چاوشی

چاوشی

معنی کلمه چاوشی در دانشنامه عمومی

چاوشی (دشتی). چاوشی، روستایی است از توابع بخش مرکزی شهرستان دشتی استان بوشهر ایران.
این روستا در دهستان خورموج قرار دارد و بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ آمار رسمی جمعیت آن ( ۱۳۸ خانوار ) ۵۸۱ نفر می باشد.
روستای چاوشی بزرگان زیادی را به استان و حتی کشور معرفی نموده است. بزرگانی چون: حجت الاسلام سید محمدحسن نبوی ( سه دوره نماینده مردم بوشهر در مجلس شورای اسلامی و یک دوره خبرگان رهبری ) ، سید محمدصادق نبوی ( شاعر و جزء اولین دبیران استان ) ، سید عبدالله علوی ( شاعر و مداح اهل بیت ) ، سید عبدالله جعفر رضوی ( از مدیران ارشد استان ) و . . . که از مجال این عریضه خارج است.
تعابیر از کلمه چاوش در این جا چاوش به معنی نقیب سپاه و کسی که فرمان، تشویق و تهییج لشکر و سپاه جنگ را به منظور حمله و دفاع بر عهده دارد به کار برده شده است. ( تاریخ بیهقی ) برای نمونه دو بیت شعر از نظامی گنجوی که کلمه چاوش را به کار برده در اینجا می آوریم: «پسر چاوشان دید و تیغ و تبر قباهای اطلس کمرهای زر» «زدل دادن چاوشان دلیر دلاور شده گور بر چنگ شیر» ( نظامی ) خاقانی چاوش را در شعرش رئیس تشریفات معرفی کرده و به کسی که در دربار شاهان یا در نزد امرا و بزرگان وظیفه دار امور تشریفاتی بوده و در روزهای سلام اشخاص را به حضور آنان معرفی می نموده است. «ننه قباد مخوان کیقباد خوانش از آنک قباد چاوش روز سلام او زیبد. » ( خاقانی ) در اشعار شعرای دیگری چون: نظامی، خاقانی و پوربهای جامی چاوش را به عنوان نگهبان و مراقب کاروانیان به کار برده اند. ( فرهنگ نظام ) کسی که تعداد افراد سپاه و نام همه آنها و وظایفشان را بداند ای خادم سپید تو هم خادم سپاه خورشید روم پرور و ماه حبش نگار ( خاقانی ) ولی آنچه در اینجا مد نظر ماست و همه مطلعین محلی و پیشینیان روستا به آن نظر دارند معنی جارچی و کسی است که دعوت رفتن به زیارت عتبات عالیات را می کند جارچی در فصل زیارت در روستاها و دهات به صورت سواره و یا پیاده به راه می افتاده و مردم را به وسیله صدای خود ( جار زدن ) و خواندن اشعار مهیج و مناسب برای آن زیارت تشویق و ترغیب می نموده است ( ناظم الاطباء ) و یا به آواز و اشعاری که فردی در جلو قافله زوار حرکت می نموده و اشعاری در منقبت و ستایش ائمه اطهار می سروده و باعث تهییج همراهان قافله می شده است. در چاوش خوانی که منطقه دشتی در کل و روستای چاوشی به طور اخص زادگاه آن به نظر می رسد طبق رسوم منطقه در مراسمی که اشخاص زوار ائمه اطهار قبل و بعد از زیارت مردم را دعوت می کنند دو نفر خواننده چاوش به صورت مشاعره یک نفر یک بیت را طبق آهنگی خاص که به چاوش مشهور است می خواند و نفر دیگر بیتی دیگر را در جواب خواننده اول می خواند. بانگ چاوشان چو از ره بشنود تا نبیند رو به دیواری کند ( مولوی ) خواننده چاوش: به کسی گفته می شود که در منقبت و ستایش ائمه اطهار و مناسب با زیارت عتبات عالیات اشعاری را با آهنگی خاص می خوانده است. پس می تواند نتیجه گرفت وجه تسمیه چاوشی بیشتر به دلیل عبور کاروان های زوار از این منطقه بوده که به زیارت امام رضا ( ع ) و عتبات عالیات می رفته اند و هم اینکه مردم روستا چون اکثراً سادات و از مداحان و ذاکران اهل بیت بوده و خود نیز در خواندن چاوش مهارت خاصی داشته اند نامگذاری شده است.

جملاتی از کاربرد کلمه چاوشی

از چاوشیش قدر و بها کسری و جم را وز چاکریش عز و شرف قیصر و خان را
چاوشی رفتا تا کند دورش دید از دور شاه و دستورش
در ادامه بهمن بابازاده، خبرنگار موسیقی ما افزود: آلبوم قمارباز با صدای چاوشی⁩ هنوز مجوز نگرفته‌است. با اسمش مشکل دارند و چاوشی گفته اگر مخالفت کنند اسم آلبوم تحت عنوان ⁧"بی نام"⁩ منتشر می‌شود. نکته جالبتر تأکید شورای شعر به حذف کلمه ⁧ «روسبی» ⁩ از شعر مولاناست.
به دورش دزد گرد کاروان گردد به چاوشی به عهدش گرگ را بر میش دل بیش از شبان لرزد
شوق تو شحنه ایست که سلطان عقل را موی جبین گرفته به چاوشی آورد
تا یافتی قبول رکاب صفی دین در موکب تو ماه روان شد به چاوشی
گل حقیقت عشق آن زمان ببار آید که عندلیب مجاز آیدش بچاوشی
احمد چاوشی (عربی: أحمد الجوشی؛ زادهٔ ۱۳ ژوئیهٔ ۱۹۷۵) یک بازیکن فوتبال اهل تونس است.