دلیر

کجا روبه پیر بیند چو شیر بساید بر پنجه ی او دلیر

«نگهبانان کاخ امپراتوری از میان دلیرترین سربازان ارمنی انتخاب می‌شدند.»

دلیران دشمن به بند کمند چو دیوان شب تیره گردن به بند

سپردند شه را به زرمهر شیر که بد زاده سوخرای دلیر

در فرهنگ‌های ارمنی معانی دیگر این واژه عبارت اند از: سرباز خط مقدم، قهرمان، دلیر و بی‌باک و در مفاهیم دینی به معنی شهید و شاهد آمده و آن کسی است که برای دفاع از دین و ایمان قربانی می‌شود، کسی که برای آرمانی، جان خود را ایثار می‌کند.

دلیران زابل سه ره ده هزار برفتند با وی پی کارزار

دلیر و نژاده به ایران زمین نشیمن به سنندج، ایلام، عراقش چنین

آنچنان تند و دلیری که دوگوشش گه رزم در دو چشم عدوی ملک دو پیکان گردد

کتزیاس (پزشک مخصوص اردشیر دوم) در کتاب خود پرسیکا (که در اوایل سده چهارم پیش از میلاد نوشته‌است) نمونه‌ای از داستان‌های حماسی مادی را که منجر به برقراری استیلای مادها شده، بیان کرده‌است. او در این کتاب، افسانه‌های مادی دیگری نیز نقل کرده که دارای شیوه و سبک حماسی و حتی نزدیک به سبک شاهنامه است. برای نمونه از داستان پارسوندس پارسی، اسارت او به دست حاکم بابل، نَنَروس و ماجرای رهایی او می‌توان نام برد. نَنروس حاکم بابل، این سپهسالار و کمانگیر دلیر ایرانی را به مدت هفت سال، به لباس زنان، در شبستان خود زندانی کرد، تا آنکه پارسوندس به یاری یکی از هم‌پیمان‌هایش آزاد شد و به کادوسیان (طالشان عهد باستان) پناه برد و آن‌ها او را به شاهی برگزیدند.

ز بس خشم با پهلوان دلیر نگفت هیچ و شد رزمجو همچو شیر

همه گُرد و رزمی، دلیر، با نژاد چنین مردمی کم ندارم به یاد

دلیریم یک اختلال نیست بلکه یک نشانگان روان_تنی حاصل از اختلال در سیستم عصبی است که به سرعت باید پیگیری و علت آن مشخص شود. این ناهنجاری عصبی با اختلال‌های حاد و نوسانی در فعالیت‌های شناختی شروع می‌شود که خبر از آشفتگی وسیع در سیستم عصبی می‌دهد. توانایی بیمار جهت پردازش و بخاطر آوردن اطلاعات شدیداً آسیب می‌بیند. دلیریم معمولاً با شناسایی و درمان علت آن گذرنده و برگشت‌پذیر است و طول مدت آن کوتاه است.

پریشان دلیران پرخاش جوی نهادند یکسر به پیکار روی

چو قارن بدید آن دلیری ز کوش شگفت آمدش زآن سواری و جوش

به هم چون رسیدند آن هر دو فوج رساندند نام دلیری به اوج

این شعر سفر شوالیه‌ای دلیر را توصیف می‌کند که در جستجوی ال‌دورادو افسانه‌ای است.

شد بر دل من زلفک هندوی تو چیر بر بودش و در زیر کله رفت دلیر