پیری
معنی کلمه پیری در لغت نامه دهخدا

پیری

معنی کلمه پیری در لغت نامه دهخدا

پیری. ( حامص ) حالت و چگونی پیر. مقابل جوانی. سالخوردگی. کهنسالی. شیخوخیت. شیخوخت. شیب. ( دهار ). کبر. مشیب. ( منتهی الارب ). شیبة. ( دهار ). شعرة. مهرمة. معتصر. نذیر. ابومالک. ابن مالک. ابن ماء. ( مرصع ). وضح.هدّ. ذرءة. قتیر. سعسعه. ( منتهی الارب ) :
جوان تاش پیری نیاید بروی
جوانی بی آمرغ نزدیک اوی.ابوشکور.همه چیز پیری پذیرد بدان
مگر دوستی کان بود جاودان.ابوشکور.پیری آغوش باز کرده فراخ
تو همی کوش با شکافه غوش.کسایی.برآمد ابر پیریت از بناگوش
مکن پرواز گرد رود و بگماز.کسایی.پیری مرا بزرگری افکند ای شگفت
بی گاه و دود زردم و همواره سرف سرف
زرگر فروفشاند کرف سیه بسیم
من باز برفشاندم سیم زده بکرف.کسائی.ز ناگه بار پیری در من افتاد
چو بر خفته فتدناگه کرنجو.فرالاوی.جوانی که جانش بخواهد برید
کجا میتواند به پیری رسید.فردوسی.چو برشصت شد سالیان قباد
نبد روز پیری هم از مرگ شاد.فردوسی.ز جای پرستش به آوردگاه
بشد [ لهراسب ] برنهاد آن کیانی کلاه.
به پیری بغرید چون پیل مست
یکی گرزه گاوپیکر بدست.فردوسی.ز پیری و از تابش آفتاب
غمی گشت و بخت اندرآمد بخواب.فردوسی.هنوز ای پسر گاه آرایش است
نه هنگام پیری و بخشایش است.فردوسی.جوان را بود روز پیری امید
نگردد سیه موی گشته سپید.فردوسی.گر بجوانی و به پیریستی
پیر بمردی و جوان زیستی.عسجدی.همچو انگور آبدار بدی
نون شدی چون سکج ز پیری خشک.لبیبی.نیکوست بچشم من در پیری و برنایی
خوبست بطبع من در خوابی و بیداری.منوچهری.گر بنزد تو بپیریست بزرگی ، سوی من
جز علی نیست بنایب نه حکیم و نه کبیر.ناصرخسرو.وین عیش چو قند کودکی را
پیری چو کبست کرد و خربق.ناصرخسرو.پیری ای خواجه یکی خانه تنگست که من
در او را نه همی یابم هر سو که دوم.ناصرخسرو.چون مرا پیری ز روز و شب رسید
نیست روز و شب همانا جز عذاب.

معنی کلمه پیری در فرهنگ معین

(حامص . ) سالخوردگی ، کهنسالی .

معنی کلمه پیری در فرهنگ فارسی

مکتشف آمریکایی در نواحی شمالی ( و. کرسون سپرینگ ۱۸۵۶ - ف. ۱۹۲٠ م . ) وی بقطب شمال بسال ۱۹٠۹ م.کاملا نزدیک شد.
سالخوردگی کهنسالی سیخوخت مقابل جوانی . یا روز پیری . هنگام سالخوردی زمان کهنسالی : بهشتاد شد سالیان قباد نبد روز پیری هم از مرگش شاد. ( شا. بخ ۲۳٠۸ : ۸ ) یا مقام پیری . شیخوخت . یا پیری است و فراموشی . ۱- پیران بهنگام فراموشی گویند. ۲- جوانان که چیزی را فراموش کرده بشوخی چنین گویند.یا پیری است و هزار عیب.پیری عیبهای بسیار همراه دارد.
دهی جزئ دهستان ایتیوند بخش دلفان شهرستان خرم آباد

