نشوز

معنی کلمه نشوز در لغت نامه دهخدا

نشوز. [ ن ُ ] ( ع مص ) ناسازگاری کردن زن با شوهر. ( غیاث اللغات ). ناسازواری کردن زن با شوی و در خشم آوردن. ( از منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). ناسازواری کردن شوهر با زن یا زن با شوهر. ( دهار ) ( از زوزنی ). ناساختن زن با شوهر و یا شوهر با زن. ( تاج المصادر بیهقی ). عصیان کردن زن نسبت به شوهر و به خشم آوردن شوی را. ( از معجم متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). فهی : ناشز. ( اقرب الموارد ). || ناسازگاری میان زن و شوهر. ( ترجمان علامه جرجانی ص 99 ). کراهت داشتن زن و شوی هر یک از دیگری. ( از اقرب الموارد ). || از طاعت مرد خارج شدن زن. ( از معجم متن اللغة ). || ترک کردن مرد زن خود را. ( از ناظم الاطباء ). || در اصطلاح فقه. نشوز: عدم قیام زوج یا زوجه به وظایف زناشوئی نسبت به دیگری. نشوز مرد؛ یعنی خودداری از همخوابگی او با زوجه در هر یک شب از چهار شب و امتناع از دادن نفقه ، به زن حق می دهد که او را به وسیله حاکم اجبار به قیام به وظایف مزبوره نماید. نشوز زن ؛ یعنی عدم اطاعت او از زوج ، به مرد حق سختگیری و خودداری از دادن نفقه را می دهد. || زدن زن را شوی او و ستم نمودن. ( ازمنتهی الارب ) ( از آنندراج ). زدن مرد زن خود را و بر او ستم نمودن. ( از ناظم الاطباء ) ( از معجم متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). قوله تعالی : و ان امراءة خافت من بعلها نشوزاً، او، اعراضاً. ( قرآن 128/4 از منتهی الارب ). || برتر نشستن و برتری جستن. ( زوزنی ) . || بلند شدن از جای خود. ( از ناظم الاطباء ). برخاستن. ( از معجم متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). نشز. ( ناظم الاطباء ): نشز بهم فی الخصومة؛ نهض بهم فیها. ( معجم متن اللغة ) ( اقرب الموارد ). || برجهیدن قلب از جایش بر اثر رعب. ( از معجم متن اللغة ). || متورم شدن و برآمدن و زدن رگ بر اثر بیماری یا جز آن. ( از معجم متن اللغة ). || ( اِ ) ج ِ نشز. رجوع به نَشز شود. || ج ِ نَشَز. رجوع به نَشَز شود.

معنی کلمه نشوز در فرهنگ معین

(نُ ) [ ع . ] (مص ل . ) ناسازگاری کردن زن با شوهر.

معنی کلمه نشوز در فرهنگ عمید

نافرمانی و ناسازگاری کردن زن با شوهر.

معنی کلمه نشوز در فرهنگ فارسی

نافرمانی وناسا گاری کردن زن باشوهر
۱- (مصدر )ناسازگاری کردن زن با شوهر خود ۲ - ( اسم ) ناسازگاری زن . توضیح عدم اجرای وظایف زوجیت از طرف زن بدون وجود مانع شرعی و قانونی که درین صورت وی استحقاق نفقه نخواهد داشت .

معنی کلمه نشوز در دانشنامه آزاد فارسی

نُشوز
(در لغت به معنی بلندی طلبی) اصطلاحی در فقه؛ خروج زن است از اطاعت شوهرش به جهت آن که زن با نافرمانی شوهر، از آنچه خداوند متعال بر او واجب کرده، سر می گرداند. زن نافرمان را ناشزه گویند. جز حنفیه سایر مذاهب اسلامی برآن اند که چنانچه زن بدون مانع شرعی و عقلی، وظیفۀ زناشویی (نزدیکی) را انجام ندهد، ناشزه خواهد بود؛ اما در نظر حنفیّه اگر زن بدون اذن شوهر از خانه خارج نشود مطیع است، ولو از نزدیکی امتناع کند. اگر زن، انجام وظیفه زناشویی را موکول به دریافت مَهر کند، در صورتی ناشزه خواهد بود، که پیشتر تمکین کرده باشد. همچنین زنی که بدون اذن شوهر از خانه خارج شود، ناشزه است. نشوز دربارۀ مرد هم صادق است؛ آن گاه که از وظایف خود در برابر زن، مانند پرداخت نفقه، سرپیچی کند؛ در این صورت ابتدا زن او را موعظه می کند، اگر اثر نکرد، به قاضی شکایت می برد، قاضی نیز پس از موعظه و عدم تأثیر آن، مرد را تعزیر می کند و از مال مرد، نفقۀ زن را می پردازد.

