مکحول

صحبی اراق دمی ظلما بلحظتها عین علیل غضیض الطرف مکحول

عبد اللَّه مسعود گفت انّ احسن الحدیث کتاب اللَّه و احسن الهدی هدی محمد، و شرا الامور محدثاتها و کل محدثة بدعة، و کل بدعة ضلالة و قال ابن عباس علیکم بالاستقامة اتّبعوا و لا تبتدعوا و عن مکحول قال قال علی ع. «ما احداث یا رسول اللَّه؟» فقال کلّ شی‌ء یخالف القرآن و یخالف سنّتی اذا عملوا بالرّأی فی الدّین، و لیس الرأی فی الدین، انما الدّین امر الرب تبارک و تعالی و نهیه، و هلک المحدثون فی دین اللَّه‌

مکحول گوید اگر در آمیختن مردمان خیر بود اندر عزلت از ایشان سلامت بود.

در واقعه ای مشکل شب ها همه بی حاصل در چشم قرارِ دل مکحول سهر کرده

نرگس مکحولت از بستان ما زاغ البصر وز عقیقت درج لااحصی ثنای پرگهر

نظر سیاه نسازد به کام هر دو جهان ز گرد راه تو هر دیده‌ای که شد مکحول

بس ز بی‌چیزی جهان تاریک شد در پیشِ چشم چشمِ مردم مبتلای نرگسِ مکحول نیست

غمزه از جا ببرد خلق و گرنه این کار ناید از نرگس مکحول و زابروی و سیم

دو چشم نرگس مکحول بسته بجادو دیده هاروت بابل

او حالت من دیده و چشمانش ز حیرت چون دیدهٔ مکحول فرومانده ز دیدار