گرشاسب

معنی کلمه گرشاسب در لغت نامه دهخدا

گرشاسب. [ گ ِ ] ( اِ ) احتلام. ( ناظم الاطباء ). و آن مصحف گوشاسب ( = بوشاسپ ) است. رجوع به گوشاسب و گوشاسپ و بوشاسب و بوشاسپ شود.
گرشاسب. [ گ َ ] ( اِخ ) نام یکی از اجداد رستم زال است و او پسر اترد باشد که از نبائر جمشید است. ( جهانگیری ) ( برهان ). معاصر فریدون بود. ترکستان و خطا را مسخر کرده. حکیم اسدی طوسی فتوحات او را منظوم نموده و به گرشاسب نامه موسوم است. ( آنندراج ) : اما بنا کردن سیستان به دست گرشاسب بن اثرت بن شهربن کورنگ بن بیداسب بن توربن جمشیدالملک... ( تاریخ سیستان ص 2 ). نام گرشاسب جهان پهلوان در اوستا بارها یاد شده و او در کتاب مقدس مزدیسنا به منزله رستم در شاهنامه یا هرقل یونانیان است. این نام در اوستا به صورت کرساسپه ، سانسکریت کرساسوه آمده و مرکب است از دو جزء: جزء اول کرسه به معنی لاغر و جزء دوم همان اسب پارسی است و مجموعاً به معنی «دارنده اسب لاغر، کسی که اسبش لاغر است » میباشد. بنابراین اصح آن کرشاسب با کاف تازی است و چون در نسخ خطی قدیم میان کاف ( تازی ) و گاف ( پارسی ) در نوشتن امتیازی نمی نهادند ممکن است که گویندگان باستانی ما هم در عهد خویش کرشاسب با کاف ( تازی ) استعمال کرده باشند و حتی ابوالفدا آن را ( کرشاسف ) ضبط کرده ، از اینرو ممکن است قائل شد که گویندگان ایرانی او را گرشاسپ و نزدیک به لغت اوستایی میخواندند .
نسب گرشاسب : نام پدر گرشاسب در اوستا ثریته آمده است ، گاهی به اسم خاندانش سام گرشاسب خوانده شده ( فروردین یشت بندهای 61 و 136 )، حتی در کتب پهلوی هم گاهی فقط به نام خاندانش ( سام ) نامیده شده است. در فرگرد 20 وندیداد، در بندهای اول ودوم چنین آمده است : «زرتشت از اهورمزدا پرسید: کیست در میان پرهیزکاران و دانایان و کامکاران و توانگران و رایومندان و تهمتنان ( دیوان ) و پیشدادیان نخستین مردی که ناخوشی را بازداشت ، مرگ را بازداشت ( زخم )، نیزه پران را بازداشت ، حرارت تب را از تن مردم باز- داشت ؟ اهورامزدا در پاسخ گفت : ای سپنتمان زرتشت ثریته در میان پرهیزکاران و دانایان و کامکاران و توانگران و رایومندان و تهمتنان ( دلیران ) و پیشدادیان ، نخستین مردی است که ناخوشی را بازداشت ، مرگ را بازداشت ،( زخم ) نیزه پران را بازداشت ، حرارت تب را از تن مردم بازداشت ». بنا بر این قول ثریته در اوستا نخستین پزشک نوع بشر و به منزله اسکلپسیوس یونانیان و آسکلابیوس رومیان است. در یسنای 9 بند 10 نیز در طی پرسش و پاسخ زرتشت با ایزدهوم از ثریته نام برده شده است.هوم در پاسخ به زرتشت گوید «سوم کسی که مرا مهیا ساخت ثریته از خاندان سام است که از نیک خواه ترین [مردم ] است و در عوض خداوند به او دو پسر داد: یکی اورواخشیه که زاهد و قانونگزار بوده و دیگری گرشاسب که دلیر و نام آور بود.» اما ثریته اوستا همان است که در گرشاسب نامه اسدی اثرط شده :

معنی کلمه گرشاسب در فرهنگ فارسی

پسر زو ( زاب ) دهمین پادشاه پیشدادی که نه سال پادشاهی کرد ( شاهنامه بخ . ج ۲۸۲ ۱ ) .

