هیروگلیف

هیروگلیف

معنی کلمه هیروگلیف در لغت نامه دهخدا

هیروگلیف. [ ی ِ رُگ ْ ] ( اِ ) خط وحوش. یکی از خطهای قدیم. یک نوع خط بوده که به جای نوشتن نام اشیاء شکل آنها را میکشیدند. این خط در بین کاهنان مصری برای نوشتن مطالب مذهبی متداول بوده است. رجوع به خط شود.

معنی کلمه هیروگلیف در فرهنگ معین

(رُ لِ ) [ فر. ] (اِ. ) خط تصویری که در آن به جای نوشتن اسم اشیاء تصویر آن ها را می کشیده اند، این خط در بین پیشوایان و کاهنان مصری برای نوشتن مطالب مذهبی به کار می رفته است .

معنی کلمه هیروگلیف در فرهنگ عمید

خط مصریان باستان که در آن صورت اشیا را می کشیدند.

معنی کلمه هیروگلیف در فرهنگ فارسی

نامی است که به خط تصویری مصر کهن و نیز خطوط تصویری مکشوف در کرت آسیای صغیر و امریکای مرکزی و مکزیک اطلاق شده است. خواندن کتیبه های هیروگلیفی مصر اول دفعه بوسیله شامپلیون انجام شد و اکنون رموز خواندن آنها به تمامی دانسته شده است . در دوره نخستین سلسله فراعنه این خط بحد کمال رسید. در دوره سلطنت میانه از رواج افتاد چندانکه در دوره امپراطوری جدید کمتر کسی معنای آنها را میدانست .

معنی کلمه هیروگلیف در دانشنامه عمومی

هیروگلیف ( به یونانی: ἱερογλύφος ) یا نوشته هیروگلیفی ممکن است به هر یک از این موارد گفته شود:
• هیروگلیف مصری باستان
• هیروگلیف پیوسته ( به انگلیسی: Cursive hieroglyphs )
• خط دنگبا ( به انگلیسی: Dongba script )
• به طور کلی تر، به هر یک از حروف هر سامانهٔ نوشتاری واژه نگارانه ( logographic ) یا تا حدی واژه نگارانه
• هیروگلیف کرتی
• هیروگلیف آناتولی ای
• لووی هیروگلیفی ( به انگلیسی: Hieroglyphic Luwian )
• هیروگلیف مایایی
• هیروگلیف اولمک ( به انگلیسی: Olmec hieroglyphs )
• خط نوشتهٔ هیروگلیفی میئْکماق ( به انگلیسی: Mi'kmaq hieroglyphic writing )
• هر یک از حروف چینی
هیروگلیف به حروفی گفته می شود که با کشیدن تصویرهایی از جانوران و اشیاءپدید آمده باشند. به نظر می رسد، حروفی که نسبتاً قدیمی هستند از سومر یا ایلام در میان رودان سرچشمه گرفته باشند. این هیروگلیف ها که در ابتدا برای ثبت حساب فراورده های کشاورزی و صنایع دستی به کار می رفتند، بعدها به تولد حروف خط سان و میخی که به طور گسترده توسط سومریان، بابلی ها، آشوری ها و بعدتر پارسیان به کار گرفته شد، انجامیدند. ولی مصری ها به طور جداگانه، حدود ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، بکارگیری نوع دیگری از هیروگلیف را، که امروزه آن را هیروگلیف مصری می خوانند، آغاز کردند. خط هیروگلیف مصری در مدتی بیش از ۳۰۰۰ سال زبان نوشتار مصریها بوده است و کنده کاران و صنعتگران آن را در دیوار آرامگاه ها، ستون ها، تندیس ها، مهرها و… به کار می برده اند.

