سدر
معنی کلمه سدر در لغت نامه دهخدا

سدر

معنی کلمه سدر در لغت نامه دهخدا

سدر. [ س َ / س ِ ] ( اِ ) کُنار راگویند و آن میوه ای است معروف شبیه به آلوچه و در هندوستان بسیار است و بعضی درخت کُنار را گفته اند. گرم و خشک است و قابض ، گویند صمغ درخت آن موی را سرخ گرداند و بعضی گویند عربی است. ( برهان ). بکسر اول و سکون دال ، کُنار که میوه معروف است. ( غیاث ). درخت کُنار. ( ترجمان القرآن ). کُنار. درختی است. ( مهذب الاسماء ). درخت کُنار که برگ او را غسول و میوه او را نبق گویند. ( دهار ) ( بحر الجواهر ). سدر به کسر، درخت کُنار. سِدْرة یکی ، سِدرات و سِدِرات و سِدَرات و سَدِرو سُدور جمع آن است. ( منتهی الارب ). بفارسی کُنار گویند و مراد از این اسم برگ سائیده او است و بری او پرخار و ضال نامند و بستانی او کم خار، و ثمرش بزرگترو لذیذتر است. و ثمرش شبیه بسنجد و خوشبو و شیرین وبا اندکی شیرینی زرد و سرخ میباشد. و نشاره چوب اودر آخر اول سرد و در آخر دوم خشک و قاطع نزف الدم و رافع قرحه امعاء، و اسهالی که ضعف معده باشد و دافعاستسقاء و سپرز و حقنه او به دستور جهت جراحت امعاءو زردش جهت زخمها نافع و قدر شربتش تا هفت درهمست وبرگ او جهت زخمها و تنقیه چرک بدن و تقویت موی و منع سقوط آن و تقویت اعصاب و طرد هوام و ضماد او با شراب جهت نضج ورمهای حاد و تحلیل آن مقید و بدستور طبخ تازه و خشک او همین اثر دارد و ثمرش در اول سرد و در دوم خشک و بعضی در اول گرم دانسته اند و نارسیده ترش او قابض و لزج و مسهل بعصر و رسیده او قلیل الغذا و دیرهضم و صالح الکیموس و نیم رطل او مسهل صفراء معده و امعا و مطفی حرارت غریبه و خوردن ترش او مانعصعود بخارات بدماغ و رافع صفرا و تشنگی و آب شیرین او مفتح سده و کشنده کرم معده و امعاء، مضر مبرودین و مصلحش گلقند و در مزاج محرور سکنجبین و ثمر خشک او قوی القبض در حمام جهت رفع تری مجرب و دانه او بغایت قابض و ضماد کوبیده او جهت شکستگی اعضا و باعث سرعت حرکت اطفال مؤثر، و چون دانه نبق را بگلاب آغشته ذرع نمایند از برگ و بار او بوی گل آید و چون بعسل آلوده باشند ثمرش شیرین شود. ( تحفه حکیم مؤمن ).
سدر. [ س َ ] ( ع مص ) فروهشتن موی را. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). فروگذاشتن موی. ( تاج المصادر بیهقی ). || سراسیمه گردیدن و خیره شدن چشم شتر از شدت گرما یا از شدت سرما. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ). سرگشته شدن. ( المصادر زوزنی ). سرگشته شدن شتر از گرما. ( تاج المصادر بیهقی ). خیره شدن چشم. ( تاج المصادر بیهقی ). تحیر بصر. ( بحر الجواهر ). سراسیمه گشتن دیده از شدت گرما چنانکه نتواند دیدن. ( از اقرب الموارد ). || در اصطلاح پزشکی تاریکی باشد که عارض دیده شود هنگام برخاستن از زمین. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). بیماریی است که بدوار ماند و اکثر کشتی سواران را عارض شود. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ). و سدر آن را گویند که هرگاه که مردم بر پای خیزد دو چشم او تاریک شود و سر او بگردد و بیم باشد که بیفتد. ( ذخیره خوارزمشاهی ). علتی باشد که هرگاه که مردم بر پای خیزد چشم او تاریک شود و ضعف اندر آید و سرگشتن پدید آید و زود بگذرد. ( ذخیره خوارزمشاهی ). تیرگی چشم که با گرانی و گردش سر پدید آید. ( غیاث ).

