نوحه

معنی کلمه نوحه در فرهنگ معین

(نُ حِ ) [ ع . نوحة ] (اِ. ) زاری ، ناله .

معنی کلمه نوحه در فرهنگ عمید

۱. آنچه در مراسم سوگواری و عزاداری خوانده می شود.
۲. (اسم مصدر ) گریه و زاری و شیون بر مرده، مویه.

معنی کلمه نوحه در فرهنگ فارسی

گریه وزاری وشیون برمرده، مویه
( اسم ) ۱- گریه و زاری باواز بلند.شعری که در مراسم سوگواری خوانده شود( اعم از سوگواری برای کسی که تازه مرده یا برای امامان شیعه . )

معنی کلمه نوحه در دانشنامه آزاد فارسی

(در لغت به معنی گریه و زاری) در ادب، سخنی منظوم که در سوگ هر عزیز از دست رفته ای خوانند. دوازده بند محتشم کاشانی که آن را در مراسم سوگواری امام حسین (ع) می خوانند یا شصت بند سروش اصفهانی، در ماتم شهیدان کربلا نمونه هایی از نوحه اند. گسترش نوحه خوانی را باید دورۀ صفویه دانست، اما دیوان های اشعاری را که نوحه های جدی دارند از روزگار قاجاریه می توان یافت. نخستین شاعری که بخشی از دیوانش به نوحه اختصاص یافته یغمای جندقی است. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به ویژه در سال های جنگ عراق علیه ایران (۱۳۵۹ـ۱۳۶۷ش) نوحه خوانی و نوحه سرایی شکوفایی دوچندان یافت.

معنی کلمه نوحه در دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است
بیان مصیبت، گریه کردن با آواز، آواز ماتم، شیون و زاری، مویه گری، زاری بر مرده، شعری که در ماتم و سوگواری با صوت حزین و ناله و زاری خوانند، اعم از سوگواری برای کسی که تازه مرده یا برای امامان شیعه.
ترکیبات دیگر آن عبارت است از: نوحه آراستن، نوحه ساختن، نوحه سرودن، نوحه خوانی. نوحه گری بر مرده، رسم جاهلیت بوده است و کاری مکروه است، مگر برای معصومین علیهم السلام که نوحه و گریه بر آنان از شعائر مهم و از عوامل نشر فضیلت ها و احیای یاد اسوه های کمال است و خود امامان بر سیدالشهدا علیهم السلام می گریستند و امر به نوحه خوانی می کردند.
بر جعفر طیار و حمزه سیدالشهدا نوحه خوانی شد. آنچه که از کراهت نوحه و ناپسند بودن شغل نوحه گری و زشت بودن اجرت نوحه گر در روایات یاد شده، ناظر به نوحه گری های جاهلی است که آمیخته به باطل و گاهی حرام بود.
در فرهنگ عزاداری برای امام حسین علیه السلام، نوحه به نوعی خاص از شعر مرثیه می گویند که در مجالس به صورت جمعی اجرا می شود. «اشعار نوحه را برای سینه زدن می ساختند، یکی نوحه می خواند و دیگران به نوا و آهنگ و وزن اشعار نوحه خوان سینه می زدند. ولی اشعار مرثیه را با آهنگ در مجالس سوگواری برای به گریه افکندن و اظهار تاسف شنوندگان بر قتل شهدای کربلا می خواندند و عنوان روضه نداشت».
«...از معروفترین شعرای عصر قاجار که مرثیه و نوحه ساخته اند، می توان یغمای جندقی و وصال شیرازی را نام برد». این شیوه در بین عرب ها هم متداول است و سبک مرثیه سرایی و نوحه خوانی بر سالار شهیدان مخصوص است. با توجه به گستردگی این مراسم و رواج آن در طول سال، حتی در سوگ امامان دیگر، ضرورت دارد که سروده های ناب و نوحه های صحیح و دور از تحریف ها و دروغ ها پدید آید و فرهنگ عاشورا در قالب نوحه نیز ترویج گردد و نوحه خوانان نیز، بیش از هدف قرار دادن گریه، نشر فضیلت های اهل بیت را هدف قرار دهند.
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.

معنی کلمه نوحه در ویکی واژه

نوحة
زاری، ناله.

جملاتی از کاربرد کلمه نوحه

بود آواز خوشت زین بیشتر نوحهٔ ماتم دگر باشد دگر
تو ز من فارغ و من از غم تو کرده هر لحظه نوحه‌ای آغاز
نوحه سرایم بر او چنانچه بر اَطلال نوحه سرایی نماید اَعشیِ باهِل
عزاداری در اراک به چهار صورت روضه‌خوانی، نوحه‌خوانی، عزاداری به وسیله هیئت مذهبی و تعزیه رواج دارد. یکی از ویژگی‌های عزاداری در اراک مراسم تعزیه سیار است. این نوع تعزیه پس از ۳۲ سال وقفه دوباره در شهر احیا شد.
عاقلان خود نوحه‌ها پیشین کنند جاهلان آخر بسر بر می‌زنند
جز برق از غمش نکشید آه آتشین جز رعد در مصیبت او نوحه گر نبود
نوحه شهپر شاهین اجل می آید چند چون کبک به هر کوه و کمر خندیدن؟
سرود نوحه گر را جای خالی ست نوای مطرب آهنگی ندارد
نوحه بر حال خویش دارد سرو این چنین است هر که موزون است
حیف اوقاتی‌که صرف‌کوشش بیجا شود تیشه عمری نوحه بر جان‌کندن فرهاد داشت
خاطرات و متن نوحه‌های صادق آهنگران، از ابتدای انقلاب و در خلال جنگ ایران و عراق، در سال ۱۳۹۱ تحت عنوان کتاب آهنگران، منتشر شد.
گه تو با یعقوب باشی نوحه گر گه ز یوسف میدهی او را خبر