چدن
معنی کلمه چدن در لغت نامه دهخدا

چدن

معنی کلمه چدن در لغت نامه دهخدا

چدن. [ چ ُ دَ ] ( اِ ) فلزی است مرکب مثل برنج که ازآن مجسمه و غیره میسازند. ( فرهنگ نظام ). آهن تصفیه نشده که از کوره ذوب خارج کنند و بدان بخاری و مجسمه و غیره سازند. خشکه. مفرغ. هفت جوش. قسمی فلز مرکب.قسمی فلز سخت. ترکیبی است از بعض فلزات در غایت سختی. آهنی است که سه تا پنج درصد کربن و بدو صورت سفیدو خاکستری وجود دارد. جسمی شکننده است ، لذا در قسمتهای ضرب گیر ماشینها بکار میرود و چون در موقع سرد شدن بر حجمش اضافه میشود در قالب گیری استعمال میشود.
- مثل چدن ؛ کنایه است از سخت و محکم و تأثرناپذیر: فلان کس مثل چدن است ؛ یعنی سالم و خستگی ناپذیر است. یا از هیچ سخن زشت متأثر نمیشود.
چدن. [چ ِ دَ ] ( مص ) مخفف چیدن باشد. ( برهان ). مخفف چیدن است. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ) ( فرهنگ نظام ). چیدن. ( ناظم الاطباء ). برداشتن و گرد کردن چیزی را، چنانکه مرواریدهای پراکنده یا دانه های تسبیح را. جمع کردن. گل یا میوه را از درخت کندن. برچدن. برکندن :
ای روی تو چون باغ و همه باغ بنفشه
خواهم که بنفشه چنم از باغ تو یک مشت.دقیقی.بر پیلگوش قطره باران نگاه کن
چون اشک چشم عاشق گریان غمزده
گوئی که پر باز سفید است برگ او
منقار بازو لؤلؤ ناسفته برچده.کسائی ( از انجمن آرا ).چو از کوه خورشید سر برزدی
منیژه ز هر در همی نان چدی.فردوسی.گلستان که امروز باشد ببار
تو فردا چنی گل نیاید بکار.فردوسی.بگشتند هر سو همی گل چدند
سراپرده را چون برابر شدند.فردوسی.بسی گل چدند از لب رودبار
رخان چون گلستان و گل در کنار.فردوسی.یاد ناری پدرت را که مدام
گه پلنگمش چدی و گه خنجک.معروفی ( از فرهنگ اسدی ).بتی چون گل تازه کاندر مه دی
ز رخسار او گل توان چد کناری.فرخی.جهان همه چو یکی گلبن است و او چون گل
چو گل چدند ز گلبن همی چه ماند خار.فرخی.زآن رخ چنم امروز گل و لاله سیراب
زآن ساده زنخدان سمن تازه و نسرین.فرخی.خیز تا گل چنیم و لاله چنیم
پیش خسرو بریم و توده کنیم.فرخی.در است ناخریده و مشک است رایگان
هرچند برفشانی و هرچند برچنی.

معنی کلمه چدن در فرهنگ معین

(چَ دَ ) (مص م . ) ۱ - چیدن میوه و مانند آن . ۲ - برگزیدن و جدا کردن .
(چُ دَ ) (اِ. ) فلزی است مرکب از آهن و زغال که تقریباً صدی پنج کربن دارد.

معنی کلمه چدن در فرهنگ عمید

= چیدن: همی گل چدند از لب رودبار / رخان چون گلستان و گل در کنار (فردوسی: ۱/۱۹۱ )، همی چدیم گل آنگه که با نگهبان بود / کنون همی نتوان چد که با نگهبان نیست (قطران: ۴۶ ).
فلزی مرکب از آهن و زغال که تقریباً پنج درصد کربن دارد.
* چدنِ الماسه: = * چدن سفید
* چدن سفید: نوعی چدن سخت و شکننده.
* چدن خاکستری: نوعی چدن که در ریخته گری و قالب گیری به کار می رود.

معنی کلمه چدن در فرهنگ فارسی

( اسم ) فلزی است مرکب از آهن و زغال که قریب صدی پنج کربن دارد و بر دو قسم است : یا چدن خاکستری . که در ریخته گری و قالب گیری استعمال شود و در ۱۲٠٠ درجه حرارت ذوب گردد. یا چدن سفید. که سخت و شکننده است .
مخفف چیدن باشد ٠مخفف چیدن است ٠ چیدن ٠برداشتن و گرد کردن چیزی را چنانکه مروارید های پراکنده یا دانه های تسبیح را ٠ جمع کردن ٠ گل یا میوه را از درخت کندن ٠ برچدن .

