نجس

معنی کلمه نجس در لغت نامه دهخدا

نجس. [ ن َ / ن َ ج ِ / ن َ ج َ / ن ِ / ن َ ج ُ ] ( ع ص ) پلید. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( از فرهنگ نظام ) ( از ناظم الاطباء ). مقابل طاهر. ( فرهنگ نظام ) ( اقرب الموارد ). پلید. ( مهذب الاسما ). طَفِس. ریمن. پلشت. رجس. قذر. ( یادداشت مؤلف ). ج ، انجاس.
نجس. [ ن َ ج ِ ] ( ع ص )ناپاک. پلید. آلوده. غیرطاهر. پلشت. ریمن. رجس. رجوع به ماده قبل شود : چه بزرگ غبنی و عظیم عیبی باشد باقی را به فانی و دایم را به زایل فروختن و جان پاک را فدای تن نجس داشتن. ( کلیله و دمنه ).
من تیمم به سر خاک نجس
کی کنم کآب به جای است مرا.خاقانی.- نجس العین ؛ چیزی که نجاست ، ذاتی آن باشد.
- امثال :
چون نجس تر شود نجستر شود.
دریا به دهان سگ نجس کی گردد ؟
|| داء نجس و نجیس ؛ مرضی که بهبود ندارد. ( اقرب الموارد ) ( از المنجد ). || مردار. ( یادداشت مؤلف ).
نجس. [ ن َ ] ( ع مص ) تعویذ گرفتن برای کودک. ( اقرب الموارد ). رجوع به تنجیس شود.
نجس. [ ن َ ج َ ] ( ع مص ) ناپاک گردیدن. پلید گردیدن. نجاسة. ( از منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( از ناظم الاطباء )( از اقرب الموارد ). پلید شدن. ( غیاث اللغات ) ( تاج المصادر بیهقی ). || پلید بودن. غیرطاهر و غیرنظیف بودن. ( از المنجد ). || ( ص ) ناپاک. پلید. ( از منتهی الارب ) ( از آنندراج ) ( غیاث اللغات ).
نجس. [ ن ُ ج ُ ] ( ع اِ ) معوذون. ( اقرب الموارد ) ( المنجد ). رجوع به تنجس و منجِّس شود.

معنی کلمه نجس در فرهنگ معین

(نَ جِ ) [ ع . ] (ص . ) ناپاک ، پلید.

معنی کلمه نجس در فرهنگ عمید

آنچه پاک نیست.

معنی کلمه نجس در فرهنگ فارسی

ناپاک، ناپاک، پلید، انجاس جمع
( صفت ) پلیدناپاکپلشت مقابل پاک طاهرجمع :انجاس : آن بول نجس است واین منی پاک .
معوذون

معنی کلمه نجس در دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] نجس اصطلاحی فقهی که به آنچه از نظر شرعی ناپاک (غیرطاهر) است اطلاق می شود. چیزهایی که نجس به شمار می روند به دو دسته تقسیم می شوند: دسته نخست، آنچه اصالتاً نجس است (نجاسات ده گانه) که آن را عین نجس می گویند؛ دسته دوم آنچه اصالتاً پاک است اما به دلیل تماس با نجاسات، نجس شده است (مُتَنَجَّس). چندین حکم تکلیفی و وضعی درباره نجاسات وجود دارد؛ مانند اینکه خوردن آنها حرام است و یا اینکه لباس نمازگزار نباید نجس باشد.
واژه نجس در اصطلاح فقهی به چیزهایی گفته می شود که از نظر شرعی طاهر نیستند. از این رو مسلمانان باید احکامی را درباره آنها رعایت کنند؛ از جمله اینکه خوردن شیء نجس حرام است. مفهوم نجس در مقابل طاهر قرار دارد، نه در برابر آلوده؛ بنابراین امکان دارد شیئی آلوده، به لحاظ شرعی طاهر باشد و یا برعکس، یعنی شیئی سالم و پاکیزه، از نظر شرعی نجس باشد.
این واژه به سه صورت «نَجِس»، «نَجَس» و «نَجْس» به کار رفته است. واژه «نَجَس» تنها برای اعیان ده گانه نجاسات به کار می رود ولی واژه «نَجِس»، هم برای اعیان نجس و هم برای آنچه نجس شده (مُتَنَجِّس) استفاده می شود.
[ویکی الکتاب] معنی نَجَسٌ: نجس - هر چیز پلیدی که طبع انسان از آن تنفر داشته باشد
ریشه کلمه:
نجس (۱ بار)
«نَجَس» (بر وزن هوس) معنای مصدری دارد، و به عنوان تأکید و مبالغه به معنای وصفی نیز به کار می رود.
«راغب» در کتاب «مفردات» درباره معنای این کلمه می گوید: «نَجاسَت» و «نَجَس» به معنای هر گونه پلیدی است و آن بر دو گونه است: یک نوع پلیدی حسّی، و دیگری پلیدی باطنی است.
و «طبرسی» در «مجمع البیان» می گوید: به هر چیزی که طبع انسان از آن متنفر است «نَجَس» گفته می شود.
به همین دلیل، این واژه در موارد زیادی به کار می رود که مفهوم آن یعنی نجاست و آلودگی ظاهری هم وجود ندارد، مثلاً: دردهایی را که بیمار در درمان می پذیرد، عرب «نَجَس» می گوید. اشخاص پست و شرور با این کلمه توصیف می شوند. پیری و فرسودگی بدن را نیز «نَجَس» می نامند.
از اینجا روشن می شود که با توجّه به آیه فوق به تنهایی نمی توان قضاوت کرد که اطلاق کلمه «نَجَس» بر مشرکان به این خاطر است که جسم آنها آلوده است، همانند آلوده بودن خون، بول و شراب. و یا به خاطر این که عقیده بت پرستی یک نوع آلودگی درونی دارد.

