پاتاگونیا ( به انگلیسی: Patagonia ) نام بخش بزرگی از آمریکای جنوبی است که دربرگیرنده بخش های جنوبی آرژانتین و شیلی است. پاتاگونیا از سوی باختر ( غرب ) و جنوب به رشته کوه آند و از سوی خاور ( شرق ) به دشت های پست محدود می شود. در شمال آن هم رودخانه های نئوکوئن و کلرادو قرار دارند. جمعیت این ناحیه برابر سرشماری سال ۲۰۰۱ برابر با ۱۷۴۰۰۰۰ نفر اعلام شده و مساحت آن با به شمار آوردن تیرا دل فوئگو ( سرزمین آتش ) ۹۰۰ هزار کیلومتر مربع است. کاوشگر پرتغالی فردیناند ماژلان اولین اروپایی بود که در سال ۱۵۲۰ از پاتاگونیا بازدید کرد. به گفته آنتونیو پیگافتا، که اکتشافات ماژلان را نوشت، ماژلان این منطقه را «پاتاگائو» نامید. پیگافتا در گزارش خود این گونه نوشت که «افراد غول پیکری» در آنجا دیده شدند؛ بنابراین باور بر این است که نام پاتاگونیا معنایی شبیه به «سرزمین پاهای بزرگ» دارد. ماجراجویان هلندی، انگلیسی و اسپانیایی مسیر ماژلان را در سال های بعد دنبال کردند. در سال ۱۶۱۶ ویلم کورنلیس زون اسخاوتن، کاوشگر هلندی، جنوبی ترین نقطه شیلی را به نام زادگاهش هورن، دماغه هورن نامید. پاتاگونیا (فیلم). پاتاگونیا ( انگلیسی: Patagonia ) یک فیلم است که در سال ۲۰۱۰ منتشر شد. از بازیگران آن می توان به دافی اشاره کرد.
معنی کلمه پاتاگونیا در دانشنامه آزاد فارسی
پاتاگونیا (Patagonia) ناحیه ای جغرافیایی در امریکای جنوبی، در جنوب آرژانتین و شیلی، با ۷۸۰هزار کیلومتر مربع مساحت. این فلاتِ پهناورِ کم جمعیت از ریو کلرادو، در مرکز آرژانتین، تا تنگۀ ماژلان در جنوب و از دامنه های شرقی کوه های آند تا ساحل اقیانوس اطلس گسترش یافته است. استان های نئوکن، ریو نگرو، چوبوت، و سانتا کروس را در خود جا داده است. شهرهای بزرگ آن عبارت اند از بندر کومودورو ریواداویا، در آرژانتین، و پونتا آرناس، در شیلی. پرورش گوسفند در این ناحیه بسیار رواج دارد. پاتاگونیا دارای منابع مهم زغال سنگ و نفت است و نهشت های اورانیوم در ۱۹۹۳ در آن کشف شدند. میزان بارش باران در بخش شرقی پاتاگونیا ناچیز و بخش اعظم آن بیابانی است. بخش غربی آن تعدادی دریاچۀ پراکنده دارد. بهره برداری از میدان های نفتی در ایالت های چوبوت و نئوکن به تازگی آغاز شده است. ایجاد پارک های ملّی در نزدیکی کوه های آند نیز سبب رونق صنعت گردشگری در این منطقه شده است. فردیناند ماژلان در ۱۵۲۰ پاتاگونیا را کشف کرد؛ آرژانتین و شیلی نسبت به آن ادعای مالکیت داشتند تا این که این منطقه در ۱۸۸۱ بین دو کشور تقسیم شد.
جملاتی از کاربرد کلمه پاتاگونیا
استان سانتا کروس ، یکی از استان‌های ۲۳ گانه آرژانتین، واقع در جنوب کشور و منطقه پاتاگونیا می‌باشد که با استان چوبوت از شمال و کشور شیلی از جنوب و غرب مرز مشترک دارد. در شرق استان نیز اقیانوس اطلس قرار دارد. سانتا کروس پس از استان بوئنوس آیرس، بزرگ‌ترین استان کشور است.
در سال ۱۸۷۸ حکومت پاتاگونیا با مرکزیت ویدما به وجود آمد اما شش سال بعد به مناطق کوچکتری تجزیه شد. از جمله این مناطق " دولت ملی سانتا کروس " با مرکزیت شهر سانتا کروس بود. مرکز این منطقه در سال ۱۹۰۱ به ریو گایه گوس منتقل شد.
در سال ۱۸۷۹ اسپانیایی‌ها به فرماندهی خولیو روکا و در عملیات «فتح صحرا» بومیان را شکست دادند. در سال ۱۸۸۴ تقسیمات سیاسی پاتاگونیا بازانجام شد و منطقهٔ نئوکن مرزهای خود را یافت. پیش از آنکه شهر نئوکن به عنوان مرکز استان انتخاب شود؛ مراکز استان به ترتیب نورکین (۸۵ – ۱۸۸۴)، لونکوپه (۸۸ – ۱۸۸۵)، جوس مالال (۱۹۰۱ – ۱۸۸۵) بود.
صنایع پتروشیمی، نفت، و گاز طبیعی با نسبت ۲۰٪ کل صادرات، در گروه دوم صادرات قرار دارند. مهم‌ترین حوزه‌های نفتی در پاتاگونیا و کویو قرار دارند. شبکه عمده انتقال خط لوله انتقال، محصول خام را به باهیا بلانکا، مرکز صنعت پتروشیمی، و نیز کمربند صنعتی لاپلاتا-روزاریو می‌فرستد. زغال‌سنگ نیز استخراج می‌شود.
مرز آرژانتین تقریباً از شمال تا جنوب ۳۷۰۰ کیلومتر، و از شرق تا غرب ۱۴۰۰ کیلومتر می‌باشد. این کشور را می‌توان تقریباً به چهار قسمت تقسیم نمود: دشت‌های حاصلخیز پامپا در مرکز کشور، قسمت کشاورزی در فلات، جلگه غنی از نفت پاتاگونیا در نیمه جنوبی پایین استان تییرا دل فیوگو؛ فلات‌های نیمه گرمسیری گرانچاکو در شمال، و رشته کوه‌های پرپیچ و خم آند در امتداد مرز غربی با شیلی.
پس از انقلاب مه نخستین کوشش‌ها برای کنارزدن بومیان انجام گرفت . در سال ۱۸۷۹، اسپانیایی‌ها به فرماندهی خولیو روکا و در عملیات «فتح صحرا» بومیان را شکست دادند . دکتر فرانسیسکو مورنو، سیاح معروف، جستجوی خود را از پاتاگونیا به جنوب آغاز کرد .
