کثرت

برآرم از گهرِ چشم هر سحر طوفان که دید طوفان کز کثرتِ گهر برخاست

«روز پنجشنبه، دوم ذیحجه؛.. آرادان که مال حاجی خان بابا خان خواری، است. خانه اولاد باباخان، همین قلعه آرادان است. قلعه خیلی معتبر خوبی دارد که روی تپه ساخته شده‌است. پایین تپه هم خانوار زیادی دورش دیوار کهنه از قدیم، ساخته‌اند. این ده، اسم اصیلش اردوان است که از عهد اردوان اشکانی و اردشیر بابکان ساسانی باید باقی مانده باشد و حال از کثرت استعمال، آرادان می‌گویند…».

طبیعت هم‌عنان هرزه‌گویان تا کجا تازد خیالم محو شد از کثرت مصرع‌رسانی‌ها

ز باد تند ناصح موج دریا بیش می گردد چه سود از کثرت پندت دل پر اضطرابم را

نداند قدر وحدت هیچ سالک اگر هنگامه کثرت نباشد

شد این کثرت از آن وحدت پدیدار یکی را چون شمردی گشت بسیار

ز انجم کثرت خیلت فزون از نسبت عقلی ز گردون رفعت قدرت برون از حد امکانی

عشق بی‌کثرت حدوث و قدم نظری کرد در وجود عدم

از شهرت و اهمیتی را که تألیفات طبری در زمان خود مؤلف در قرون بعد احراز کرده است از کثرت نسخی که انتشار یافته است می‌توان استنباط کرد چنان‌که از تاریخ او بیست جلد در کتابخانه عزیز از خلفای فاطمی عصر در نیمه اخیر قرن چهارم هجری وجود داشته، و وقتی صلاح الدین ایوبی در سنه ۵۸۹ مصر را تصرف کرد ۱۲۰۰ جلد آن فقط در کتابخانه سلطنتی نجا بوده است. موضع‌گیری در مورد جنبش‌های شیعی و قیام‌های سیاسی مسئله دیگر طبری نهضت‌ها و قیام‌هایی بود که در عصر وی وقوع یافته و وی شاهد وقوع این قیام‌ها بوده است.

در روی تو ار ذات بود غایت کثرت وحدت بود آن لحظه که پیوست بدانجا

همه عکس جمال حضرت اوست ز کثرتها هویدا وحدت اوست