معنی کلمه پیری در دانشنامه عمومی

پیر و ناتوان یا فرتوت ( به انگلیسی: Senescence ) ، یا سالخوردگی بیولوژیکی، فرایند زوال و کاهش نیروی موجود زنده در گذر زمان است. فرایند پیر شدن اصطلاحاً دربارۀ جانداران زنده قابل اطلاق است ولی معمولاً دربارۀ جانوران استفاده می شود. به علم شناخت سالخوردگی، زیست پیری شناسی ( به انگلیسی: biogerontology ) گفته می شود.
پیری سرنوشت اجتناب ناپذیر تقریباً همه موجودات چند سلولی با جدایی ژرم - سوما است، اما می توان آن را به تأخیر انداخت. کشف در سال ۱۹۳۴ که محدودیت کالری می تواند طول عمر را تا ۵۰ درصد در موش ها افزایش دهد و وجود گونه هایی با پیری ناچیز و جانداران بالقوه جاودانه مانند هیدرا، انگیزه ای برای تحقیقات در مورد به تأخیر انداختن پیری و در نتیجه بیماری های مرتبط با افزایش سن بوده است. جهش های نادر انسانی می توانند باعث تسریع بیماری های پیری شوند.
عوامل محیطی ممکن است بر پیری تأثیر بگذارند - برای مثال، قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش پیری پوست را تسریع می کند. بخش های مختلف بدن ممکن است با سرعت های متفاوت و مشخصی پیر شوند، از جمله مغز، سیستم قلبی عروقی و ماهیچه ها. به طور مشابه، عملکردها از جمله کنترل حرکت و حافظه ممکن است به طور مشخص با افزایش سن کاهش یابد. دو موجود از یک گونه نیز می توانند با سرعت های متفاوتی پیر شوند و پیری بیولوژیکی و پیری زمانی را مفاهیم متمایز کنند.
با اینحال برخی مطالعات اعلام کرده اند که سن بیولوژیکی ما انعطاف پذیرتر است. سن بیولوژیکی، نشان دهنده سلامت سلول ها و بافت های فرد است و می تواند تحت تأثیر بیماری، تغییرات سبک زندگی یا عوامل محیطی مختلف قرار گیرد. و پس از رفع استرس، می توان سن بیولوژیکی را بازیابی کرد
پیری روندی انکارناپذیر است، اما سرعت آن در افراد متفاوت است. نتایج یک تحقیق بین المللی نشان می دهد که سرعت پیر شدن افراد با یکدیگر تفاوت بسیار زیادی دارد و روند پیری در سنین متفاوت و با سرعت متفاوت آغاز می شود.
این محققان حدود هزار نفر را که همگی در یک سال ( ۷۳–۱۹۷۲ ) در نیوزیلند متولد شده بودند از بدو تولد زیر نظر گرفته و سپس میزان پیری آن ها را در سنین ۲۶، ۳۲ و ۳۸ سالگی ارزیابی کردند. این ارزیابی، شامل بررسی ۱۸ عامل مربوط به بیماری های مزمن ناشی از افزایش سن بود که شاخص هایی همچون کارکرد دستگاه تنفس، قلبی و عروقی، کلیوی، کبدی، سیستم ایمنی، سلامت دندان و لثه و میزان تخریب DNA را در برمی گرفت. در این تحقیق همچنین کاهش فعالیت جسمی و ذهنی و تصور این افراد از جوانی یا پیری خودشان نیز در نظر گرفته شد.
معنی کلمه پیری در فرهنگ معین
معنی کلمه پیری در فرهنگ فارسی

