نژادپرستی

معنی کلمه نژادپرستی در دانشنامه آزاد فارسی

نژادپرستی (racism)
حفاری های شهر قدیمی نسا
هرگونه نظریه یا آموزه ای مبتنی بر فرض ویژگی های فیزیکی موروثی، از قبیل رنگ پوست، خصوصیات چهره، بافت مو، و جز این ها، همچون ویژگی هایی تعیین کنندۀ الگوهای رفتاری، خصوصیات شخصیتی، یا توانایی های فکری. در عمل، نژادپرستی به صورت ادعای برتری برخی از نژادهای انسانی بر نژادهای دیگر بروز می کند (← نژاد) از مصادیق بارز آن صهیونیسم است که به برتری نژاد یهود باور دارد. نژادپرستی، که نوعی سوء استفاده از مفهوم تفاوت های بشری است، باعث بروز تعصب و تبعیض در میان گروه ها در بسیاری از بخش های جهان شده است. نژادپرستی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن ۲۰ در اروپا و امریکا ایدئولوژی رایجی بود. نظریه های نژادپرستانه دربارۀ برتری مفروض جسمی یا فکری را آرتور دوگوبینو و هیوستون استوارت چیمبرلین مطرح کردند؛ این دو بر برتری نژاد افسانه ای شمالی اروپا یا آریایی ها پای می فشردند. آلمان نازی در دورۀ حکومت آدولف هیتلر سیاست ریشه کن کردن یهودیان و دیگر غیرآریایی ها را بر همین نظریۀ برتری نژادی و مفهوم منتج از آن، یعنی خلوص نژادی، مبتنی کرد. نژادپرستی، به مفهوم یک ایدئولوژی، از دهۀ ۱۹۴۰ در حال افول بوده است، اگرچه در برخی از کشورها چون افریقای جنوبی تا مدت ها از سوی رهبران سیاسی پشتیبانی و تأیید شد. بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی معتقدند که حتی در جوامعی که تبعیض آشکار وجود ندارد، نژادپرستی در ناخودآگاه بسیاری از مردم و جوامع حضور دارد. این امر بر پایۀ تصور قالبی یا پیش انگاشت موجود در خصوص گروه های قومی متفاوت استوار است که لطماتی هم برای افراد (اعم از مرتکب و قربانی) و هم برای جوامع در کل، به بار خواهد آورد. نیز ← قومیت

معنی کلمه نژادپرستی در ویکی واژه

razzismo

جملاتی از کاربرد کلمه نژادپرستی

دانشمندان استدلال کرده‌اند که نژادپرستی همچنان یکی از مولفه‌های مهم گفتمان خشونت جنسی در ایالات متحده است. آلکوف و گری گفته‌اند که احتمال باور به قربانیان سفیدپوستی که گزارش می‌کنند توسط مرتکبان غیرسفید پوست مورد تجاوز قرار گرفته‌اند، بیشتر از قربانیان غیرسفیدی است که عاملان سفیدپوست را گزارش می‌دهند. بدنهای غیر سفیدپوست نه تنها قابل تجاوز نیستند، بلکه مردان غیرسفید پوست نیز از نظر جنسی منحرف، خشن و خطرناک دیده می‌شوند. در زمینه مردان آفریقایی آمریکایی، داون ری فلود استدلال می‌کند که تاریخ روابط نژادی در آمریکا، مردان آمریکایی آفریقایی‌تبار را به دلیل «ماهیت جنسی ذاتاً جنایتکارانه» آنها به اتهام آزار زن سفیدپوست متهم می‌کند.
این روش در جنبشی به رهبری مهاتما گاندی برای استقلال هند از امپراتوری بریتانیا استفاده شد. همچنین این شیوه در جنبش ضد نژادپرستی در آفریقای جنوبی، جنبش حقوق مدنی آمریکا و جنبش‌های صلح‌طلب مورد استفاده قرار گرفت.
اولین اقدام مهم ائتلاف پاسخ در ۲۹ سپتامبر۲۰۰۱، تجمع و راهپیمایی سیاسی «ضد جنگ، ضد نژادپرستی» در واشینگتن دی سی بود که عمدتاً در اعتراض به تهاجم قریب‌الوقوع ایالات متحده به افغانستان بود. حدود ۸۰۰۰نفر شرکت کردند.
آلبوم تریلر، مایکل را به مهم‌ترین و برجسته‌ترین هنرمند و سرگرمی‌ساز قرن ۲۰ تبدیل کرد. او با انتشار این آلبوم سدهای نژادپرستی را شکست، سبک‌های موسیقی را دگرگون کرد، به هنرمندان سیاه‌پوست اعتبار داد و ساختار موزیک ویدئوها را برای همیشه و به صورت بنیادی تغییر داد. رئیس‌جمهور وقت آمریکا، رونالد ریگان نیز به خاطر تقدیر از مایکل، او را به کاخ سفید دعوت کرد و موفقیتش را «یک رؤیای آمریکایی محقق شده» نامید. همچنین تریلر اهمیت آلبوم‌های موسیقی را که تا آن زمان توجه زیادی به آن‌ها نمی‌شد بالا برد.
آلبر ممی در دهه ۱۹۸۰ به بررسی نژادپرستی پرداخت. او در سال ۱۹۸۲ با انتشار کتاب نژادپرستی را نوشت که به بررسی مفهوم دیگرهراسی می‌پرداخت. او دیگرهراسی را یک گام فراتر از نژادپرستی بیولوژیک و بسیار گسترده‌تر از آن می‌دانست. از دید او دیگرهراسی با عبور از مرزهای نژادی، تلاش می‌کند انسان‌ها را بر پایه طبقه اجتماعی و فرهنگی و حتی ویژگی جنسیتی گروه‌بندی از یکدیگر جدا کند و به خشونت فیزیکی بینجامد. آلبر ممی باور داشت که نژادپرستی، تنها، شاخه‌ای از دیگرهراسی است.