واقعه

قاسم، ستم یار نهایت نپذیرد هرگز نرسد واقعهٔ هجر به اتمام

پس درین واقعه امیر عظیم مشغول دل بود و پریشان خاطر.

فرجام شوی تو نیز خاموش واین واقعه را کنی فراموش

گفتا سحر آید شب اندیشه ما را خود واقعه بر وی همه وقت سحر آمد

گر مرا بخت درین واقعه یاور نشود چکنم صبر کنم گرچه میسر نشود

شنیده ام که بگرداند آسیا از خون به روز واقعه چون تیغ جان ستان گیرد

گچ بری و خطوط: داخل و خارج بقعه با تزئیناتی از نوع گچ بری و کاشیکاری آراسته شده‌است و گنبد آن را که در سالهای اخیر رو به ویرانی نهاده بود تجدید بنا کرده‌اند. داخل بقعه تزئینات گچی دارد و کاشیکاری‌های آن از اقدامات جدید است. در اطراف بقعه کتیبه زیبائی بخط کوفی در سلام علی آل یس تکرار شده و کتیبه دیگری با خط ثلث در چهارده شعر عربی، شجره نامه شاه علاءالدین و واقعه بدار آویختن او را نوشته و در آخر کتیبه نام سید محمود نقاش است. او همان خطاط سال ۸۵۱ هجری قمری است که در آخر کتیبه سر در مسجد جامع اصفهان را نیز امضاء کرده‌است. پس از آن در اوائل قرن یازدهم نیز از این بنا تعمیر بعمل آمده که کتیبه‌ای از کاشی معرق مورخ ۱۰۱۳ هجری قمری در داخل بقعه حاکی از آن است.

نقلست که آخر چندان درد درو پدید آمده بود که هر شب گاهی بر بام خانه شدی آن خانه که اکنون در برابر تربت اوست و آنرا بیت الفتوح گفتندی چون بر بام شدی روی به آفتاب کردی و گفتی ای سرگردان مملکت امروز چون بودی و چون گذشتی هیچ جا از اندوهگینی ازین حدیث و هیچ جا از زیر و زبر شدگان این واقعه خبر یافتی همه ازین جنس می‌گفتی تا که آفتاب فروشدی پس از بام فرودآمدی.

رخداد آتش‌سوزی جنگل، نمونه طبیعی و غیر دست‌ساز بشر همین واقعه می‌باشد که در جنگل‌های سرزمین‌های گرم و خشک اتفاق می‌افتد.

اندر آن واقعه خندان خندان بس که در صبر فشردم دندان

کس را چه خبر ز آهِ دلسوزِ دلم وز واقعهٔ قیامت افروزِ دلم

گشته ام محو حقیقت برو ای واقعه بین بردل ساده مکش نقش خیالات مرا