کوانتوم

کوانْتوم (quantum)
در فیزیک، یکای طبیعی مجزا یا بسته های ناپیوستۀ انرژی، بار، تکانۀ زاویه ای یا دیگر ویژگی های فیزیکی. برای مثال، نور که از بعضی جنبه ها مانند موج الکترومغناطیسی پیوسته ای نمایان می شود، در سطح زیرمیکروسکوپی، در مقادیر ناپیوسته یا کوانتومی گسیل یا جذب می شود. برای نوری با طول موج معین، مقدار انرژی و تکانۀ همۀ کوانتوم های گسیل یا جذب شده یکسان است. این بسته های ذره مانند نور را فوتون می نامند. این اصطلاح برای کوانتوم های سایر صورت های انرژی الکترومغناطیسی، مثل پرتوهای ایکس و پرتوهای گاما نیز به کار می رود. ارتعاش های مکانیکی زیرمیکروسکوپیکِ لایه های اتمی بلورهای فشرده نیز انرژی و تکانه را با کوانتوم هایی معروف به فونون مبادله می کنند. همۀ پدیده ها در رسانه های زیرمیکروسکوپیک (قلمرو مکانیک کوانتومی) از خود کوانتِش بروز می دهند. کوانتش محدود شدن کمیت های از آن کمیت مشاهده پذیر به مجموعه ای طبیعی از مقادیر مجزا یا پیوسته است. وقتی این مقادیر مضربی از کمترین مقدار ثابت باشند، آن مقدار به مثابۀ کوانتومی از آن کمیت مشاهده پذیر تلقی می شود. بدین نحو، ثابت پِلانک h کوانتوم کُنش، و ℏ (یعنی فرمول ۱) کوانتوم تکانۀ زاویه ای یا اسپین است. نیز ← نظریۀ کوانتومفرمول ۱ (تصویر)