کفته

معنی کلمه کفته در لغت نامه دهخدا

کفته. [ ک َ ت َ / ت ِ ] ( ن مف ) شکافته شده و ترکیده. ( برهان ) ( آنندراج ). شکافته و ترکیده و چاک شده و چاک زده و از هم بازشده و دوتاشده. ( ناظم الاطباء ). کفیده. کافته. کافتیده. غاچ خورده. دریده. ( یادداشت مؤلف ) :
ز دیوان بسی شد بپیکان هلاک
بسی زهره کفته فتاده بخاک.فردوسی.به دشتی در از شوره گم کرده راه
ز گرما زبان کفته و رخ سیاه.( گرشاسب نامه ).به نارکفته سپره دست معدن نرگس
به سیب رنگین داده ست مسکن نسرین.لامعی ( از فرهنگ فارسی معین ).روی و دلم از اشک و خون دیده
آکنده و کفته چو ناردارد.مسعودسعد.سرش چو ناریست کفته و زپی خفتن ( ؟ )
دانگکی چند نارسیده در آن نار.سوزنی.خر خمخانه را ناسور پیدا کرده بیطارم
به نیشی شغه دوکفته یک هفته بردارم.سوزنی.- کفته پوست ؛ که پوست آن ترکیده باشد :
یکی چون دل مهربان کفته پوست
یکی چون شخوده زنخدان دوست.( گرشاسبنامه چ حبیب یغمایی ص 26 ).- کفته سم ؛ شکافته سم مانند گوسپند. ( ناظم الاطباء ). ستور کفته سم ؛ آن ستور که سمهای آن شکافته باشد بالطبع. ( یادداشت مؤلف ).
- کفته لب ؛ که لبش شکافته باشد. افرق. ( یادداشت مؤلف ). لب شکری ، مخروت ، کفته لب. ( منتهی الارب ).
- کفته نار ؛ نار کفته ، انار شکافته و واشده. ( فرهنگ فارسی معین ) :
کفیدش دل از غم چویک کفته نار
کفیده شود سنگ تیمارخوار.رودکی.ز اقبال سلطان بر او حاسدان را
شد از اشک هر چشم چون کفته ناری.فرخی.سر شیر وحشی بیک زخم کرد
چو بر باردر تیر مه کفته نار.فرخی.ای بساکس کزنهیب رمح و زخم گرز کشت
جان او چون تفته نار و مغز او چون کفته نار.عبدالواسع جبلی.|| شکفته. ( برهان ) ( آنندراج ) و رجوع به ماده بعد شود.
کفته. [ ک ُ ت َ / ت ِ ] ( ن مف ) شکفته . ( فرهنگ فارسی معین ) :
لبت گویی که نیم کفته گل است
می و نوش اندر او نهفتستی.طیان.بسبزه درون لاله نوشکفته
عقیق است گویی به پیروزه اندر.فرخی.گل سرخ نوکفته بر بارگویی
برون کرده حوری سر از سبزچادر.

معنی کلمه کفته در فرهنگ معین

(کُ تَ یا تِ ) (اِمف ) شکفته .
(کَ تَ یا تِ ) (اِمف ) = کافته : از هم باز کرده ، شکافته .
( ~ . ) (اِمف . ) = کوفته : کوبیده .

معنی کلمه کفته در فرهنگ عمید

ترکیده، شکافته شده، از هم باز شده: کفیدش دل از غم چو یک کفته نار / کفیده شود سنگ تیمارخوار (رودکی۱: ۸۰ ).

معنی کلمه کفته در فرهنگ فارسی

( اسم ) کوفته کوبیده .

معنی کلمه کفته در فرهنگستان زبان و ادب

{flat arch , jack arch , straight arch} [معماری و شهرسازی] نوعی چَفتۀ خفته که خیز آن بسیار کم باشد

جملاتی از کاربرد کلمه کفته

خود لاله را چه سنگ ولیکن شکفته باد بختی که برد ماند از سنگ لاله را
خرامان آن بهار نوشکفته بیامد بر سر بالین خفته
خوش آنکه با تو یکشب در باغ خفته باشم چون بشکفد سحر گل منهم شکفته باشم
چو گل خوشبوی و خوشروی و شکفته متاع صبر عاشق پاک رفته
شکری شود زبانم، چو به حرف من بخندی دوچمن شکفته گردم، چو تو یک دهن بخندی
درین هوا که سبکروحی از نسیم پُرست دماغی از نفس گل شکفته‌تر داریم
روی شکفته از سخن سخت ایمن است کی بر در گشاده کسی سنگ می زند
مهی دو هفت سال او سواد دیده خال او شکفته از جمال او بهشت‌ها بهارها
آن شنبلید کفته چو رخسار دردمند آن ارغوان شکفته چو رخسار شادخوار
دهنت غنچهٔ نشکفتهٔ باغ سخن است خندهٔ زیر لبت چاک گریبان گل است