معنی کلمه گرشاسب در فرهنگ اسم ها

اسم: گرشاسب (پسر) (فارسی) (تاریخی و کهن) (تلفظ: garšāsb) (فارسی: گَرشاسب) (انگلیسی: garshasb)
معنی: دارنده اسب لاغر، نام جهان پهلوان ایرانی، ( = کرشاسپ و گرشاشپ )، به معنی دارنده ی اسب لاغر، ( اَعلام ) ) ( در شاهنامه ) از پهلوانان ایرانی سپاه منوچهر در جنگ با سلم و تور و خزانه دار منوچهر، گرشاسبنامه سرگذشت اوست، ) آخرین شاه از سلسله ی پیشدادیان و پسر زو که نه سال پادشاهی کرد، ( در اعلام ) جهان پهلوان ایرانی پسر اثرط ( اترد ) پسر سام پسر تورگ پسر سپانیاسپ ( شیدسپ ) پسر دورشاسپ پسر توگ ( تور ) پسر فریدون و نیز پسر زو ( زاب ) دهمین پادشاه پیشدادی که نه سال پادشاهی کرد، از شخصیتهای شاهنامه، نام پدر نریمان جد رستم پهلوان شاهنامه، نیز نام پسر زو، از پادشاهان پیشدادی

معنی کلمه گرشاسب در دانشنامه آزاد فارسی

گَرْشاسْب
پهلوان اسطوره ای ایران. در شاهنامه از پهلوانان و از سران سپاه منوچهر شاه در جنگ با سلم و تور و افراسیاب، و نیز گنجینه دار منوچهر است. نژادش به جمشید هم می رسد و نریمان، نیای بزرگ رستم، قهرمان ملی ایران، پسر اوست. امّا در اوستا، گرشاسپ پسر اثرت از خاندان سام و کُشندۀ اژدهایی زهردار است. به گفتۀ بیرونی در آثارالباقیه و تحقیقات خاورشناسان، گرشاسپ و سام و نریمان هر سه یک تن اند و در روایت های ایرانی از گرشاسب که نام این پهلوان است و سام که خاندان اوست، و نریمان به معنای دلیر و پهلوان، که صفت اوست، سه نام و سه پهلوان ساخته اند. گرشاسب را به صفات گیسودار، گُرزوَر و نَرمَنِش (دلیر و پهلوان) موصوف کرده اند. اسدی طوسی، گرشاسب نامه را در شرح پهلوانی های او سروده است.

معنی کلمه گرشاسب در ویکی واژه

نام گرشاسپ از اوستایی کِرِساسپَ گرفته شده و به معنی «دارندهٔ اسب لاغر» توصیف شده است. این توجیح که چون آخر کلمه گرشاسب مختوم به اسب است پس دارنده اسبان تلقی شده، نادرست است.

جملاتی از کاربرد کلمه گرشاسب

کمربست گرشاسب بر جنگ و کین نشاند از چهل سو سپه در کمین
یکی گفت نشناسی ای رفته هوش که گرشاسب کرد این همه رزم دوش
ابتدا ابوجعفر محمد بن رستم دشمنزیار که در سال ۳۹۸ توسط سیده ملک‌خاتون، عمهٔ خود، به حکومت اصفهان رسید و ۳۵ سال بر اصفهان و همدان حکومت کرد. وی ۵ فرزند داشت؛ فرامرز، گرشاسب، دشمنزیار، ابوحرب و یک دختر داشت. بعد از وی، ابومنصور فرامرز با کش‌وقوس‌های فراوان به حکومت رسید و ابوکالیجارْ گرشاسب به حکومت همدان رسید و بعد از فتح اصفهان به دست طغرل، حکومت وی به یزد منتقل شد. بعد از ابومنصور، ابوکالیجار گرشاسب به حکومت رسید و بعد از وی، مؤیدالدوله ابومنصور علی بن فرامرز به حکومت رسید و با یکی از دختران خاندان سلجوقی ازدواج کرد ولی سرانجام در جنگی کشته شد.
سراسر به گرشاسب و ایرانیان ببخشید و آنکس که ارزانیان
احمدرضا گرشاسبی، فارغ‌التحصیل کارگردانی سینما از دانشگاه هنراست. وی فعالیت سینمایی خود را در سال ۱۳۶۵ با کارگردانی فیلم کوتاه آغاز کرد. او مدیریت مؤسسه «ژرفا فیلم» را عهده‌دار است.
که گفتند گرشاسب سست است و پیر ببین زخمش اینک به تیغ و به تیر
ز گرشاسب درخواست مهراج شاه که این رای را هم تو بین روی و راه
ز ملاح گرشاسب پرسید و گفت که این حصن را چیست اندر نهفت
برادر پسر گرد گرشاسبم که از تخمه شاه شیداسبم
بفرمود تا از شگفتی بسی نمودند گرشاسب را هر کسی
سرایی که گرشاسب کردی نماز پراز نامداران گردنفراز
پنجمین حاکم از این دودمان گرشاسب دوم است که توانست برای مدتی حکومت کند.
شه قیروان رخ پر از رنگ شد از افسوس گرشاسب دلتنگ شد