نقرس. [ ن ِ رِ ] ( ع اِ ) ورمی است در مفاصل با درد. ( از مفاتیح ). درد پای. ( زمخشری ) ( مهذب الاسماء ).نام دردی است که شدید باشد و خاص به انگشتان پای و شتالنگ پیدا می شود. ( غیاث اللغات ). آماسی است و درد بند شتالنگ و بند انگشتان پا و اکثر اهل نعمت را عارض شود یا در مفصل پاشنه پا و انگشت مخصوصاً در انگشت نرینه پا. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ) ( از بحر الجواهر ) ( قانونچه ). آماسی دردناک که در بند انگشتان پا و دست بروز کند. ( ناظم الاطباء ). دردی که در پیوندهای انگشتان پای بود آن را نقرس گویند. ( از ذخیره خوارزمشاهی ). مرضی است مزمن و غالباً ارثی که به شکل التهاب مفصل شست پا به طور ناگهانی بروز می کند و چند شب متوالی ادامه می یابد و بعد خوب می شود و پس از مدتی مجدداً عود می نماید. علل اصلی این مرض عبارتند از: اختلال اعمال کبد و اعضاء تغذیه ، افراط در غذاهای گوشتی و ماهی و مغز، عدم حرکت و انزوا و راه رفتن کمتر از معمول ، و همچنین وراثت... این مرض را داءالملوک نیز می گفته اند. ( از فرهنگ فارسی معین ) : بر اسب نتوانست بود از درد نقرس. ( تاریخ بیهقی ص 586 ). بزرگوارا دانی کز آفت نقرس ز جمله ترشی ها همی بپرهیزم.انوری.نقرس گرفته پای گران سیرش اصلع شده دماغ گرانبارش.خاقانی.گرز همام گفت که ما کوه جودی ایم نقرس گرفته باد ز زخم گران ماست.خاقانی.مرکب اعناق مردم را مپای تا نیاید نقرست اندر دو پای.مولوی.|| هلاکت. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). || بلا. سختی سترگ. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). داهیه عظیمه. ( اقرب الموارد ). || ( ص ) مرد زیرک. || رهنمای ماهر. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). دلیل حاذق. ( از اقرب الموارد ). || طبیب حاذق بسیارنظر دقیقه شناس. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). || ( معرب ، اِ )چیزی است مصنوع از ابریشم و جز آن شبیه گل سرخ که زنان بر سر گذارند. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از اقرب الموارد ). معرب نرگسه ، گلی مصنوع که زنان بر سر و گچ بران بر سقف زنند. ( یادداشت مؤلف ). رجوع به نرگسه شود.
معنی کلمه نقرس در فرهنگ معین
(نِ رِ ) [ ع . ] (اِ. ) مرضی است مزمن و غالباً ارثی که به شکل التهاب مفصل شست پا به طور ناگهانی بروز می کند، داءالملوک .
معنی کلمه نقرس در فرهنگ عمید
ورم، آماس، و درد شدید که غالباً در اثر پرخوری و حرکت نکردن و اختلال عمل کبد و بالا رفتن اسیداوریک خون و جمع شدن املاح در مفصل انگشت پا تولید می شود.
معنی کلمه نقرس در فرهنگ فارسی
(اسم ) مرضی است مزمن وغالباارثی که بشکل التهاب مفصل شست پابطور ناگهانی بروزمیکند و چند شب متوالی ادامه مییابد و بعد خوب میشود و پس از مدتی مجددا عود مینماید . علل اصلی این مرض عبارتند از : اختلال اعمال کبد و اعضائ تغذیه افراط در غذاهای گوشتی و ماهی و مغز و عدم حرکت و انزوا و راه رفتن کمتر از معمول ( خصوصا کسانی که بیشتر از اتومبیل برای رفتن به محل کار استفاده میکنند ) و همچنین وراثت. مرض نقرس در مردان بیشتر از زنان دیده میشود و چون غالبا در افرادی مشاهده میگردد که خوب میخورند و کمتر حرکت میکنند و بیشتر استراحت دارند این مرض را دائ الملوک نیز گفته اند . نقرس را از قدیم الایام و از زمان بقراط میشناخته اند . گاهی این مرض با اختلالات عمومی از قبیل بیخوابی و تب و هیجان و هذیان و دردهای قلبی و تهوع و استفراغ و یبوست یا اسهال توام است . در آزمایش خون مقدار اسید اوریک خون زیاد میشود و تا ۷٠ و گاهی ۱٠٠ میلی گرم در لیتر میرسد ( در حالی که مقدار اسید اوریک طبیعی خون در حدود ۴٠ میلی گرم در در است ) و بعلاوه ائوزینوفیلی و هیپرکلستریمی نیز وجود دارد . در ادرار برعکس مقدار اسید اوریک کم میشود و ادرار پر رنگ تر و غلیظ بنظرمیاید . سیر بالینی این مرض بدین صورت است که حمله دردناک مفصل شست پا بعد از نیمه شب شروع میشود و تا سحر ادامه دارد . سحرگاه ناگهان قطع میگردد تا شب بعد همان موقع و همان ساعت مجددا درد شروع میشود این وضع چند شب متوالی ( گاهی دو هفته ) ادامه دارد روزها حال بیمار خوب است در آخرین شب حمله دردناک مریض ادرار فراوان میکند و سموم دفع میشود و تمام ناراحتیها از بین میرود.