معنی کلمه نجس در ویکی واژه

ناپاک، پلید.

جملاتی از کاربرد کلمه نجس

بر هر چه تافت نور محبّت صفا گرفت پاک است هر زمین نجس، کآفتاب خورد
تا بی‌نشان نگشتیم از وی نشان نجستیم غافل خبر ندارد از بی‌نشانی ما
وانچه بیرونست از حس ذات تست وهم و غفلت نیز در وی ره نجست
سکندر که جست آب حیوان ندید نجسته به خضر آب حیوان رسید
مرکز آروبا، شهر اورنجستاد و زبان‌های رسمی آن هلندی و پاپیامنتو است.
زلف تو بر رخت شامست بر سحر عشق تو در دلم گنجست در خراب
او پیش از کودتا در دیدار با تحصن‌کنندگان در وزارت فرهنگ مصر با اشاره به اظهارات توهین‌آمیز برخی شرکت‌کنندگان در کنفرانس اسلامگرایان در استادیوم قاهره که تحت نظارت محمد مرسی (رئیس‌جمهور وقت مصر) برگزار شده‌بوده‌است گفته‌بود: هنگامی که نظام می‌نشیند و به اظهارات کسانی گوش می‌دهد که می‌گویند تظاهرکنندگان در روز سی ام کافر و مشرک هستند و صد و پنجاه میلیون شیعه نجس، همگی تأکیدی بر این موضوع است که این نظام پس از این حتی یک روز دیگر نباید استمرار یابد.
بسا کسا که گنه کردو هیچ عذر نداشت دل کریمش از آن کس نجست عذر گناه
اگر شاه ملکست و گر ملک شاه همه راه رنجست و با رنج راه
قُلْتُ: وکم الکُرّ؟ قال: ثلاثة اَشبار ونِصف طُولها فی ثلاثة اشبارٍ و نِصف عُمقها فی ثلاثة اشبار وَنصف عَرضها)اگر آب در چاه به قدر کُرّ باشد، چیزی آن را نجس نمی‌کند.گفتم: کُرّ چقدر است؟فرمود: سه وجب و نیم طول ضرب در سه وجب و نیم عمق ضرب در سه وجب و نیم عرض.
گفتم مگر نشانی از او جویم از کسی از وی نشان نجستم و خود بی نشان شدم
برفتند با خنده و شادمان به ره بر نجستند جایی زمان
محمد فاضل لنکرانی در پاسخ به استفتایی این‌طور فتوا می‌دهد: بهائی‌ها مسلمان نمی‌باشند بلکه کافر و نجسند. سلام ابتدایی به آن‌ها جایز نیست و در دست دادن به آن‌ها باید مراقب احکام نجس و پاکی باشید. غذای آن‌ها نجس است و خوردن آن، حرام است.
از همه دانش حظیست مرا از چه سبب همه حظ من ازین گیتی رنجست و عناست