نفایه

معنی کلمه نفایه در لغت نامه دهخدا

( نفایة ) نفایة. [ ن َ/ ن ُ ی َ ] ( ع ص ، اِ ) نفائة . ردی. ( دستوراللغة ). چیز بلایه و ردی. || بقیه. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). باقی مانده چیزی. ( از متن اللغة ). || رانده دورکرده. ( منتهی الارب ) ( از آنندراج ). رجوع به نفاء شود. || به معنی سیم ناسره نیز آمده است. ( آنندراج ). در عربی زر ناسره را گویند. ( جهانگیری ). در عربی سیم قلب ناسره را گویند. ( برهان قاطع ). رجوع به نفایه شود.
نفایه. [ ن َ ی َ / ی ِ ] ( از ع ، ص ) پول قلب ناسره. ( ناظم الاطباء ). نبهره. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). رجوع به نفایة شود :
گفتا ز کفر پاک شود شهرهای روم
گفتم چنانکه سیم نفایه میان گاز.فرخی.اینکه زحمت کم کنی نوعی ز تشویر است از آنک
نقده های بس نفایه ست این و ناقد بس بصیر.انوری ( از جهانگیری ). || نفایة. بلایه. ردی. پست ناکس. نبهره. مقابل خیاره. رجوع به نفاة و نفاء و نفایة شود :
خیارگان صف پیل آن سپه بگرفت
نفایگان را پی کرد و خسته کرد و نزار.فرخی.ای ناکس و نفایه تن من درین جهان
همسایه ای نبود کس از تو بتر مرا.ناصرخسرو.عقل در دست این نفایه گروه
چون نکوبنگری گرفتار است.ناصرخسرو.از دل همسایه گرمی کند خواهی کین خویش
ازدل خویش ای نفایه کین همسایه بکن.ناصرخسرو.مباد دین هدی را چنان نفایه امام
نه نیز صدر جهان را چنان نبهره ندیم.سوزنی.اگر چه قمع آن... نفایه خدم را حرکت و تجشم این پادشاه بزرگوار دریغ است. ( از المضاف الی بدایع الازمان ص 37 ). || سیه رنگ و تیره فام را نیز گویند. ( آنندراج ). تیره رنگ و سیاه فام. ( برهان قاطع ). نفام. ( جهانگیری ) ( برهان قاطع ). رجوع به نفام شود :
باد از سمنستان به تک آید به طلایه
تا حرب کند با سپه ابر نفایه.منوچهری.

معنی کلمه نفایه در فرهنگ معین

(نُ یا نَ یِ ) [ ع . نفایة ] (اِ. ) ۱ - هرچیزی که آن را به سبب پستی و بی قیمتی از چیز دیگر جدا کرده و به دور اندازند. ۲ - نبهره ، ناسره .

معنی کلمه نفایه در فرهنگ عمید

۱. تیره و تاریک.
۲. تیره رنگ.
۳. (اسم مصدر ) تیرگی.
۱. چیزی که آن را به واسطۀ پستی از چیز دیگر جدا کنند و دور بیندازند، ناسره.
۲. (اسم، صفت ) پَست، زبون: با مردم «نفایه» مکن صحبت / زیرا که از نفایه بیالایی (ناصرخسرو: ۷ ).
۳. (اسم ) سخن ناشایست.

معنی کلمه نفایه در فرهنگ فارسی

چیزی که آنراازچیزدیگربواسطه پستی آن جداکنند، ودوربیندازند، پست وزبون، نفاوه هم میگویند، تیره وتاریک، تاریک بودن
( اسم ) ۱ - هر چیز که بسبب فساد و پستی و بی قیمتی بدور انداخته شود . ۲ - نبهره ناسره . همه گشته نفایه سیم و دغل آنکه گفتش خدای : بل هم اضل . ( حدیقه .مد.۶۷۸ ) جمع : نفایات .

معنی کلمه نفایه در ویکی واژه

نفایة
هرچیزی که آن را به سبب پستی و بی قیمتی از چیز دیگر جدا کرده و به دور اندازند.
نبهره، ناسره.

جملاتی از کاربرد کلمه نفایه

از راه این نفایه رمهٔ کور و کر بتاب زیرا که این رمه همه هم کور و هم کرند
بر صحبت نفایه و بی‌دانش بگزین به‌طبع وحشت تنهائی
جهود را چه نکوهی؟ که تو به سوی جهود بسی نفایه‌تری زانکه سوی توست جهود
با نفایه و سره به خفت و به خیز نه درآمیز چُست و نه بگریز
ای طلعت تو نحس تر از صورت زحل وی خوی تو نفایه وای نیک تو بدل
فرخی آخر نفایه گفتی و دانی این چه سخن بودپیش خواجه بیکبار
هرچیز باز اصل همی گردد نیک و بد و نفایه و بایسته
گفتا: ز کفر پاک شود شهرهای روم ؟ گفتم: چنانکه سیم نفایه میان گاه
با مردم نفایه مکن صحبت زیرا که از نفایه بیالائی
ای ناکس و نفایه تن من، در این جهان همسایه‌ای نبود کس از تو بتر مرا