معنی کلمه نشوز در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اسلام برای استحکام بنیان ملکوتی خانواده، قوانینی مقرر کرده و زن و شوهر را به رعایت آن سفارش نموده است. عمل نکردن زوجین به وظایف زناشویی و زیر پاگذاشتن مقررات شرعی در زندگی مشترک، بنیان خانواده را متزلزل می‏سازد و مایه ناسازگاری و اختلاف می‏شود. ناسازگاری که در اصطلاح فقه از آن به (نشوز) تعبیر می‏شود درباره مرد یا زنی به کار می‏رود که حقوق زناشویی را مراعات نمی‏کنند. از این رو، نشوز ممکن است از ناحیه زن، مرد و یا هر دو رخ دهد.
نشوز در زن به معنای تمرد از دستورهای واجب شوهر است، از قبیل تمکین نکردن، نزدودن آنچه مایه تنفر و مانع کامجویی شوهر است، ترک نظافت و آرایش دلخواه شوهر و خارج شدن از منزل بدون اجازه همسر.
نشوز در حقوق واجب است
نشوز منحصر در حقوق واجب همسر است و فراتر از آن را شامل نمی‏شود. از این‏رو، اگر زن کارهای منزل را انجام ندهد و خواسته‏های شوهر را که ارتباطی با کامجویی از او ندارد، بر نیاورد، ناشزه نمی‏شود، مثل اینکه از جارو کردن منزل، خیاطی، آشپزی و...
حتی آب به دست شوهر دادن و رختخواب پهن کردن خودداری ورزد. مرد نیز حق ندارد زن را به انجام اینگونه خدمات مجبور سازد.
نشوز مرد
نشوز مرد با تعدی بر همسر و نپرداختن حقوق واجب از قبیل، نفقه، همخوابی واجب و مانند آن محقق می‏شود.
با بروز نشوز از سوی مرد، زن نخست به مطالبه حق خویش می‏پردازد و مرد را پند و اندرز می‏دهد که حقوق واجب شرعی او را بپردازد و از مخالفت، دست بردارد. در مرحله دوم اگر نصیحت و اندرز کارگر نیفتاد، زن به حاکم شرع مراجعه و از شوهر خویش شکایت می‏کند و حق ندارد با شوهرش قهر کند یا او را کتک بزند.
هنگامی که حاکم شرع از نشوز مرد آگاه شد، او را از کار حرام نهی می‏کند و به او دستور می‏دهد که وظیفه واجب خود را انجام دهد. اگر امر و نهی حاکم سود نبخشید، او را به آنچه خود صلاح می‏داند، تعزیر می‏کند؛ چنان که می‏تواند نفقه زن را از مال شوهرش بپردازد؛ گر چه با فروش املاک او باشد.
تدبیر قرآن‏
...
[ویکی شیعه] نُشوز، اصطلاحی فقهی است که بیشتر به خودداری زن از اطاعت شوهر در اموری مانند تمکین و خارج شدن از خانه با اجازۀ او گفته می شود و نسبت به مرد نیز در مواردی مانند ناسازگاری و کوتاهی در رعایت حقوق همسر مانند نفقه به کار رفته است.
در قرآن راه حل هایی برای حل این مشکل ارائه شده است. آیات ۳۴ و ۱۲۸ سوره نساء، آیه نشوز نام گرفته اند.
نشوز از ماده «ن ش ز» به معنای زمین مرتفع و بلند است. نشوز زن به معنای بغض و سرکشی او نسبت به شوهر و سرباز زدن از حقوق شرعی او است.

معنی کلمه نشوز در ویکی واژه

ناسازگاری کردن زن با شوهر.

جملاتی از کاربرد کلمه نشوز

قضا ز نافذ امرش گرفت منشوزی قضا نفاذ در احکام این قدر دارد
فَامْتَحِنُوهُنَّ ایشان را امتحان کنید، حال ایشان و سبب آمدن ایشان بتحقیق بازدانید. امتحان، بقول بعضی مفسّران آنست که: رسول خدا ایشان را سوگند دادی‌ که نه بغض شوهر را آمد و نه نشوز و نه غیرت را و نه عشق و هوای مردی را و نه رغبت بدنیا و التماس مرادی را و نه مجرّد دوست داشت زمین مدینه را، بلکه دوست داشت دین اسلام را هجرت کرد و دوستی خدای و رسول را و جز رضای خدای و رسول و رغبت بدین اسلام او را مرادی دیگر نیست. بقول بعضی امتحان آنست که بزبان بگفتی: «اشهد ان لا اله الّا اللَّه و انّ محمدا عبده و رسوله». رب العالمین گفت: چون این سوگند یاد کرد و امتحان حاصل شد، از وی بظاهر بپذیرید و حقایق باطن و ضمیر دل باللّه افکنید که شما را بآن راه نیست و جز اللَّه بآن عالم نیست.
وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ یعنی: قبل أن یأتین بالفاحشة. میگوید: چون این زنان فاحشه‌ای نکنند، و نشوز و نافرمانی از جهت ایشان نبود، با ایشان خوش زندگانی کنید، و در عشرت آداب شریعت بجای آرید، و خلق نیکوکار فرمائید، و رنجها از ایشان احتمال کنید، و بر محال گفتن و ناسپاسی ایشان صبر کنید، و با ایشان گرفته و تاریک مباشید، و بقدر عقل ایشان با ایشان زندگانی کنید. مصطفی (ص) گفت: «خیرکم خیرکم لأهله، و أنا خیرکم لأهلی».