این حملات دوره یی بفواصل ۶ تا ۱۸ ماه تکرار میشود و در فواصل حمله ها مقدار کلسترول و منونو کلئوزهای خون زیاد است . گاهی نقرس بشکل پلی آرتریت نقرسی در میاید یعنی چند مفصل را باهم فرا میگیرد و با رماتیسم حاد مفصلی اشتباه میشودولی همیشه سابقه یک حمله مشخص اولیه در شست پا موجود است . در اطراف مفاصل دردناک رسوب کلسترین و اسید اوریک بشکل گلوله های سفتی احساس میشود . این رسوبات بنام توفوس خوانده میشوند.بهترین درمان نقرس پرهیز از غذاهای گوشتی و استراحت و رژیم غذایی ساده شامل میوه و آب سبزی و کمپوت است و پس از مدتی شیر و سوپ به غذا اضافه میشود . خوردن تنتور کولشیک روزهای اول ۱٠ تا ۱۵ قطره مفید است و در روزهای بعد ۴٠ تا ۵٠ قطره . بیمار حتما باید پیاده روی و ورزشهای سبک را شروع کند ( خصوصاپیاده روی در هوای آزاد ) و استفاده از فیزیوتراپی ( دیاترمی دوش آب گرم و ماساژ ) نیز مفید بنظر میرسد دائ الملوک داعالمفاصل .
معنی کلمه نقرس در دانشنامه عمومی
نِقرِس، داءالمفاصل یا بیماری ثروتمندان نوعی بیماری است که در اثر افزایش مداوم میزان اسید اوریک بدن به وجود می آید و سبب علائمی از جمله تورم، حملات التهاب، آرتروز حاد، داغ شدن و قرمزیِ مفاصل بدن یا توفوس و سنگ کلیه می شود. ورم مفاصل همراه با سوزش، التهاب و قرمزی معمولاً از ویژگی های آن است. مفصل متاتارسوفالانژیال در ابتدای شست پا متداول ترین ناحیه ابتلا به این بیماری است ( حدود ۵۰٪ از موارد را شامل می شود ) . با این حال، این بیماری می تواند در قالب توفوس، سنگ کلیه، یا نفروپاتی اسید اوریک نیز ظاهر شود. عامل این بیماری افزایش میزان اسید اوریک در خون است و اسید اوریک باعث ایجاد کریستال می شود، و کریستال ها در مفاصل، تاندون ها و بافت های اطراف رسوب می کند. در صورت مشاهده این کریستال های خاص در مایع مفصلی، از ابتلا به این بیماری اطمینان حاصل می شود. درمان با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی ( NSAID ) ، استروئید، یا کُلشیسین باعث بهبود سندرم های بیماری می شود. پس از اینکه حمله حاد این بیماری فروکش کرد، میزان اسید اوریک را معمولاً با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی کاهش می دهند، و در مواردی که حملات پیاپی وجود دارد، با مصرف آلوپورینول یا پروبنسید از افزایش آن جلوگیری می کنند. مصرف چربی و کلسترول زیاد نیز باعث شیوع درد در مفاصل بدن می شود. نقرس می تواند به شکل های مختلف ظاهر شود، گرچه متداول ترین آن حملات پیاپی آرتروز التهابی حاد ( نوعی ورم مفصل همراه با سوزش، التهاب و قرمزی ) است. درد در محل اولین مفصل متاتارسوفالانژیال ( محل اتصال شست پا به کف پا ) اولین نشانه بیماری در حدود نیمی از مبتلایان به نقرس است. این نشانه ( درد در محل اتصال شست پا به کف پا ) پوداگرا ( به انگلیسی: podagra ) نامیده می شود. علاوه براین مفصل، مفاصل دیگر نیز مانند پاشنه ها، زانوها، مچ ها و انگشتان ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. درد مفاصل معمولاً پس از ۲ تا ۴ ساعت و در طول شب شروع می شود و پس از ۱۲ ساعت به بالاترین میزان خود می رسد. شروع درد آن در شب به دلیل پایین بودن دمای بدن در آن زمان است. علائم دیگر ممکن است در موارد معدودی همراه با درد مفصل بروز کنند، مانند خستگی و تب شدید. افزایش طولانی مدت میزان اوریک اسید ( هایپراوریسمی ) می تواند باعث بروز علائم دیگری نیز بشود، از جمله رسوب سفت و بی دردِ کریستال های اسید اوریک که به توفوس معروف اند. توفوس شدید می تواند به علت سائیدگی استخوان منجر به آرتروز مزمن شود. افزایش طولانی میزان اسید اوریک همچنین ممکن است منجر به رسوب کردن کریستال ها در کلیهها و ایجاد سنگ و سنگ کلیه اوراتی گردد.
