را بر فراز خود بپروازدر می آوردند. ( از صبح الاعشی ج 2 ص 58 ) :
هزار کبک ندارد دل یکی شاهین
هزار بنده ندارد دل خداوندی.شهید بلخی.سگ و یوز در پیش شاهین و باز
همی راند بر دشت روز دراز.

معنی کلمه شاهین در فرهنگ معین

(اِ. ) ۱ - از پرندگان شکاری شبیه به عقاب . ۲ - زبانة ترازو.

معنی کلمه شاهین در فرهنگ عمید

۱. (زیست شناسی ) پرنده ای شکاری از خانوادۀ باز، با منقار کوتاه، دم بلند، چنگال های قوی.
۲. زبانۀ ترازو، میله یا آلتی که دو کفۀ ترازو را به آن آویزان می کنند.

معنی کلمه شاهین در فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - گونه ای پرنده از راسته شکاریان روزانه از تیره بازها که دارای قرنیه ای سیاه رنگ است . در حدود ۴٠ گونه ای از این پرنده شناخته شده که در سراسر کره زمین منتشرند . شاهین دارای پرهایی زرد رنگ است ولی پرهای پشت این حیوان به خاکستری میگراید و زیر شکمش قهوه یی است . وی دارای خالهای تیره می باشد نر این حیوان قدری کوچکتر از ماده است . شاهین جزو شکاریان بسیار جسور و با شهامت است و با وجود آن که از قوش کوچکتر است به علت جسارتی که دارد گاهی به عقاب و قوش حمله می نماید . شاهین عموما در کوههای مرتفع و لابلای صخره ها تخم گذاری می کنند . گونه های این پرنده در ایران فراوان است و مخصوصا گونه ای از آن که در کوهستانهای اطراف اردبیل است از نوع ممتاز می باشد . شاهین را صیادان جهت شکار تربیت می کنند . ۲ - در برخی کتب شاهین مرادف با عقاب ذکر شده است . ۳ - میله ای که دو کفه ترازو را بدان آویزند زبانه ترازو .

معنی کلمه شاهین در فرهنگ اسم ها

اسم: شاهین (پسر) (فارسی) (طبیعت، کهکشانی، هنری) (تلفظ: šāhin) (فارسی: شاهين) (انگلیسی: shahin)
معنی: نام نوعی پرنده شکاری، منسوب به شاه، نوعی پرنده ی شکاری از خانواده ی باز، ( در قدیم ) ( درگاه شماری ) برج میزان، ( در قدیم ) ( در نجوم ) سه ستاره در امتداد خط مستقیم در صورت فلکیِ نسر طایر، ( در قدیم ) ( در موسیقی ) از آلات بادیِ موسیقی که در اوایل عهد اسلامی رایج بوده است، پرنده شکاری

معنی کلمه شاهین در فرهنگستان زبان و ادب

{Alshain} [نجوم] زیرکوتوله ای با قدر 3/7 و فاصلۀ 45 سال نوری از زمین
{beam} [موسیقی] یک یا چند خط که جانشین پرچم های نُت های مجاور می شود و آنها را به هم متصل می کند