معنی کلمه پیری در دانشنامه آزاد فارسی

سال های آخر عمر طبیعی. علل تحلیل پیشروندۀ فرآیندهای جسمی و ذهنی همراه با پیرشدن ناشناخته اند؛ البته هریک از پدیده های پیری ممکن است در هر سنی پدید آیند. سرعت فرآیند پیری در همۀ قسمت های بدن یکسان نیست. طب سالمندی شاخه ای از طب است که به تشخیص و درمان بیماری های سالمندان می پردازد. در حالت عادی، فرآیند پیری پس از ۳۰سالگی شروع می شود. سرخ رگ ها خاصیت کشسانی خود را از دست می دهند و فشار بیشتری به قلب وارد می شود. درنتیجه، جریان خون اعضا رفته رفته کاهش می یابد و تغییرات متعددی در بدن ایجاد می شود. از ۳۰ تا ۶۰سالگی پیشرفت فرآیند پیری کند است. تحقیق دربارۀ فرآیند پیری (پیری شناسی) شامل بررسی عوامل تغذیه ای و علل ایجاد تغییرات بافتی است. پیری بیماری نیست. سه نظریۀ رایج برای توصیف پیری عرضه شده است. بنا به نظریۀ اول، این فرآیند ژنتیکی است و هدفش ازبین بردن افرادی است که دیگر قدرت تولید مثل ندارند. بنا به دومین نظریه، پیری براثر انبوه اشتباهات در همانندسازی دی اِن اِی، هنگام تقسیم سلولی، رخ می دهد. طبق سومین نظریه، پیری به صورتی فعالانه به قطعاتی از دی اِن ای بین یاخته ها منتقل می شود یا ویروس های مولد سرطان آن را ایجاد می کنند. احتمالاً این عوامل در یاخته های پیر بیشتر می شوند و پروتئین هایی ناخواسته تولید می کنند و بر کنترل اعمال دی اِن اِی اثر می گذارند.

معنی کلمه پیری در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سالخوردگی و کهنسالی را پیری می گویند که از آن به مناسبت در بابهای مختلف فقهی نظیر طهارت، صلات، زکات، صوم، حج، جهاد، تجارت، نکاح و حدود سخن رفته است.
قدرت بر انجام دادن تکلیف از شرایط تعلّق تکلیف به مکلف می‏باشد؛ از این‏رو درصورت ناتوانی از انجام دادن آن و یا داشتن مشقّت غیر قابل تحمّل (عسر و حرج)، تکلیف یا برداشته می‏شود و یا تخفیف می‏یابد.
پیری و تکلیف
در شرع مقدّس به پیری ـ از آن جهت که سبب زوال برخی تواناییها می‏گردد ـ به عنوان یکی از عوامل رفع یا تخفیف و یا تبدیل تکلیف نگریسته شده است که در به نمونه‏های از آثار آن اشاره می‏شود.
طهارت در پیری
کسی که به جهت پیری توان دسترسی به آب ندارد باید تیمم کند.
نماز جمعه در پیری
...
[ویکی فقه] پیری (فقه). سالخوردگی و کهنسالی را پیری می گویند که از آن به مناسبت در بابهای مختلف فقهی نظیر طهارت، صلات، زکات، صوم، حج، جهاد، تجارت، نکاح و حدود سخن رفته است.
قدرت بر انجام دادن تکلیف از شرایط تعلّق تکلیف به مکلف می‏باشد؛ از این‏رو درصورت ناتوانی از انجام دادن آن و یا داشتن مشقّت غیر قابل تحمّل (عسر و حرج)، تکلیف یا برداشته می‏شود و یا تخفیف می‏یابد.
پیری و تکلیف
در شرع مقدّس به پیری ـ از آن جهت که سبب زوال برخی تواناییها می‏گردد ـ به عنوان یکی از عوامل رفع یا تخفیف و یا تبدیل تکلیف نگریسته شده است که در به نمونه‏های از آثار آن اشاره می‏شود.
طهارت در پیری
کسی که به جهت پیری توان دسترسی به آب ندارد باید تیمم کند.
توضیح المسائل مراجع ج۱، ص۳۷۵ م۶۶۴.
...
[ویکی فقه] پیری (قرآن). سالخوردگی، کهنسالی و مقابل جوانی است و مرحله پایانی عمر انسان می باشد.
پیری، سالخوردگی، کهنسالی و مقابل جوانی است. در این مدخل از کلمات «ارذل العمر»، «شیب»، «شیخ»، «عجوز»، «کبر» و «نعمره» استفاده شده است.پیری، سالخوردگی و کهنسالی مرحله پایانی عمر انسان است که در آن قوای جسمی ، روحی و روانی انسان روبه ضعف و کاهش می گذارد. در کاربرد علم پزشکی پدیده ای است که بر اثر ناتوانی و عجز موجودات زنده از اصلاح یا تعویض اجزا و قوای از دست رفته خویش بر آنها عارض می شود. هرچند برخی آغاز این پدیده را سن خاصی مانند ۴۰ سالگی دانسته اند ؛ ولی به نظر برخی دیگر، آغاز پیری سن معینی ندارد و نسبت به افراد مختلف و محیط و عصر زندگی آنها متفاوت است، چنان که عروض این صفت بر قوای گوناگون انسان نیز یکسان نیست؛ مثلا ممکن است فردی از لحاظ قوای جسمی جوان ولی از لحاظ روحی و روانی پیر شود یا برعکس.
عوامل تسریع پدیده پیری
عوامل متعددی در تسریع پدیده پیری مؤثر است؛ از جمله وراثت ، محیط ، بهداشت ، نوع تغذیه ، مشکلات و فشارهای روحی و روانی.
تعابیر قرآن از پیری
در قرآن با تعابیر گوناگونی از پیری یاد شده؛ مانند:
← شیخ
...

