نصیحت

«اگر آنها تمایلی به جنگ ندارند، جنگ را آغاز نکنید، چون در حدیث آمده است که تا زمانی که شما را رها کرده‌اند، آنها را رها کنید.» در ادامه می‌گوید: «حدیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نصیحتی به تمام اَعراب است. راه درست برای ما این است که با آنان (تُرک‌ها) صلح آمیز زندگی کنیم و جنگ را کنار بگذاریم. چه می‌اندیشید در مورد ملّتی که حتّی هنگامی که اسکندر مقدونی، بعد از تسلّط بر جهان، تُرکان را دید و به آنان نزدیک نشد.

این دو خسرو را که آرام دل و جان تواند در صلاح دولت و ملت نصیحت‌گر تویی

نصیحت می‌کند کز خلق پنهان دار دردت را ندارد غالبا از درد پنهانم خبر ناصح

نیست صائب قول را بی‌ فعل در دل‌ها اثر بر نصیحت چند بگذاری مدارِ خویش را؟

ای که می سوزیم از پند و نصیحت، یارب که بسان دل خود سوخته حالت بینم

فریاد برآید از نهادم کاید ز نصیحت تو یادم

گفتی: کم سودای سر زلف بتان گیر، چندین چه نصیحت کنی؟ انگار گرفتم

سودای دلم جوش برآرد ز نصیحت قدسی سر دلسوزی احباب ندارم

مستی آرد باده‌های تلخ و کلکِ من کند هوشیار از بادهٔ تلخِ نصیحت خلق را

نصیحت پدرانه ز من نکو بشنو مگر گرد هنر هیچ کآفتست هنر

هر کس که نصیحت ز عزیزان نکند گوش بسیار بخاید سرانگشت ندامت

او در خانواده‌ای سرشناس از دین‌شناسان یهودی زاده شد. پدرش یهودا بن شایول مترجم بود و به وی مطالب بسیاری از پزشکی، عربی و دیگر دانش‌ها آموخت. ظاهراً پدرش در ابتدا از او نومید بود، زیرا فرزندش را به کارهای علمی چندان علاقه‌مند نمی‌دید. یهودا به هدف اصلاح این وضع وصیت‌نامه‌ای پر از پند و اندرز به پسرش سموییل نوشت و او را به بهبود مسیرش فراخواند. ظاهراً سموییل هنگامی که شهر لیونل را ترک کرد این نصیحت‌نامه را پذیرفته بود.