مکلف

اگر مکلف عشقی سر نیاز بنه که هر که هست به کیش خودش نمازی هست

و دیگر مقدمات که ما را اندر اظهار این سر بدان حاجت است، آن است که گوییم: چیزی اندر چیزی پدید نیاید تا میان ایشان مخالفت نباشد البته، چنانکه سپیدی اندر سیاعهی پدید آید و اندر سپیدی پدید نیاید و گرمی اندر سردی پدید آید و اندر گرمی پدید نیاید. و چیزی کز چیزی باشد، جزوی باشد از او ، و اگر از اصل او به سبب ظهور او اندر مخالف او نقصان شود یا نشود. و چو چیزی اندر مخالف خویش پدید آید، اگر پدیدآینده فاعلی باشد، ناچاره مخالف او منفعل باشد، چنانکه قیاس آن گفتیم. و روا نیست که پدیدآینده جز فاعل باشد، از بهر آنکه پدید آمدن فعل است و فعل مر فاعل را باشد. و منفعل از فاعل مر صفات جوهری او را به عرض نپذیرد، چنانکه جسد مردم بدانچه نفس فاعل بدو پیوسته است فعل عرضی را پذیرفته است، و میان دو مخالف جز به تکلیف مکلفی قادر الفت نباشد البته.

بعد ازان رو به جست و جو آورد میل فعل مکلف به کرد

در تاریخ ۱۳۳۹/۲/۲۱ به موجب مادهٔ ۱۳ قانون وظایف و اختیارات استانداران، مقرر شد استان های کشور که از سال ۱۳۱۶ با شماره نام‌گذاری شده بودند، با نام اصلی خود خوانده شوند و دولت مکلف شد با توجه به سوابق تاریخی، نام و حوزهٔ استان را تعیین کند. بر این اساس، در سال ۱۳۳۹ نام این استان به گیلان تغییر یافت. با جدا شدن زنجان و اراک و الحاق آستارا، این استان مرزهای کنونی استان گیلان را با مساحت ۱۴٬۷۰۹ کیلومتر مربع دارا شد.

عقل آمد و لبیک زنان حلقه بدرازد تا چون بود احباب ورا باز مکلف

در سال ۱۳۸۱، حدود پنج سال بعد مرگ آرین، کودک‌آزاری به موجب قانون، جرمی عمومی شناخته شد. جرمی که نیاز به شاکی خصوصی ندارد و کلیه افراد، موسسات و مراکزی که به نحوی مسئولیت نگهداری و سرپرستی کودکان را به عهده دارند مکلفند، به محض مشاهده، آن را جهت پیگرد قانونی گزارش کنند.

پیرزن گفت: این شیر مکلف است یا نه؟

چون ز تکلیف کار او شد راست ترک فعل مکلف به خواست

"در صورتی که یکی از شهود تحقیق یا مطلعین از تابعین نیروهای مسلح باشد، باید حداقل ۲۴ ساعت پیش از تحقیق یا جلسه محاکمه از طریق فرمانده یا رئیس او دعوت شود. فرمانده یا رئیس مربوط مکلف است پس از وصول دستور دادگاه، شخص احضار شده را در موقع مقرر اعزام نماید".

و محقق طوسی خواجه نصیر الدین در بعضی فواید خود فرموده که اقل آنچه واجب است بر هر مکلفی اعتقاد به آن، معنی قول «لا اله الا الله، محمد رسول الله» است و بعد از آن که تصدیق رسول صلی الله علیه و آله و سلم را نمود باید تصدیق کند او را در آنچه خبر داده از صفات خدا و احوال روز جزا و تعیین ائمه هدی علیهم السلام، به نوعی که قرآن مجید مشتمل بر آن است، بدون آن که چیزی زیاد کند یا در آن محتاج به دلیل دیگر باشد.

عجب که کلک هوس در قلمرو تو برآید صبی غیر مکلف به قصد خط خطائی

و شرط وی بیش از آن نیست که مسلمان و مکلف باشد که حسبت حق دین گزاردن است. هرکه از اهل دین است اهل حسبت است. و خلاف است که عدالت و دستوری سلطان شرط هست یا نه و درست نزدیک ما آن است که شرط نیست.