میتانی
معنی کلمه میتانی در فرهنگ فارسی
معنی کلمه میتانی در دانشنامه عمومی
خاندان شاهی میتانی بعد از کاسی ها بابل را گشوده و در سده های ۱۲ تا ۱۵ پیش از میلاد در میانرودان فرمانروایی کردند. واژگان هند و اروپایی و نام های هند و ایرانی زیادی میان کاسی ها و میتانی ها مشترک است؛ تمدن میتانی، تحت نفوذ فرهنگ هندو - آریایی بود و در فهرست خدایان میتانی، نام چهار خدا ( میترا، ورونا، ایندرا، اشوین ها ) ذکر شده که اسم های قدیمی دارند و در ریگ ودا هم ذکر شده است و محتملا نشان از این دارد که میتانی ها دین ودائی داشته اند.
هوری ها دارای تمدنی بودند که از دامنه های زاگرس تا نزدیکی دریای مدیترانه را فراگرفته بود. به نظر می رسد طبقه حاکم میتانی شعبه ای از اقوام آریایی باشند که به اتفاق هوریان تشکیل حکومت میتانی را دادند. اقوامی آریایی که در هزارهٔ دوم پیش از میلاد با هوری ها متحد شده و دولتی نیرومند در ناحیهٔ میان رودان تشکیل دادند. هوریان از قفقاز تا فرات کوچ کردند، مهاجرت هوری ها از ارتفاعات شرق ترکیه امروزی به طرف میانرودان و سوریه، به صورت امواج گسترده ای بوده است، این قوم در غرب فلات ایران قدرت زیادی داشتند. میتانی ها با هوریان ممزوج شده و پادشاهی میتانی را تشکیل دادند، آنها با این اتحاد توانستند سرزمین های گوتیان را فتح کنند. مقتدرترین فرعون مصر نیز با دختر شاه میتانی ازدواج کرده است و سلطنت خود را نه تنها در شمال میانرودان توسعه دادند، بلکه آشور را محدود کردند و با الحاق دره های زاگرس شمالی، به قلمرو خود، قدرت خویش را تثبیت نمودند. نفوذ گسترده هوری ها در سراسر شمال میانرودان و به قدرت رسیدن آنها تحت رهبری خاندان آریایی میتانی، در اواخر نیمه نخست هزاره دوم پیش از میلاد اهمیت ویژه ای را در هنر خاورمیانه به طور کلی داشته است. از نام شاهان میتانی می توان دریافت که سلطنت در آن کشور پایه و اساسی ایرانی داشت.
معنی کلمه میتانی در ویکی واژه
جملاتی از کاربرد کلمه میتانی
در میان نامهای خدایان میتانی به خدایی ایندرا نام برمیخوریم. در هند نیز خدایی بزرگ به نام ایندرا وجود دارد، که از دستهٔ دیگر خدایان هندی به نام دیوهاست. در ایران هم از آن جا که دیوها از جایگاه خدایی فرو افتادهاند، ایندرا به صورت دیوی بزرگ درآمدهاست ولی لقب او بهرام به صورت خدایی بزرگ در ادبیات اوستایی بازماندهاست.
در اواخر عصر برنز، ارسلانتپه به مرکز اداری منطقه در پادشاهی ایسوا تبدیل شد. این محوطه در این دوره استحکامات دفاعی بسیاری داشت که احتمالاً به دلایل تهدید هیتیها از غرب باشد. در این زمان ارسلان تپه تحت تأثیر فرهنگی هوریها، میتانیها و هیتیها بود.
کهنترین سند نوشته شده که در آن نام این خدای کهن حک شدهاست لوح گلینی متعلق به ۱۴۰۰سال قبل از میلاد است در یکی از این الواح میان هیتیها و میتانیها پیمانی بسته و از میتا و ارونا از دو خدای بزرگ هنذد و ایران کمک خواسته شدهاست.
تاریخچه سکونتدر آدیامان به دوران باستانی باز می گردد. هیتی ها ، هوری ها ، میتانی ها در طول تاریخ در این منطقه دیده شده است.
هاتای که از اوایل عصر برنز مستقر شده بود، زمانی بخشی از امپراتوری آکد و سپس پادشاهی آموریان یمهد بود. بعداً بخشی از پادشاهی میتانی شد، سپس این منطقه توسط گروهی از هیتیها و نئو هیتیها اداره میشد که بعداً نام استان مدرن هاتای را به خود اختصاص دادند. پادشاهی نئو هیتی پالیستین نیز در اینجا قرار داشت. این منطقه تحت کنترل آشوریها (به جز اشغال مختصر اورارتو) و بعداً نوبابلیها و پارسها قرار گرفت.