معنی کلمه نورون در دانشنامه عمومی
هر یاختهٔ یا سلول عصبی را یک «نورون» می گویند. دستگاه عصبی از تعداد زیادی نورون تشکیل شده است.
یاخته های عصبی از دید ساختاری به دو دسته کاملاً ناهمسان تقسیم می شوند. این دودسته عبارتند از:
• یاخته های انگیزش پذیر ( نورون ) که مسئول انتقال پیام ها هستند.
• یاخته های انگیزش ناپذیر ( نوروگلیاها در بر گیرنده:آستروسیت ها، میکروگلیال ها، و الیگودندروسیت ها ) و یاخته های شوان نام برد.
سه ویژگی دارند : هدایت انتقال تحریک پذیری
اعصاب حسی پیام را از اندام های حسی به مراکز عصبی می آورند.
اعصاب حرکتی پیام را از مراکز عصبی مثل مغز به سمت عضلات و غدد می برند.
نورون ها، اصلی ترین یاخته های عصبی هستند. این یاخته ها وظیفه ترارسانی داده های عصبی را بردوش دارند. آن ها این کار را از راه هدایت تکانه های الکتریکی انجام می دهند. این یاخته ها تقسیم نمی شوند.
نورون شامل دندریت ها ( دارینه ها ) ، یک جسم یاخته ای، یک آکسون ( آسه ) و پایانه های سیناپسی است. اغلب نورون ها از راه زائده هایی به نام دندریت داده ها را دریافت کرده و از راه زائده های دیگری به نام آکسون داده ها را به یاخته سپسین ترارسانی می کنند. جسم یاخته ای نورون ها، پریکاریون نام دارد. از لحاظ عملکردی یک نورون شامل بخش گیرنده ( دندریت ها ) ، بخش ادغام ( جسم یاخته ای ) و بخش انتقال دهنده پیام عصبی ( آکسون ها ) می باشد. در اصطلاح به این مفهوم که تمام اطلاعات پردازش شده در نورون در یک جهت حرکت می کند قطبیدگی می گویند.
مانند هر ساختار دیگری این ساختار نیز باید ذراتش به روشی کنار هم نگه داشته شود. غشاء خارجی نورون ها از ذراتی با ساختار چربی تشکیل شده. به دور این غشاء اسکلت یاخته ای که از لوله های توبولی و پروتئین های فیلامنتی تشکیل شده، پیچیده شده است. درست مانند چادری که بر روی ساختار لوله ای پایه اش بنا شده. بخش های مختلف یک نورون دائماً در حال حرکت هستند. در طول این پروسه تغییر شکل و نوآرایی این بخش ها در حقیقت بیانگر میزان فعالیت خود یا بخش های مجاور خود است. دندریت ها تغییر شکل می دهند، روابط جدیدی برقرار می کنند یا ممکن است به برخی روابط خاتمه دهند. آکسون ها می توانند در زمانی که سلول عصبی می خواهد به اصطلاح با صدای بلندتری با سلول های مجاور صحبت کند ( با شدت بیشتری با سلول های مجاور ارتباط برقرار کند ) پایانه های جدیدی ایجاد کنند.