هندوستانی

سخن بی مجال و وقیعت نباشد چه تازی چه ترکی چه هندوستانی

سواران بیشتر ز اقلیم بالا نه هندوستانی و هندو و لالا

آن روی ترش نگر چو قندستانی وان چشم خوشش نگر چو هندوستانی

ز هندوستان اصل کفر و ضلالت بریده به شمشیر هندوستانی

کلید رومی و قفل الانی ز پولادی زده هندوستانی

در برف می زنند ز بس دست و پا شدند هندوستانیان مگس انگبین برف

پشتون‌های هندوستانی و پاکستانی از رابطه کشورهای متبوع خود با بریتانیا و کشورهای مشترک المنافع استفاده کرده و جوامع مدرن پشتون از دهه ۱۹۶۰ عمدتاً در کشورهای بریتانیا، کانادا، استرالیا و همچنین در دیگر کشورهای مشترک المنافع (و در آمریکا) ساکن شدند. برخی دیگر از پشتون‌ها همچنین در جاهایی از خاورمیانه مانند خراسان ایران و شبه جزیره عربستان ساکن شده‌اند. برای مثال از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۱ حدود ۳۰۰ هزار تن پشتون به کشورهای عربی خلیج فارس مهاجرت کردند که ۳۵ درصد از مهاجران پاکستانی را تشکیل می‌دهند.

همانا شهنشاه ایران برآمد مظفّر براعدای هندوستانی

بگیری دگرسال هندوستان را به تیغ گهر دار هندوستانی

در سال ۱۸۴۵ به عنوان استاد زبان هندوستانی در کالج هیلی‌بری منصوب شد. دو سال بعد دستور زبان هندوستانی را منتشر کرد و در سال‌های بعدی ویرایش جدیدی از ترجمهٔ گلستان سعدی به چاپ رساند. این ترجمه شامل نظم و نثر بود. همچنین کتاب پرم ساگار اثر چاتور چوج، و ترجمه‌هایی از قصه باغ و بهار (چهار درویش)، و انوار سهیلی را منتشر کرد. در ۱۸۵۱ به عنوان عضو انجمن سلطنتی انتخاب شد.

ندیدم جز خطا از خط و خالش نمیدارد وفا هندوستانی

اردو همانند هندی گونه‌ای از هندوستانی است. برخی از زبان‌شناسان اظهار داشتند که نخستین شکل‌های زبان اردو از گونه قرون وسطیایی اپبرمشه زبان شورسینی، یک زبان هندوآریایی میانه که نیای دیگر زبان‌های نوین هندوآریایی است، تکامل یافته‌است.

ماه من زلف سیه بر خط سبزت سر نهاد طوطی شکر خورت هندوستانی یافت نو

در دههٔ ۱۹۳۰، ویلیام ریچاردز ربات مشابهی به نام «جورج» را ساخت که به سراسر جهان از جمله به آلمان و استرالیا سفر کرد. جورج می‌توانست به زبان‌های فرانسوی، آلمانی، هندوستانی، چینی و دانمارکی سخنرانی کند. ساخت او در مقایسه با هزینهٔ ۱۴۰ پوندی برای ساخت اریک، تقریباً ۲٬۰۰۰ پوند هزینه داشت و روزنامهٔ دی ایج او را به‌عنوان «آقای تحصیل‌کرده، در کنار برادر بی‌دست و پایش» توصیف کرد.

تلاش‌هایی برای پاکسازی اردو از واژگان پراکریت و سانسکریت و هندی از واژه‌های فارسی صورت گرفته‌است؛ واژگان جدید برای اردو عمدتاً از فارسی و عربی و برای هندی از سانسکریت گزیده می‌شوند.انگلیسی به عنوان زبان رسمی، تأثیر زیادی روی هر دو اعمال کرده‌است.جنبشی به سوی فارسی‌سازی بیش از حد اردو از زمان استقلال آن در پاکستان در سال ۱۹۴۷ پدیدار شد که به اندازه سانسکریت‌سازی بیش از حد هندی «مصنوعی» است.فارسی‌سازی بیش از حد اردو تا حدی به دلیل افزایش سانسکریت‌سازی هندی انجام شد.با این حال، سبکی از اردو که به‌طور روزمره در پاکستان گفتگو می‌شود، شبیه هندوستانی خنثی است که به عنوان زبان میانجی در شمال شبه‌قاره هند عمل می‌کند.