گرزن

گرزن

معنی کلمه گرزن در لغت نامه دهخدا

گرزن. [ گ َ زَ ] ( اِ ) تاج مرصع که در قدیم بالای سر پادشاهان عجم آویختندی. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). تاج مرصعی بود کیان را بسیار بزرگ و سنگین و آن را بر بالای تخت محاذی سر ایشان با زنجیر طلا می آویختند. گویند در آن صد دانه مروارید بود هر یک بقدر بیضه گنجشکی وآن به انوشیروان رسید و عربان آن را قنقل بر وزن منقل گفتندی و قنقل کیله و پیمانه بزرگ را گویند. ( جهانگیری ) ( برهان ). نیم تاجی بود از دیبا بافته و جواهردر او نشانده. ( نسخه ای از فرهنگ اسدی ) :
او شاه نیکوان جهان است و نیکویی
تاج است سال و ماه مر او را و گرزن است.یوسف عروضی.تاجی از ورد بافته با گل سوری بیاراسته بر سر نهاده و پای کوفت و ندیمان و غلامانش پای کوفتند با گرزنها بر سر. ( تاریخ بیهقی ).
شبی گیسو فروهشته به دامن
پلاسین معجر و قیرینه گرزن.منوچهری.چو بشنید این سخن را خواجه از من
مرا بر سر نهاد از فخر گرزن.( ویس و رامین ).برافراز گرزن ز یاقوت و زر
یکی نغز طاوس بگشاده پر.اسدی.ز یاقوت سیصد کمر بیغوی
ز گوهر چهل گرزن خسروی.اسدی.بنام و ذکرش پیراست منبر و خطبه
به فر وجاهش آراست یاره و گرزن.مسعودسعد.موافقان ترا روزگار دولت تو
ز شادکامی بر فرق سر نهد گرزن.سوزنی.ای پادشا که گرزن و تختت بکار نیست
آن تاج را مگیرش و زین تخت مفکنش.سوزنی.
گرزن. [ گ َ زَ ] ( اِ ) از جمله مهمترین انواع گل آذین ها گرزن است.گرزن که هر دم گل آن به یک گل ختم میشود از یک طرف یا دو طرف آن دم گلهای دیگر بیرون می آید که به گلی ختم میشود و گرزن یک طرفی یا دو طرفی میسازد و ممکن است متناوباً یک دم از گلی از راست و یکی از چپ خارج شود. ( گیاه شناسی گل گلاب ص 176 ). رجوع به گل آذین شود.

معنی کلمه گرزن در فرهنگ معین

(گَ زَ ) (اِ. ) تاج ، تاج مرصع . گرزین هم گفته شده .

معنی کلمه گرزن در فرهنگ عمید

۱. تاج مرصع که در قدیم روی تخت بالای سر پادشاهان می آویخته اند، تاج.
۲. طرز قرار گرفتن گل ها بر روی شاخه ها، مانند گل گاوزبان.

معنی کلمه گرزن در فرهنگ فارسی

تاج، تاج مرصع قدیمی که روی تخت بالای سرشاهان بوده، گرزین هم گویند، دراصطلاح گیاه شناسی:طرزقرارگرفتن گلهادربالای شاخه ها
( اسم ) ۱ - تاج و نیم تاجی که از دیبا می بافتند بزر و گوهر مغرق کرده و آنرا بر بالای سر شاه می آویختند : آنکه اهل درزن باشد نه سزای گرزن باشد . ۲ - گل آذینی است محدود که ساق. گل دهند. ( پای. گل ) آن بپای. گل فرعی بعدی منتهی میشود . این پایه های گل دار از طرفی رشد و نمو انتهایی ساقه را محدود میسازند و از طرفی در تولید انشعابات فرعی آن موثرند . اگر انشعابات پای. ماقبل انجام شود گرزن را یکسویه و اگر از دو جانب باشد آنرا دو سویه گویند . گاهی انشعابات گلهای بعدی بتناوب از طرفین پایه های ماقبل انجام میشود و در این صورت گرزن را مارپیچی نامند .

معنی کلمه گرزن در فرهنگ اسم ها

اسم: گرزن (پسر) (فارسی)
معنی: تاجی که شاهان بر سر می گذاشتند

معنی کلمه گرزن در فرهنگستان زبان و ادب

{cyme} [زیست شناسی- علوم گیاهی] هرنوع گل آذین محدود

معنی کلمه گرزن در دانشنامه عمومی

در کالبدشناسی جمجمه، به نقطه تلاقی خط گیجگاهی بالایی با درز تاجی، گَرزَن یا استفانیون ( انگلیسی: Stephanion ) می گویند. گرزن در فارسی و استفانیون در یونانی هر دو به معنی تاج هستند.

معنی کلمه گرزن در ویکی واژه

تاج، تاج مرص
گرزین هم گفته شده.

جملاتی از کاربرد کلمه گرزن

ز بس ریختم اشک خونین به مستی رگ تاک را گرزنی خون برآید
تن‌افروزی چو از مرجان بود در دست تو پاره سرافرازی چو از سنبل بود بر فرق تو گرزن
سزد گرزند طعنه بر مرغزار سزد گر کند خنده در گلستان
لفظها را ثنای تو دستان فرقها را مدیح تو گرزن
گرزنم دست در آن دگمه زر بفروشم خرمن مه بجوی خوشه پروین بدوجو
یکی صاحب صور نوبت زنش گذشته زعرش برین گرزنش
چرخ مانند گرزنی که بود اندرو در و گوهر گرزن
گر گهر پروری این گونه بپرور که بود جای او برسر و دیگر گهران برگرزن
گرکند سرکشی وگرزند از پای لگد گو به گوشش خرکا ای خرکا ای خرکا
پسر پادشاه شرع است او دارد از علم و حلم گرزن خویش