معنی کلمه کیفیات در لغت نامه دهخدا
- کیفیات اربعه ؛ حرارت و برودت و رطوبت و یبوست باشد، و آن را کیفیات اولی نیز گویند. ( از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
- کیفیات استعدادی . رجوع به کیفیت ( اصطلاح منطق ) شود.
- کیفیات اولی . رجوع به ترکیب «کیفیات اربعه » و ترکیب بعدشود.
- کیفیات اولیه ؛ حرارت وبرودت و رطوبت و یبوست باشد، و آن را طبیعیین از این جهت کیفیات اولیه گفته اند که سایر کیفیات از قبیل رنگها و بویها و چشیدنیها و سنگینی و سبکی و سستی و سختی و امثال آن را متولد از چهار کیفیت اولیه دانند. ( از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ).
- کیفیات ثوالث ؛ ( اصطلاح طب ) کیفیاتی باشد که از کیفیات ثوانی حادث شود. ( از بحر الجواهر، از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). رجوع به ترکیب بعد شود.
- کیفیات ثوانی ؛ ( اصطلاح طب ) کیفیاتی است که از مزاج حادث گردد، چون تفتیح و تقطیع و تلطیف و امثال آن. ( از بحرالجواهر، از یادداشت به خطمرحوم دهخدا ).
- کیفیات راسخه . رجوع به کیفیت ( اصطلاح منطق ) شود.
- کیفیات عارضه . رجوع به کیفیت ( اصطلاح منطق ) شود.
- کیفیات محسوسه . رجوع به کیفیت ( اصطلاح منطق ) شود.
- کیفیات مخففه ؛ ( اصطلاح حقوق ) در حقوق جزا اوضاع و احوالی است که هرگاه جرم در آن اوضاع و احوال واقع شود موجب تخفیف یا معافیت از مجازات می شود. اوضاع و احوال مزبور بر دو قسم است : قسم اول ، آنها که به نص قانون معرفی شده است و اصطلاحاً به نام معاذیر قانونی نامیده می شود. معاذیر قانونی ممکن است موجب معافیت و یا تخفیف از مجازات شود.اولی مانند قتل که از شوهر واقع شود هرگاه اجنبی رابا زنش در یک فراش مشاهده کند ( ماده 179 قانون مجازات عمومی )، دومی مانند قتل از مردی که دختر یا خواهر خود را با مرد اجنبی ببیند که از یک تا شش ماه به حبس تأدیبی محکوم خواهد شد. ( ماده 179 قانون مجازات عمومی ). قسم دوم ، آنها که مورد نص قانون واقع نشده و قضات می توانند درصورتی که آن اوضاع را مقتضی تخفیف بدانند میزان مجازات را تا حدودی که قانون پیش بینی کرده پایین بیاورند. اصطلاحاً این قسمت را «معاذیر قضایی » نامند. کیفیات مخففه قانونی ( یا معاذیر قانونی ) دو قسم است : الف - معاذیر عمومی ، که اختصاص به جرم خاصی ندارد بلکه در جرائم مختلف دیده می شود، مثل صغر سن تا پایان دوازده سالگی ( ماده 3 قانون مجازات عمومی )، طفل در این سن هر جرمی مرتکب شود مجازات ندارد. ب - معاذیر اختصاصی ، که اختصاص به جرم معین دارد،مثل قتل اجنبی به دست شوهری که او را با زنش در یک فراش دیده است. معاذیر قضایی شامل مجازات خلاف نمی شود ودر جنحه و جنایت هم قانون حدودی برای آن معین نموده است. ( ماده 43، 44 و 45 قانون مجازات عمومی ) ( فرهنگ حقوق تألیف جعفری لنگرودی ).