یاغی

هی دیردوخ بلکه یاغیش یغیشا

ز هر کشور که برخیزد چراغی دهندش روغنی از هر ایاغی

ز جفا و جور گردون چو شکسته و ضعیفم ز شراب کهنه ساقی برسان به من ایاغی

نیست چون لاله مرا چشم به دست دگران می برون آورد از خویش ایاغی که مراست

از ایاغی که تو بخشی باده از چراغی که تو ریزی روغن

اهلی چه نشاط آورد آن باده که هرگز بی زهر غمی هیچ ایاغی نکشیدیم

در حدود ۱۵۹۰ میلادی، قلعه استخر بنا به گزارش‌ها هنوز وضعیت خوبی داشت و مسکونی بود. مدتی بعد یک سردار یاغی صفوی به قلعه پناه برد. سپس شاه عباس صفوی (حک.  ۱۵۸۸–۱۶۲۹) قلعه را محاصره و تخریب کرد. به گفته پیترو دلاواله، جهانگرد ایتالیایی که در سال ۱۶۲۱ از استخر دیدن کرد، این شهر ویران شده بود.

یکدمش غنچه یی حدیثی گفت یکدمش لاله یی ایاغی داشت

آمنست از فوت و از یاغی که او می‌شناسد قهر شه را بر عدو

شاخ نهال رمحت ، بر کنده بیخ یاغی سیل سحاب جودت افزوده آب سایل

گشته یاغی تا که ملک او بود عاقبت خود قلعه سلطانی شود