معنی کلمه سدر در فرهنگ معین

(س دْ ) [ ع . ] (اِ. ) درختی است گرمسیری و بسیار تناور. می گویند تا سه هزار سال عمر می کند.میوه اش کوچک وخوردنی و به اندازة سنجد است . برگ آن را پس از خشک کردن می سایند و در حمام موی سر یا بدن را با آن می شویند.

معنی کلمه سدر در فرهنگ عمید

درختی گرمسیری و تناور با برگ های ریز و میوۀ کوچک و خوردنی که برگ آن برای شستشوی مو به کار می رود، کُنار، شجر النبق.

معنی کلمه سدر در فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - درختی است از تیره مخروطیان که شباهت زیادی با کاج دارد از کاج بسیار تنومند تر و بلند تر است و تا بیش از ۳٠٠٠ سال عمر میکند . شاخه های درخت سدر کشیده و دور از یکدیگر است برگش مانند برگ کاج سوزنی و میوه اش هم شبیه به کاج است . چوب این درخت سفید ضخیم و محکم است و در برخی گونه ها چوب کمی سرخرنگ هم میشود . در چوب درخت سدر مقادیر زیادی صمغ وجود دارد که عطر مخصوص بدان میدهد و مقدار کثیری از این صمغ از تنه درخت هر ساله استخراج میشود و تحت نام [[ من ]] در تداوی به کار میرود سدر دارای گونه های مختلف است و مشهورترین از همه سدر لبنان است که بلندیش تا ۴٠ متر نیز میرسد ارز درخت سلیمان . توضیح : این درخت را با کنار نباید اشتباه کرد . ۲ - کوبیده برگ درخت کنار است که در استحمام و شست و شو بکار میرود اشنان ید منار .
از اسمای دریاست

معنی کلمه سدر در دانشنامه عمومی

سدروس یا سِدر نام درختانی است از جنس Cedrus و تیره مخروطیان که شباهت زیادی با کاج دارند، ولی از کاج بسیار تنومندتر و بلندتر می شوند و تا بیش از سه هزار سال عمر می کنند. شاخه های درختان سدروس کشیده، مُطَبَّق و دور یکدیگر است. سدروس ها بومی کوه های هیمالیای غربی و منطقه مدیترانه می باشند. شاخه های این درختان کشیده است و برگ هایشان مانند کاج سوزنی است. چوب این درختان سفید و ضخیم است و در برخی گونه ها چوب کمی سرخ تر است. مخروط این درخت مشابه کاج است.
• قابض است.
• ملین است.
• مسکن است.
• ضد التهاب، ضد انگل، ضد بیماری های مقاربتی، ضد سوزش مجاری ادراری و صفرا بر است.
• سدروس لبنانی
• سدروس مقدس
• سدروس اطلسی

معنی کلمه سدر در دانشنامه آزاد فارسی

سِدْر
برگ ساییده شدۀ درختی با نام Ziziphus spina-christi، از خانوادۀ عناب. این درخت در جنوب ایران به کونار/کُنار و سدر معروف است. پوست درخت کُنار دارای مقداری تانن است و در جنوب به مصرف دباغی می رسد. چوب این درخت نیز تا حدی قابل ارتجاع است و برای حمل بار به کار می رود. درخت کُنار در افریقای شمالی، حبشه، و عربستان نیز انتشار دارد.