معنی کلمه هیروگلیف در دانشنامه آزاد فارسی

هیِروگلیف (hieroglyphic)
نمونه ای از خط (به یونانی، «نوشتۀ مقدس») خط قدیم مصریان از اواسط هزارۀ ۴پ م تا قرن ۳م، که نشانه های تصویری را با نشانه های حروف ترکیب می کند. این خط را معمولاً از راست به چپ می نوشتند، و سطرها موازی هم بودند. ژان فرانسوا شامپولیون(۱۷۹۰ـ۱۸۳۲)، مصرشناس فرانسوی، با کمک سنگ رشید یا لوح روزِتا، که کتیبه های مشابهی به خط هیروگلیف، دموتی، و یونانی دارد، در ۱۸۲۲ رمز این خط را گشود. قدیمی ترین هیروگلیف ها را گونتر دِرایر، باستان شناس آلمانی روی لوح های خاک رُس در جنوب مصر کشف کرده است (۱۹۹۸) که بایگانی محموله های پارچه های کتانی، روغن، و مالیات های پرداختی است. لوح هایی که از مقبرۀ اِسکورپیون اول، فرعون مصر، در فاصلۀ (۳۳۰۰پ م و ۳۲۰۰پ م) به دست آمده اند عقیدۀ اختراع خط به دست سومریان را زیر سؤال می برد. از حدود ۷۰۰پ م به بعد هیروگلیف جای خود را در کاربرد روزمره به خط شکسته داد.

معنی کلمه هیروگلیف در ویکی واژه

اندیشه‌نگاری یا تصویری که در آن به‌جای نوشتن اسم اشیاء، تصویر آن‌ها را می‌کشیده‌اند، این خط در بین پیشوایان و کاهنان مصری برای نوشتن مطالب مذهبی به‌کار می‌رفت.

جملاتی از کاربرد کلمه هیروگلیف

الفبای فنیقی با ۲۲ علامت خطی که تنها صامت‌ها را نشان می‌داد، از راست به چپ نوشته می‌شد. به‌نظر خط شناسان، نشانه‌هایی از خط مصری باستان و خطوط تصویری را در الفبای فنیقی می‌توان یافت. این خط برخلاف خط هیروگلیف که در انحصار کاهنان بود یا خط میخی که تنها طبقه دبیران با آن سرو کار داشتند، به راحتی در دسترس عامه قرار گرفت. فراگرفتن این خط آسان بود و کتابت و نوشتن با آن نیز بسیار آسان بود، بنابراین استفاده از آن گسترش زیادی یافت.
هم‌زمان با تکامل تدریجی خطوط میخی و در هزاره دوم پیش از میلاد خط دیگری در سرزمین فنیقیه پا به عرصه وجود می‌گذارد و آن خط هیروگلیف هیتیتی است که به خط فنیقی شهرت دارد. قدیمی‌ترین نمونه این خط در کاوش‌های شهر گوبله، از شهرهای فنیقیه باستان (حوالی سوریه کنونی) که یونانیان آن را بیبلوس می‌نامیدند، به دست آمده‌است.
در زیر ایستگاه اُرکید، اتاقی با ستون‌ها و سنگ‌هایی قرار دارد که بر روی آن خطوط هیروگلیف ناشناخته‌ای نوشته شده‌است که در برخی مکان‌های دیگر نیز در جزیره وجود دارند. این اتاق به اتاقی دیگر ختم می‌شود که در آن یک چرخ بزرگ یخ‌زده به صورت افقی در دیوار کار گذاشته شده‌است. این اتاق‌ها و این چرخ پیش از ساخت ایستگاه اُرکید در این محل وجود داشته‌اند و پیش‌ترها از طریق یک چاه به سطح زمین مرتبط بوده‌اند. هیچ‌یک از اعضای ابتکار دارما به این اتاق وارد نشدند اما بنجامین لاینوس پس از پیدا کردن این اتاق وارد آن شد و با چرخاندن این چرخ از جزیره جدا شده و خود را در صحرای تونس می‌بیند.
داریوش از پروژه‌های ساختمانی بزرگ در شوش، بابل، میترا (مصر) و پارسه (تخت جمشید) حمایت مالی می‌کرد. بناهای تاریخی گاهی با الفبا و زبان‌های پارسی باستان، ایلامی، بابلی و مصری هیروگلیف نوشته می‌شد. شمار بسیاری از کارگران و پیشه وران در این پروژه‌ها از تبارهای گوناگون بودند که سبب افزایش پیوندهای فرهنگی می‌شد. شاه بسیار به کشاورزی دلبستگی داشت. در نامه‌اش به گاداتس (شهربان آسیای کوچک) او نوشتار اوستایی را بازگو می‌کند: «زمین خوشحالترین را حس می‌کند… آنجا که بلال، میوه و چمنزار بروید». او همچنین قانون مصر و دیگر مناطق را سامان بخشید.
خطوط اصلی باستان (به ترتیب الفبایی) شامل:خط الفبایی- خط اوستایی - خط پهلوی - خط چینی - خط عبری - خط فنیقی - خط میخی - خط هیروگلیف مصری می‌شود.