معنی کلمه پیری در ویکی واژه

vecchiaia
سالخوردگی، کهنسالی.

جملاتی از کاربرد کلمه پیری

میل نمازت به جوانی نبود پشت دو تا گشته به پیری چه سود
جوانی چنین گفت روزی به پیری که چون است با پیریت زندگانی
سعی پیری ‌کم بسازد دستگاه مستی‌ام از خمیدن پیکر من خط ساغر می‌شود
آنالوگ‌های پیریمیدین آنتی‌متابولیت‌هایی هستند که ساختار پیریمیدین‌های متابولیک را تقلید می‌کنند.
اسپیریدون آتاناسوپولوس (یونانی: Σπυρίδων Αθανασόπουλος) یک ژیمناست هنری اهل یونان است.
حقیقت است که پیری رسول عاقبت است همیشه از بر پیری نهایت است و فناست
ناگه پیری نزار پیرتر از روزگار آمد و شد مرمرا جای‌گزین بر یمین
ارتم شپیریونوک (اوکراینی: Артем Володимирович Шпирьонок؛ زادهٔ ۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۰۲) بازیکن فوتبال اهل اوکراین است.
ممشاد گوید هرگز در نزدیک هیچ پیر نشدم الّا از حال خویش خالی شده منتظر برکات وی بودمی تا چه درآید بر من از سخن و دیدار وی، و هر کی اندر نزدیک پیری شود بحظّ خویش، منقطع ماند از برکات دیدار و نشست و سخن او.
در کار خود محو و ماتم اعجوبه نادراتم عقلم بطفلی چنو پیر عشقم بپیری جوان شد
پیچیزه یا اسپریل‌ها شاخه‌ای از باکتریهای گرم منفی هستند که در خانواده اسپیریلاسه‌ها قرار می‌گیرند. .
به پیری و جوانی نیست چون عشق دمد بر من دمادم این فسون عشق
اسپیریتوالیسم نخستین بار در دهه ۴۰ قرن نزدهم میلادی در «شهرستان سوخته» بالاایالت نیویورک ظهور کرد، جای که چندی قبل جنبش‌های دینی چون میلریسم و مورمونیسم در جریان بیداری بزرگ دوم ظهور کرده بود، هرچند میلریسم و مورمونیسم خود را به اسپیریتوالیسم مرتبط نمی‌دانستند.
چشم مارا صبح پیری شد شکر خواب دگر قامت خم شد کمند عمر را تاب دگر
«اسپیریتوالیسم مدرن» یا «اسپیریتوالیسم مدرن آمریکایی» برای اشاره به یک جنبش دینی آمریکایی-انگلیسی به‌کار می‌رود که از دهه ۱۸۴۰ تا دهه ۱۹۲۰ میلادی، عصر طلایی آن بوده که تا امروز نیز ادامه دارد.
همیشه تا که به پیری مثل بود عالم فدای بخت جوان تو باد عالم پیر
پیریت و اورانیوم (برای فرایند تولید سولفوریک اسید) نیز به عنوان محصولات مشترک از فرایند جریان قابل بازیابی با شرایط مناسب اقتصادی هستند.