گذرگاه

بود همیشه گذرگاه حبل بر چنبر بود همیشه گذرگاه گوی بر چوگان

«نظیری » بهر حظ تن اسیر نفس گردیدی چه نصرت در گذرگاهی؟ که آهو با پلنگ افتد

سرش گویند بیرون شد از آن جا سگی ناگه رسیدش از گذرگاه

در گذرگاه تو ای چشم و چراغ همه شهر دل شهری ز پی ملتمسی می‌آید

استالینگراد ۱۹۴۲: درگیر و دار تصرف استالینگراد خانه‌ای در مجاورت رود ولگا همانند گذرگاهی مانع رسیدن نیروهای آلمانی به روسیه است. این خانه که سربازان روس از آن محافظت می‌کنند برای ارتش آلمان نازی بسیار مهم است و برای عبور از رودخانه باید از این مسیر رد شوند اما مقاومت سربازان ارتش سرخ این اجازه را به آنها نمی‌دهد.

به چشم خویش دیدم در گذرگاه که زد بر جان موری مرغکی راه

رهروان این گذرگاه، آگهند توش راه خود فراهم کرده‌اند

بیاویخت از پیش درگاه ما بدان سو که باشد گذرگاه ما

بزرگوار است و لطفی بی‌نهایت که فردا ربّ العزّة بر گذرگاه صراط با بنده عاصی کند، فمرّة یقف و مرّة یعثر. می‌افتد و می‌خیزد و رب العزّة داند که بنده را جز وی فریادرس و دستگیر نیست. بجلال تعزّز خود و بنعت رحمت او را فریاد رسد و دستگیری کند. در خبر می‌آید که رحمت اللَّه بر بنده بیش از رحمت مادر است بر فرزند، و اگر تقدیرا فرزندی هزار بار پایش بگل فرو رود، هر بار مادر گوید برخیز جان مادر و هر بار مادر برو مشفق‌تر و مهربان‌تر بود.

تا زگیسوی تو بویی بمن آرد همه شب تا سحرگاه نشینم به گذرگاه نسیم

شیری است نشسته بر گذرگاه خواهم که ز شیر گم کنم راه