معنی کلمه چدن در دانشنامه عمومی

چدن ها ( به انگلیسی: Cast Iron ) خانواده ای از آلیاژهای آهنی هستند که از آهن، کربن ( از ۲٫۱۱٪ تا تقریباً ۴٫۵٪ ) و سیلیسیم ( تا ۳٫۵٪ ) تشکیل می شوند. چدن ها معمولاً حاوی ۲٫۰ تا ۴٫۰٪ کربن، ۰٫۵ تا ۳٫۰٪ سیلیسیم، کمتر از ۱٫۰٪ منگنز و کمتر از ۰٫۲٪ گوگرد هستند. عنصر سیلیسیم باعث ایجاد چندین اثر متالورژی در این آلیاژ می شود. سیلیسیم با ترویج تشکیل یک اکسید سطحی کاملاً چسبنده، مقاومت در برابر اکسیداسیون و خوردگی چدن ها را افزایش می دهد. به همین دلیل، چدن ها به طور کلی مقاومت در برابر خوردگی بالاتری از اکثر فولادها دارند.
چدن ها، به استثنا نوع داکتیل، تا حدودی شکننده هستند و به دلیل داشتن نقطه ذوب پایین، سیالیت بالا، قابلیت ریخته گری آسان، قابلیت ماشین کاری بالا، تغییرشکل ناپذیری و مقاومت به سایش بالا، به موادی مهندسی با دامنه وسیعی از کاربردها تبدیل شده اند و در تولید انواع لوله ها، ماشین آلات، قطعات مورد استفاده در صنعت خودروسازی مانند سرسیلندر، بلوک سیلندر و جعبه دنده به کار می روند. چدن ها همچنین در برابر تخریب ناشی از اکسایش و زنگ زدگی مقاومت بالایی دارند و . . . . . . .
وجه تمایز چدن ها و فولادها، درصد کربن موجود در آنهاست به نحوی که آلیاژ آهن حاوی تا ۲ درصد کربن را فولاد و آلیاژ آهن حاوی ۲ الی ۶٫۶۷ درصد کربن را چدن می نامند. کربن موجود در چدن ها به صورت گرافیت در زمینه پراکنده است و این در حالی است که کربن در فولادها به صورت ترکیب بین فلزی سمنتیت ( Fe3C ) ظاهر می شود و به این دلیل خواص مکانیکی و فیزیکی و شیمیائی فولادها با چدن ها متفاوت است.
از آنجایی که سیلیسیم تا حدی جایگزین کربن می شود ( هر دو دارای چهار الکترون ظرفیتی در بیرونی ترین پوسته خود هستند ) ، نمودار فازی سه گانه آهن - کربن - سیلیسیمی را می توان به یک نمودار دوگانه بسیار ساده تر کاهش داد، در صورتی که مقیاس وزن - درصد - کربن با کربن معادل جایگزین شود. چندین رابطه برای محاسبه کربن معادل وجود دارد که ساده ترین آنها درصد وزنی کربن به اضافه یک سوم درصد وزنی سیلیسیم است:
کربن معادل ( CE ) = درصد وزنی کربن+یک سوم درصد وزنی سیلیسیم
با استفاده از کربن معادل، از نمودار آهن - کربن دو - جزئی می توان برای تعیین نقاط ذوب و محاسبه ریزساختارهای آلیاژهای سه جزئی آهن - کربن - سیلیسیم استفاده کرد. سیلیسیم همچنین باعث افزایش شکل گیری گرافیت به عنوان فاز پر - کربن به جای شکل گیری ترکیب بین فلزی سمنتیت ( Fe3C ) می شود. در نتیجه واکنش یوتکتیک دو احتمال متمایز خواهد داشت:
معنی کلمه چدن در فرهنگ معین
معنی کلمه چدن در فرهنگ عمید
معنی کلمه چدن در فرهنگ فارسی
معنی کلمه چدن در دانشنامه عمومی

معنی کلمه چدن در دانشنامه آزاد فارسی

چُدَن (cast iron)
نوعی آلیاژ آهن و کربن. ماده ای ارزان و بسیار کاربردی است که عموماً برای ساخت قطعات موتور خودروها به کار می رود. چدن از تصفیۀ آهن خام به دست می آید. در حالت مذاب بسیار روان و برای ریخته گری مناسب است، اما ناخالصی های فراوانی دارد و به همین سبب، شکل دادنش به روش های دیگر مشکل است. چدنِ جامد سنگین و بسیار شکننده است، اما ضربه های سنگین را تحمل می کند.

معنی کلمه چدن در ویکی واژه

چیدن میوه و مانند آن.
برگزیدن و جدا کردن.
فلزی است مرکب از آهن و زغال که تقریباً صدی پنج کربن دارد.

جملاتی از کاربرد کلمه چدن

جهان همه چو یکی گلبنست و او چو گل چو گل چدند ز گلبن همی چه ماند؟ خار
سیصد گل سرخ بررخ یار منست خیزم بچنم که گل چدن کار منست
تخم بخت نیک، پورا، نیست چیزی جز هنر بار بخت نیکت از شاخ هنر باید چدن
تو بوسه همی باری از آن لعل شکر بار در بوسه چدن دیده و جانها به اثر بر
چون تو دامنهای در پاشی بدانگه عقل را از شتاب در چدن گردد گریبان آستین
چدن الواعظین ز بس زیبق ریخت در گوش هفتجوش الملک
شکر چدن آید خرد و جان ز ره گوش چون در سخن آید لب چون پسته مقالت
زامن و عدل تو بصحرا ز پی دانه چدن مخلب باز فرو ریزد و روید منقار
هرچه به دنیا کنی ؛ بینی در آخرت پنبه تواند چدن ؛ برزگر پنبه کار
حرارت دادن چدن سفید تا بیش از ۷۲۷ درجه سلسیوس باعث تشکیل آستنیت در کریستال‌های سمانتیت اولیه می‌شود.
سیصد گل سرخ بر رخ یار منست خیزم بچنم که گل چدن کار منست