معنی کلمه نقرس در دانشنامه آزاد فارسی
نِقْرِس (gout) نوع ارثی التهاب مفصل. وجه مشخصۀ بیماری فراوانی بلورهای اسید اوریک در بافت هاست که باعث التهاب و درد در یک یا چند مفصل، معمولاً در دست و پا، می شود. حمله های حاد بیماری را با داروهای ضد التهاب درمان می کنند. این بیماری در مردان ده برابر شایع تر از زنان است. بیماری در طول زمان به عروق خونی و کلیه ها آسیب می رساند. به همین سبب، گاهی برای کاهش میزان اسید اوریک خون درمان دایم (← آلوپورینول) لازم است. مصرف مقادیر زیاد الکل موجب تشدید نقرس می شود. نقرس بیشتر شست پا را درگیر می کند. اکنون فراوانی این بیماری کمتر از قرن ۱۹ است و علت شاید آن است که مردم غذاهای ساده تری مصرف می کنند و کمتر الکل می نوشند. احتمال می رود علت این امر کم شدن این صفت موروثی در خانواده های مستعدِ ابتلا به نقرس است. حملۀ نقرس بدون هیچ هشدار قبلی شروع می شود و حتی ممکن است حمله پس از بیدارشدن فرد از خواب و بدون علتی مشخص آغاز شود. عوامل محرک شروع حمله عبارت اند از رطوبت، سرما، خستگی بیش از حد، و از همه مهم تر، رژیم غذایی. بیمار نباید غذاهایی مصرف کند که موجب افزایش اسیداوریک خون می شوند و از مصرف الکل پرهیز کند. غذا باید ساده و آب پز باشد و به آن ادویه نزنند. لازم است جگر، دل، و قلوه از رژیم غذایی حذف و از مصرف گوشت قرمز کاسته شود. همچنین، لازم است بیماران از مقادیر فراوانی مایعات غیرمحرک استفاده کنند.
جملاتی از کاربرد کلمه نقرس
گرز همام گفت که ما کوه آهنیم نقرس گرفته باد ز زخم گران ماست
آلفرد تنیسون در ۶ اکتبر ۱۸۹۲ در کنار همسر و فرزندانش بر اثر نقرس در گذشت.
گر نبودی بنده را نقرس شکسته بال و پر بارکش بودی بجای پای بر راهم ز سر
از آنجایی که اوریک اسید انحلال پذیری زیادی با آب ندارد، به همین دلیل تمایل زیادی به رسوب کردن و تشکیل بلور دارد و در نهایت رسوب بلورهای اوریک اسید در کلیهها باعث ایجاد سنگ کلیه میشود و در مفاصل باعث بیماری نقرس میشود.
هنگامی که، در سال ۱۶۴۵ جیووانی آندره سیرانی، به بیماری نقرس دچار شد و دیگر قادر به کار نبود الیزابتا به جای او شروع به کار کرد.در این زمان الیزابتا نان اور خانواده شد. بین هزینههای تحصیل و کشیدن پرتره برای کسب درآمد الیزابتا مجبور شد تحصیل را رها کند و به تأمین هزینههای خانواده خود بپردازد
یا گدازد ز صدمه نقرس زر هستیش چون در آتش مس
افراد مبتلا به نقرس بهتر است مصرف سویا را کم و محدود نمایند.
نقرس آماس در مفاصل دان کعب و ابهام با عروق در آن
گوئی ار زر همه شادی ونشاط افزاید اینهمه هست ولی نقرس هم بر اثرست
هدف از آزمایش اوریک اسید تشخیص میزان اسید اوریک در فرد مورد آزمایش است. سطوح بالای اسید اوریک خون می تواند نشانه بیماری هایی مانند نقرس باشد. سطح پایین اسید اوریک می تواند نتیجه نظارت بر سطح اسید اوریک خون در بیماران تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی باشد. برای انجام آزمایش اسید اوریک خون لازم است آزمایشگر ۸ الی ۱۰ ساعت قبل از انجام آزمایش ناشتا باشد.
که چنانست پایش از نقرس که بر او چون قبور گشته قصور
چه کس کش بگزد مار بروزی صد بار چه کسی کش رسد از نقرس یک رنجانی
ببلا تن ز گنه پاک شود قول نبی است چه بلا دانی کز نقرس بدتر خوانی
استفاده اصلی آلوپورینول در بیماری نقرس است و هدف از استفاده این دارو در نقرس کاهش سطح اسید اوریک است. آلوپورینول در درمان حملات حاد نقرسی استفاده نمیشود. استفاده این دارو در نقرس مزمن است و میتواند از بروز حملات نقرسی پیشگیری کند. از این دارو همچنین در کاهش سطح اسید اوریک در بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند استفاده میشود. در شیمی درمانی به علت مردن تعداد زیادی سلول سرطانی سطح اسید اوریک بدن زیاد میشود.
مرکب اعناق مردم را مپا تا نیاید نقرست اندر دو پا
زان نقرسی به ناله درآمد ملک چون خسته ای که نالد از نقرس