معنی کلمه مگر در لغت نامه دهخدا
چه بایدت کردن کنون بافدم
مگر خانه روبی چو روبه به دم.ابوشکور.هر غریبی که به شهر ایشان اندر شود... روزی سه بار طعام برند او را... مگر که مخالفتی کند به مذهب با ایشان. ( حدود العالم ). اندر وی کشت و برز نیست مگر اندک. ( حدود العالم ).
از عمر نمانده ست بر من مگر آمرغ
در کیسه نمانده ست برمن مگر آخال.کسائی.پر دل چو تاول است و تاول هرگز
نرم نگردد مگر به سخت غبازه.منجیک.هرچند حقیرم سخنم عالی و شیرین
آری عسل شیرین ناید مگر از منج.منجیک.که جوید همی راز گردان سپهر
مگر آن که دیوش کند تیره چهر.فردوسی.نبینند رویش مگر با سپاه
نهاده ز پولاد بر سر کلاه.فردوسی.به گیتی نداری کسی را همال
مگر پرهنر نامور پور زال.فردوسی.ای به زفتی علم به گرد جهان
برنگردم ز تو مگر بمری.لبیبی.خاطر من مگر به مدحت او
ندهد بر مدیح خلق رضا.فرخی.این جهان بر کسی نخواهد ماند
تا جهان بد نبد مگر زین سان.بوعلی سیمجور.به رفتن رهش نیست زی جای خویش
مگر کشتی و توشه سازد ز پیش.اسدی.کزآن درخت نمانده کنون مگر آثار
وزآن سرای نمانده کنون مگر اطلال.قطران.آزرده کرد کژدم غربت جگر مرا
گویی زبون نیافت ز گیتی مگر مرا.ناصرخسرو.جان جامه نپوشد مگر از بافته حکمت
مر حکمت را معنی پود است و سخن تار.ناصرخسرو.از آن هفتادهزار زنگی کس جان نبرد مگر اندکی. ( اسکندرنامه ، نسخه نفیسی ).
مادر عیسی طعام نخوردی مگر گیاه. ( قصص الانبیاء ص 208 ). مگر از علی الاصغر، هیچ فرزندی نماند، جمله به کربلا کشته شدند و نسبت جمله حسینیان به وی بازشود. ( مجمل التواریخ و القصص چ مرحوم بهار ص 455 ). حجاج سوگند خوردکه او را از دار فرونگیرد مگر مادرش شفاعت کند. ( مجمل التواریخ و القصص ). دراین سوره منسوخ نیست مگر یک آیت وهی قوله تعالی... ( کشف الاسرار ج 3 ص 548 ). نتوانم هیچ چیز، نه جلب منفعت نه دفع مضرت از خود، مگر آنکه اﷲ خواهد که توانم. ( کشف الاسرار ج 3 ص 807 ). در همه قرآن قریه نیست مگر به معنی شهر. ( کشف الاسرار ج 3 ص 673 ). یا احمد همه مردمان از من آرزوها می خواهند مگر ابویزید که مرا می خواهد. ( ترجمه رساله قشیریه چ فروزانفر ص 705 و 706 ). فرماید تا دائم بر طهارت باشد و نخسبد مگر از غلبه خواب. ( ترجمه رساله قشیریه ایضاً ص 733 ). هیچ چیز بکار نیامد مگر آن تسبیحها که بامدادان کردمی. ( ترجمه رساله قشیریه ایضاً ص 710 ).