ناگزیر

معنی کلمه ناگزیر در لغت نامه دهخدا

ناگزیر. [ گ ُ ] ( ق مرکب ) از: نا ( نفی ، سلب ) + گزیر [ از: گزیردن = گزردن ]. ناچار. لاعلاج. لابد. ( حاشیه برهان قاطع چ معین ). ناچار. ( مؤیدالفضلاء ). ناچار. لاعلاج. بالضرور. ( غیاث اللغات ). لاعلاج. بیچاره. ناچار. مجبورانه. بطور اجبار. بطور ضرورت. ( از ناظم الاطباء ). ناگزران. ( صحاح الفرس ). حتماً. حتم. بالضرورة. ناچاره. بضرورت. به حکم ضرورت :
اگر کشت خواهی مرا ناگزیر
یکی کودکی دارم از اردشیر.فردوسی.چه باشی تو ایمن ز گردون پیر
که فرجام انجامدت ناگزیر.فردوسی.چنین گفت با ماهروی اردشیر
که فردا بباید شدن ناگزیر.فردوسی.تباهی به چیزی رسد ناگزیر
که باشد به گوهرتباهی پذیر.اسدی.هر آن صورتی کآید اندر ضمیر
توان کردنش در عمل ناگزیر.نظامی.که بر هرچه گردد نظر جایگیر
گذر بر هوائی کند ناگزیر.نظامی. || جبراً. قهراً. باجبار :
هر آن کس که گردد به دستت اسیر
بدین بارگاه آورش ناگزیر.فردوسی.بشد طایر اندر کف وی اسیر
بیامد برهنه دوان ناگزیر.فردوسی. || ( ص مرکب ) قطعی. محتوم. حتمی. که از آن گزیری نیست :
چنین است کردار این چرخ پیر
به هرچ او بگردد بود ناگزیر.فردوسی.که تخت دو فرزند خود را بگیر
فزاینده کاری است این ناگزیر.فردوسی.دو کار است پیش آمده ناگزیر
که خامش نشاید بدن خیرخیر.فردوسی.ندارد غم از پیش دانش پذیر
به چیزی که خواهد بدن ناگزیر.اسدی.وگر بر وی نشستن ناگزیر است
نه شب زیباتر از بدر منیر است.نظامی.فتنه فروکشتن از او دلپذیر
فتنه شدن نیز بر او ناگزیر.نظامی.ناگزیر است تلخ و شیرینش
خار و خرما و زهر و جلابش.سعدی. || ( ص مرکب ) چیزی که نمیتوان آن را معاف داشت. آنچه وجود آن لازم باشد. ( ناظم الاطباء ). ضروری. واجب. لابدعنه. لابدمنه. لازم :
ای فخر آل اردشیر ای مملکت را ناگزیر
ای همچنان چون جان و تن آثار و افعالت هژیر.دقیقی.بشد پاک دستور او با دبیر
جز او نیز هر کس که بد ناگزیر.فردوسی.

معنی کلمه ناگزیر در فرهنگ معین

(گُ ) (ق . ) ناچار.

معنی کلمه ناگزیر در فرهنگ عمید

۱. آن چه یا آن که وجود آن ضروری، یا چاره ناپذیراست، ناچار، لابد، ناگزران.
۲. آن که در موقعیتی قرار گرفته که خروج از آن میسر نیست یا تنها یک راه در پیش رو دارد.
۳. (قید ) ار روی ناچاری.

معنی کلمه ناگزیر در فرهنگ فارسی

ناچار، لابد، ناگ ر، ناگزران نیزگفته اند
۱ - ( صفت ) آنچه که ضروری است لازم : [ اما آنچه ناگزیربودیادکرده آمد.] ۲ - حتمی محتوم : چنین است کردار این چرخ پیر بهرچ او بگردد بود ناگزیر . ( شا.لغ. ) ۳ - بطورضرورت بناچارقهرا: چنین گفت با ماهروی اردشیر که فردا بباید شدن ناگزیر . یاامرناگزیر.اجل محتوم [ چون پادشاه بامری که ناگزیراست مامور شود از لشکرو گنج و خزینه او آثار نماند ] یاحکم ناگزیر.اجل محتوم : [ تسییر بران و بنگر که انحلال طبیعت من کی خواهدبودو آن قضائ لابدو آن حکم ناگزیردر کدام تاریخ نزول خواهدکرد? ] یا واقعه ناگزیر. اجل محتوم : [ حلول واقعه ناگزیر...] یا ناگزیربودن ازچیزی .بدان محتاج بودن .

معنی کلمه ناگزیر در ویکی واژه

necessario
ناچار.

جملاتی از کاربرد کلمه ناگزیر

گلدمن دولت را اساساً و ناگزیر ابزاری برای کنترل و سلطه می‌دید.
آنکه فرمانش جهان را ناگزیر بر درش اسکندر و دارا فقیر
گفتمش: ناگزیر باید دید جور دربان حاجب سلطان
کنون پادشاهی شاه اردشیر بگویم که پیش آمدم ناگزیر
ز هرچه هست گزیرست ناگزیر از دوست ز دوست مگسل و از هرچه در جهان بگسل
ناگزیر آمد ولی طرفی نبست سایۀ مسکین ز وصل آفتاب
عرض رفت چون ناگهان زین سرای بدان سو که هرکس رود ناگزیر
کباب خویش نخوانیم و زو عمل نکنیم که ناگزیر ستایندمان ز اهل کتاب
هستم از هرکه هست جمله گریز ناگزیرم تویی مرا بپذیر
هر جلوه ‌که ناگزیر اویی خواهی دیدن ببین ندارد
ضرورت ناگزیرست از جمال جفت انسانی اگر چه بی کمالی نیست یک رویی و یک رایی