معنی کلمه سدر در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سدر پودری است که از برگهای خشکیده درختی به همین نام تهیه می شود.
سدر در دو معنا استعمال می شود:
معنای اول: پودر برگهای خشکیده درختی به همین نام می باشد.
معنای دوم: درختی گرم سیری با برگهای کوچک گرد به رنگ تیره می باشد.
کاربرد سدر در ابواب فقه
از آن به هر دو معنا در باب طهارت و به معنای نخست درباب حج سخن گفته‏اند.
احکام سدر
...
[ویکی الکتاب] معنی سِدْرٍ: درخت سدر
معنی سِدْرَةِ: یک درخت سدر
ریشه کلمه:
سدر (۴ بار)
«سدر» به گفته بعضی از ارباب لغت: درختی است تناور، که بلندیش گاهی تا چهل متر می رسد، و می گویند: تا دو هزارسال عمر می کند (و سایه بسیار سنگین و لطیفی دارد)، تنها عیب این درخت این است که، خاردار است، ولی با توصیف به «مخضود» از مادّه «خضد» (بر وزن مجد) به معنای بریدن و گرفتن خار، این مشکل نیز در درختان سدر بهشتی حل شده است.
درخت کُنار. (به ضم ک) صحاح، قاموس، نهایه، اقرب و المنجمد آن را شجرالنبق گفته‏اند برهان قاطع ذیل لغت کنار (به ضم ک) می‏گوید: میوه‏ای است سرخ رنگ شبیه به عنّاب لیکن از عناب بزرگتر است . به عربی آن را سدر گویند. و در ذیل لغت سدر گوید: میوه‏ای است معروف و بعضی درخت کنار (به ضم ک) را گفته‏اند. در فرهنگ عمید ذیل لغت سدر شکل آن را کشیده و گوید: سدر درخت کنار، شجرالنبق، درختی است تناور و خاردار بلندیش تا 40 متر می‏رسد می‏گویند تا دو هزار سال عمر می‏کند، میوه آن به شکل سنجد و بعد از رسیدن سرخ یا زرد رنگ و شیرین می‏شود. ثمر آن در طبّ به کار می‏رود و برگ آن را پس از خشک کردن می‏سایند و در حمام بدن خود را با آن شستشو می‏دهند. نا گفته نماند کنار (به ضم ک) غیر از درخت چنار معروف است. . معنی آیه در «خِمْط» و «سَبَاء» گذشت . در «خضد» گفته شد که ان به معنی خم شده و یا بی خار است در این صورت سدر مخضود درخت بی خار یا درختیکه شاخه هایش از کثرت میوه خم شده است. آیه درباره بهشت و سدر نکره است یعنی سدر دنیا مقایسه کرد. مراد از آیه ظاهراً میوه سدر است زیرا که راجع به سایه در آیه بعدی آمده فرموده «وَ ظِلَّ مَمْدود». * . سدره واحد سدر است ضمیر «رآه» ظاهراً به جبرئیل راجع است یعنی آن حضرت جبرئیل را دید «منتهی» یعنی آخر و شاید اسم مکان باشد یعنی محل تمام شدن. معنی آیات چنین است: رسول خدا صلی اللّه علیه و اله و سلم جبرئیل را دفعه دیگر که نازل می‏شد دید و ان در کنار سدرة المنتهی بود. بهشت جایگاه یا بهشت ابدی در نزد همان سدره است، چشم آن حضرت در دیدن جبرئیل اشتباه نکرد و منحرف نشد. از آیات همین قدر استفاده می‏شود که سدرة المنتهی محلی است و یا درختیکه که در انتها واقع شده. اما انتهاء چه چیز سدره را می‏پوشاند؟ روشن نیست. در بعضی آیات مراد از جَنَةُ الْمَأوی بهشت آخرت است مثل . به قرینه این ایه مراد از جنة المأوی بهشت آخرت است . و اگر سدرة المنتهی در آسمان باشد چنانکه از «عِنْدَها جَنَّةُ الْمَأوی» بدست می‏آید پس در این صورت آیه در معراج آن حضرت تقریباً صریح است. در المیزان گوید: از آنچه گذشت روشن گردید که ارجاع ضمیر «رآه» به خدا صحیح است و مراد از آن رؤیت قلب است و مراد از نزله اخری نزول آن حضرت است در معراج به کنار سدرة المنتهی یعنی آن حضرت در اثنای معراج به سدرة المنتهی نازل شد و خدا را به قلب خود دید چنانکه در نزله اوّلی دید. آنگاه در بحث روائی حدیثی چند از شیعه و اهل سنت نقل می‏کند که آن حضرت دو دفعه خدا را با قلب خود دید و از روایات مستفاد می‏شود که سدرة المنتهی در آسمانهاست . نا گفته نماند نظر علامه طباطبائی متّخذ از احادیث است و اگر احادیث نبود قهراً ضمیر «رآه» را به جبرئیل ارجاع می‏کردند و نمی‏گفتند: رجوع آن به خدا صحیح است و در احادیث و صحت و سقم آنها باید تحقیق کرد ظهور آیه چنانکه گفته شد آن است که ضمیر «رآه» راجع به جبرئیل است .

