پرتابه
معنی کلمه پرتابه در فرهنگستان زبان و ادب

پرتابه

معنی کلمه پرتابه در فرهنگستان زبان و ادب

{ejecta} [زمین شناسی] موادی که به گونه ای انفجاری از آتشفشان خارج می شوند
{projectile} [فیزیک] هر جسمی که براثر عاملی خارجی پرتاب شده باشد و با لَختی خود به حرکت ادامه دهد

معنی کلمه پرتابه در دانشنامه عمومی

پرتابه (آتشفشان). پرتابه یا مواد پرتابی به ذراتی اشاره می کند که از یک منطقه به بیرون پرت می شوند. در آتشفشان شناسی، به طور ویژه، این کلمه به ذراتی اشاره می کند که از منافذ آتشفشانی بیرون آمده، از طریق هوا یا زیر اب حرکت کرده و دوباره به سطح زمین یا کف اقیانوس ها برمی گردد مواد پرتابی می تواند شامل موارد زیر باشد:
• ذرات تازه - ( قطعات ریز ماگما یا بلورهای آزاد )
• ذرات همانند یا جانبی - سنگ های آتشفشانی قدیمی تر از همان آتشفشان
• ذرات تصادفی - حاصل از سنگ های زیر آتشفشان ها
در زمین شناسی سیاره ای، این واژه شامل باقی مانده های پرتاب شده در هنگام تشکیل دهانه برخوردی هم می گردد، در حالیکه در اخترفیزیک به ماده ای اشاره می کند که در انفجار ستاره ای مانند ابرنواختر یا تاج خورشیدی خارج می شود.
پرتابه (جنگ افزار). پرتابه ( به انگلیسی: projectile ) جسمی است که با اعمال نیروی خارجی به حرکت در می آید و سپس تحت تأثیر گرانش و مقاومت هوا آزادانه حرکت می کند. اگرچه هر جسمی که در فضا حرکت می کند یک پرتابه است، اما این عبارت معمولاً در جنگ و ورزش یافت می شود ( به عنوان مثال، توپ پرتاب شدهٔ بیسبال، فوتبال با لگد، گلوله شلیک شده، تیر شلیک شده، سنگ رهاشده از منجنیق نوعی از پرتابه هستند ) .
معادلات ریاضی حرکت در بالستیک برای تجزیه و تحلیل مسیر پرواز پرتابه از طریق پرتاب، پرواز و ضربه استفاده می شود.
بسیاری از پرتابه ها ( مثل خمپاره ) ، می توانند مواد منفجره یا دیگر مواد شیمیایی یا زیستی را حمل کنند. صرف نظر از بار انفجار، پرتابه ها را می توان به شکلی طراحی کرد که باعث آسیب های ویژه نیز بشوند، مثل آتش زایی یا مسمویت.
پرتابهٔ انرژی جنبشی ( انگلیسی: kinetic projectile ) نوعی از جنگ افزار است که صرفاً بر اساس انرژی جنبشی پرتابه به جای مواد منفجره یا هر نوع محموله دیگری ساخته شده است. سلاح های انرژی جنبشی معمولاً پرتابه های سنگ، تیرهای گلوله توپ، تیرهای نوک تیز و تا حدودی گلوله هستند.

معنی کلمه پرتابه در دانشنامه آزاد فارسی

پَرتابه (projectile)
ذره ای در میدان گرانشی زمین، برخوردار از هر دو نوع حرکت افقی و قائم. با صرف نظر از نیروهای اصطکاکی ناشی از مقاومت هوا، مؤلفه های افقی و قائم این حرکت را جداگانه می توان تحلیل کرد. مؤلفۀ قائم حرکت پرتابه براثر وزن آن در میدان گرانشی شتاب دار است، ولی مؤلفۀ افقی حرکت را با سرعت ثابت درنظر می گیرند. در میدان گرانشی یکنواخت و در غیاب نیروهای اصطکاک، مسیر حرکت پرتابه سهمی شکل است.

جملاتی از کاربرد کلمه پرتابه

هفتم این که محیط بانان در بالای شیب کوهستانی و شکارچیان در پایین آن قرار داشته‌اند. بنا به قاعده طبیعی حاکم بر حرکت پرتابه، مانند گلولهٔ شلیک شده از دهانهٔ یک اسلحه، گلوله به محلی بالاتر از آنچه از خط نشانه، از شکاف درجه و نوک مگسک به چشم می‌آید برخورد می‌کند. زیرا اسلحه برای شرایطی تنظیم و قلق گیری می‌شود که تیرانداز و هدف دی یک خط تراز ارتفاعی قرار داشتع باشند. هرگونه انحراف از این هم ترازی موجب خطای نشانه روی است. این موضوع نیز توضیح دهنده این است که چرا با وجود این که محیط بان پای فرد معارض را نشانه رفته، اما گلوله به یک وجب بالاتر از خط کمربند وی اصابت کرده و برخلاف انتظار جراحتی منجر به مرگ ایجاد کرده.
اولین سیستم جایگزین آونگ بالیستیک برای اندازه‌گیری مستقیم سرعت پرتابه در سال ۱۸۰۸ اختراع شد.
ز پرتاب تیرش در آن ترکتاز فلک تیر پرتابها مانده باز
جنگ‌افزار گرم یا سلاح گرم به جنگ‌افزارهایی گفته می‌شود که در آن‌ها تخریب یا کشتار با پرتاب پرتابه‌ها در اثر ایجاد گاز ناشی از سوختن باروت یا انواع دیگر خرج انجام می‌شود. نمونه‌های اولیه سلاح‌های گرم در قرن دهم میلادی و با کمک لوله‌های بامبویی حاوی باروت و گلوله‌های ساچمه‌ای نصب شده برروی نیزه در چین به وجود آمدند. فناوری سلاح‌های گرم به تدریج در سراسر اوراسیا در طول قرن ۱۴ میلادی گسترش یافت. سلاح‌های گرم قدیمی معمولاً از پودر سیاه (باروت) به عنوان پیشران استفاده می‌کردند، اما سلاح‌های گرم مدرن از باروت بی دود یا سایر پیشرانه‌ها استفاده می‌کنند. سلاح‌های گرم مدرن را می‌توان با کالیبر آنها توصیف کرد.
هدایت لیزری به معنی هدایت موشک‌ها، بمب‌ها و دیگر پرتابه‌های جنگی با استفاده از یک پرتو لیزر است.
روی هم رفته، خانواده موشک‌های فضایی آریان ۴ و آریان ۵ از قابل اطمینان‌ترین پرتابه‌های فضایی موجود در جهان هستند. تا ژانویه ۲۰۰۶، این موشک‌ها جمعاً ۲۷۱ ماهواره را در طی ۱۶۹ پرتاب در مدار زمین قرار داده‌اند.
معمول‌ترین روش برای هدایت لیزری این است که یک پرتو لیزر بر روی هدف نگه داشته شود. به این ترتیب تشعشات لیزر توسط هدف منعکس شده و در تمامی جهات پراکنده می‌شود. سپس موشک، بمب یا گلوله توپ که به یک جستجوگر لیزری مجهز است، به سوی هدف شلیک می‌شود. وقتی پرتابه به اندازه‌ای به هدف نزدیک شد که بخشی انرژی منعکس شده لیزر به آن برسد، جوینده لیزری تشخیص می‌دهد که لیزر از کدام سمت به سوی آن می‌آید و مسیر حرکت پرتابه را مطابق با آن اصلاح می‌کند.