معنی کلمه شاهین در دانشنامه عمومی

شاهین نام عمومی ۳۷ گونه پرنده شکاری است که در سردهٔ Falcon قرار می گیرند و در تمام قاره های جهان به جز قطب جنوب زندگی می کنند. شاهین ها با چشمان کاملاً سیاه، بدن لاغر، بال های نوک تیز و منحنی، وجود یک پلکان در منقار بالا، توانایی پرواز با سرعت بسیار بالا و تغییر جهت ناگهانی از دیگر پرندگان شکاری متمایز می شوند. شاهین ها در سال اول عمر خود شهپرهایِ پروازِ بلندتری دارند که مشابه پرندگان شکاری چندمنظوره است ( شاهین ها از نظر نوع شکار و تکنیک شکار یک شکارچی تخصصی محسوب می شوند ) تا به این شیوه بهتر بتوانند پرواز را بیاموزند و در سال های بعد با تغییر شهپرها تکنیک های پروازی خاص شاهین را می آموزند.
شاهین ها در شکار پرندگان در حال پرواز تخصص دارند و با منقار خود شکار را می کشند درحالیکه پرندگان شکاری دیگر تکنیکهای متنوعی در این کار دارند و با پنجه های خود طعمه را می کشند. شاهین بحری ( یا بحری ) که بیشترین پراکندگی را در بین شاهین ها دارد با رکورد سرعت ۳۹۰ کیلومتر در ساعت سریعترین جاندار روی کره زمین است. بالابان ( پرنده ) ، لاچین و ترمتای از دیگر انواع معروف شاهین هستند. شاهین هایی که بال های باریکتر و درازتر دارند به «لیل» معروف هستند این نوع بال ها برای شکار پرندگان بسیار مانور پذیر همچون پرستو و بادخورک مناسب است. شاهین های نسبتاً کوچک و چاقتری که به پرواز درجا علاقه دارند نیز به دلیجه ( به ترکی دیوانه سان ) معروف هستند.
• دلیجه مالاگاسی، Falco newtoni
• دلیجه سیشلی، Falco araea
• دلیجه موریسی، Falco punctatus
• دلیجه رئونیون، Falco duboisi – انقراض هولوسن ( حدود ۱۷۰۰ )
• دلیجه خال دار، Falco moluccensis
• دلیجه استرالیایی Falco cenchroides
• دلیجه معمولی، Falco tinnunculus
• دلیجه بزرگ، Falco rupicoloides
• دلیجه روباهی, Falco alopex
• دلیجه کوچک، Falco naumanni
• دلیجه خاکستری، Falco ardosiaceus
• دلیجه دیکینسون, Falco dickinsoni
• شاهین نواری, Falco zoniventris
• شاهین سرحنایی، Falco chicquera
• شاهین گردن سرخ آفریقایی، Falco ( chicquera ) ruficollis
• ترم تای اوراسیایی، Falco ( columbarius ) aesalon
• بالابان آلتایی، Falco cherrug altaicus ( status unclear )
• Peale's falcon, Falco peregrinus pealei
• Pallid falcon, Falco peregrinus cassini var. kreyenborgi
• شاهین معمولی، Falco ( peregrinus ) pelegrinoides
شاهین (ستاره). شاهین یک ستاره است که در صورت فلکی عقاب قرار دارد.
شاهین (فیلم). «شاهین» ( انگلیسی: Falcons ( film ) ) یک فیلم است که در سال ۲۰۰۲ منتشر شد.
معنی کلمه شاهین در فرهنگ معین
معنی کلمه شاهین در فرهنگ عمید
معنی کلمه شاهین در فرهنگ فارسی
معنی کلمه شاهین در فرهنگ اسم ها
معنی کلمه شاهین در فرهنگستان زبان و ادب
معنی کلمه شاهین در دانشنامه عمومی

معنی کلمه شاهین در ویکی واژه

از پرندگان شکاری شبیه به عقاب.
زبانة ترازو.

جملاتی از کاربرد کلمه شاهین

مجموعه آرتور به مدت یک دهه از شبکه ۱ سیما در ایران پخش شد. سرپرست گویندگان این مجموعه ناصر نظامی بود. گوینده نقش آرتور فریبا شاهین‌مقدم بود.
به روزگار تو آسوده چون نباشد کبک؟ که جز گرفتن ناخن نیاید از شاهین
چو شاهین که خیزد به پرواز صید یکایک برون رفت زین مرز کید
وگر فلک زکفایت ترازویی سازد زبان کلک تو باشد زبانهٔ شاهین
پنجه شاهین شمارد نقش بال خویش را کبک از بس دست و پا گم کرد از رفتار تو
ز مرغان مر آن را که بد نیک تاز چو باز و چو شاهین گردن فراز
خانواده بات برای سال‌ها در صنعت فیلم‌سازی کار کرده‌اند. آلیا بات دختر ماهش بات کارگردان، بازیگر و خواننده است که از ازدواج دوم خود صاحب دو فرزند آلیا و شاهین شده است.
پاس عدلت چنان که دانه دهد چرخ و شاهین بصعوه و عصفور
چند گفتم به دل آن روز که او چشم گشود بس کن از قهقهه ای کبک که شاهین گذرد
چشم گشوده وحشت دل را بهانه بود شاهین بی‌تماغه رها شد ز دست و ‌رفت
از فیلم‌هایی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان به ضربه چپ و راست، شاهین، مه و تفکر اشاره کرد.
در ۱۸ ژانویهٔ ۲۰۰۱ فیلمی با نام سقوط شاهین سیاه به کارگردانی ریدلی اسکات بر پایهٔ داستان واقعی نبرد موگادیشو به روی پرده سینما رفت.
هر زمان عشق هما سایه مرا می گوید که تو شاهین جهانی منشین بر مردار
در این جنگ، شاهین شب بسیار موفق، دقیق و هوشمندانه عمل کرد به‌طوری که اهدافی در عمق بغداد را علی‌رغم وجود بیش از ۲۰۰۰ پدافند هوایی فشرده نیروهای عراقی، شناسایی و منهدم نمود یا اطلاعات و موقعیت آن‌ها را برای سایر جنگنده‌ها جمع‌آوری و ارسال نمود.
از فیلم‌ها یا برنامه‌های تلویزیونی که وی در آن نقش داشته‌است می‌توان به سریال گودال در نقش صالح کوچوالی (وارتلو سعادالدین) و سریال ماه‌پیکر در نقش شاهین گیرای خان اشاره کرد.
مرغ دل باز چو شد صید سر زلف کژش گفت جان این نفس از چنگل شاهین که برد