کردگار

معنی کلمه کردگار در لغت نامه دهخدا

کردگار. [ ک ِ دْ / ک ِ دِ ] ( ص مرکب ) فاعل. عامل. ( یادداشت مؤلف ). کننده. ( از فرهنگ فارسی معین ) :
ز گردش شود کردگی آشکار
نشان است پس کرده بر کردگار.( گرشاسبنامه ). || بسیار عمل کننده. فعال. ( فرهنگ فارسی معین ). || ( اِخ ) نام خدای تعالی. ( صحاح الفرس ). نامی از نامهای خدای تعالی. ( برهان ) ( ناظم الاطباء ). آفریننده. خالق. جهان آفرین. صانع. آفریدگار. پروردگار. ( یادداشت مؤلف ) :
خدای را نستودم که کردگار من است
زبانم از غزل و مدح بندگانش بسود.رودکی.چون جامه اشن بتن اندر کند کسی
خواهد ز کردگار به حاجت مراد خویش.رودکی.نکشتم که فرزند بد در نهان
بترسیدم از کردگار جهان.فردوسی.گر از بخشش کردگار سپهر
مرا زندگی ماند و تازه چهر
بمانم بگیتی یکی داستان
ازین نامه نامور باستان.فردوسی.همی راند جمشید خون در کنار
همی کرد پوزش [ از ناسپاسی خود ] بر کردگار.فردوسی.نشستند سالی چنین سوگوار
پیام آمد از داور کردگار.فردوسی.ز لشکر بشد تا بجای نماز
ابا کردگار جهان گفت راز.فردوسی.وین کمال ملک او جوید بسعد از اختران
وآن دوام عمر او خواهد بخیر از کردگار.منوچهری.آنانکه مفسدان جهانند و مرتدان
از ملت محمد و توحید کردگار.منوچهری.عزیز آن کس باشد که کردگار جهان
کند عزیزش بی سیر کوکب سیار.ابوحنیفه ( از تاریخ بیهقی ص 278 ).هرچه بر ما رسد ز نیک و ز بد
باشد از حکم کردگار قدیم.( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 388 ).چنان دان که هود اندران روزگار
پیمبر بد ازداور کردگار.اسدی ( گرشاسبنامه ).کردگارت من اندر تو همی بینم
بر دو چشم دل ای گنبد زنگاری.ناصرخسرو.آن همی گوید که گرتان نیستی دو کردگار
نیستی واجب که هرگز خار با خرماستی.ناصرخسرو.مراد کردگار این از این چیست
در این معنی چه داری یاد از استاد.ناصرخسرو.اینت گوید کردگار ما همه
چرخ و خاک و باد و آب و آذرست.ناصرخسرو.آسمان و زمین را جز او کردگار نه. ( کشف الاسرار از فرهنگ فارسی معین ).

معنی کلمه کردگار در فرهنگ معین

(کِ ) (ص . ) ۱ - بسیار کننده ، فعال . ۲ - دانسته و عمداً. ۳ - یکی از نام های خداوند متعال .

معنی کلمه کردگار در فرهنگ عمید

۱. انجام دهنده، فعال.
۲. از نام های خداوند.
۳. (قید ) [قدیمی] به عمد، عمداً: نه چون پورِ میرِ خراسان که او / عطا را نشسته بُوَد کردگار (رودکی: ۵۰۱ ).
۴. [قدیمی] آفریننده، خالق.

معنی کلمه کردگار در فرهنگ فارسی

بسیارکننده، فعال، یکی ازنامهای باری تعالی
۱ - ( صفت ) بسیار عمل کننده فعال . ۲ - ( صفت ) آفریننده خالق : [ آسمان و زمین را جز او کردگار نه ] . ( کشف الاسرار ) ۳ - عمدا : [ نه چون پور میر خراسان که او عطا را نشسته بود کردگار ] . ( رودکی ) ۴ - ( اسم ) خدا ی تعالی ( آفریننده و سازنده است ) : [ گر بخوری شکر کن ور نخوری صبر کن پس مکن از کردگار از پی روزی گله ] . ( سنائی )

معنی کلمه کردگار در ویکی واژه

بسیار کننده، فعال.
دانسته و عمداً.
یکی از نام‌های خداوند متعال.

جملاتی از کاربرد کلمه کردگار

چنین دارم اومید از کردگار که پیروز باشی تو در کارزار
همی نالید پیش کردگارش گه از بخت سیاه و گه ز یارش
بروی فرخشان باد جاودان جاوید ز ما سلام و تحیت ز کردگار درود
تا توانی حاجت مسکین برآر تا برآرد حاجتت را کردگار
روزیت داد نُه مه از خونی کردگار حکیم بی‌چونی
زنی، لیک بر مردم روزگار چو جد و پدر حجت کردگار
ور ندهی داد کردگار به طاعت بر تو کسی نیست جز که هم تو ستمگار
وز عون کردگار جهان همچو دو ملک یسر است بر یسار تو و یمن بر یمین
آب می شد از گناه دیگران آزرم او آیتی از رحمت حق بود و عفو کردگار
بدو گفت مشکور کای نابکار بداندیش دین دشمن کردگار