جملاتی از کاربرد کلمه سدر

ابوسدره، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان شادگان در استان خوزستان ایران است.
دفتر مرکزی شهر سیپاریا در سیپاریا قرار دارد. سایر مناطق شهری عبارتند از سدروس، فیض آباد، لابرا، سانتا , فلورا، اوروپوچه جنوبی.
پیش در تو قبول کرده پیشانی سدره خاک پایی
هم چو نزاری ز چارچوب طبیعت باز سوی آشیان سدره پریدیم
رهی ناکردهٔ در سدرهٔ جان که تا بینی حقیقت روی جانان
گذر کرده ز گردون شاخهایش درخت سدره باشد منتهایش
السدراف ۵٫۹۳ کیلومترمربع مساحت دارد ۱۹۲ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده‌است.
به جای سدر و کافورم پس از مرگ غبار خاک کوی او، پسند است
ز موج بحر کف تو چو نشو یافت نمی نبات سدره و طوبی گرفت نشو و نما
ز گشت بهشت آورید است گندم از آن نان بر سدرة المنتهائی
هر سه روز یکبار در مسیر سفر، گیلگمش و انکیدو بر دامنه تپه‌ای اردو می‌زنند و آیینی اجرا می‌کنند تا رؤیایی برانگیزند. هر بار گیلگمش با کابوسی بیدار می‌شود اما انکیدو به وی اطمینان خاطر می‌دهد که رویایش در حقیقت خیر است. پس از دست‌کم پنج رؤیا، قهرمانان به جنگل سدر نزدیک می‌شوند. شمش پیشنهاد حمله‌ای بی‌درنگ می‌دهد تا هومبابای غول را غافلگیر کنند که پوشانده در هفت هاله‌اش از جنگل سدر نگاهبانی می‌کند. در حالی که قهرمانان با نگرانی تلاش می‌کنند از ترس یکدیگر بکاهند، به جنگل می‌رسند.
سریر سدره ادنی پایه دیدم چو بر درگاه او گشتم ممکن
ز سدره شد به مقامی‌که بود بیگانه در آن مقام تن از جان و جانش از پیکر
پس از کشته شدن حسین بن علی و اصحاب وی در سرزمین کربلا، قبیله بنی‌اسد با کمک فرزندش علی بن الحسین (که کالبد پدر و عمویش عباس بن علی را به‌تنهایی دفن کرد) کالبد حسین بن علی و اصحابش را دفن کردند. بنی‌اسد برای قبر حسین بن علی نشانه‌ای در نظر گرفتند و درخت سدره‌ای را علامت آن ساختند. در زمان بنی‌امیه شیعیان به زیارت قبر وی می‌آمدند و قبر مشخص بود.
مرغان شاخ سدره کبابی در آتشند طاووس باغ خلد شکار محمد است
دو لوح که در خانهٔ شخصی پیدا شده‌اند. مانند لوح نیپور، لوح تمرین کاتبان به نظر می‌رسند. یکی از آنها شامل رؤیای گیلگمش در راه جنگل سدر و دیگری گفتگوی گیلگمش با انکیدو است در زمانی که به جنگل سدر رسیده‌اند.