مهرگیاه

مِهرگیاه
(یا: مردم گیاه) گیاهی سمی، از خانوادۀ تاجریزی. در اروپا و آسیا یافت می شود و تا ارتفاع۱.۵ متر رشد می کند. برگ های آن سبز تیره و به صورت جفت های نامساوی اند. طول برگ ها گاه به ۲۰ سانتی متر هم می رسد. گل این گیاه بنفش و منفرد است و میوۀ توت مانند سیاهی می دهد که کُشنده است. از برگ های این گیاه دارو تهیه می کنند (از خانوادۀ سولاناسه). از پودر برگ ِ خشک شدۀ این گیاه دو داروی آتروپین و هیوسین تهیه می شود. عصارۀ این گیاه اثر ضدکولینرژیک دارد و مانع عبور برخی از تکانه های عصبی می شود. مقدار زیاد آن به شدّت سمّی است. اگرچه مهرگیاه از خانوادۀ سولاناسه است، میوه های توت مانند و سیاه رنگ آن به شدت سمی اند. از آن جا که مقادیر کم سم آن باعث گشادی مردمک ها می شود، در گذشته از آن برای آرایش استفاده می کردند. مهرگیاه در عقایدِ خرافی عوام، خواصِّ جادویی دارد. ریشۀ گوشتیِ این گیاه را شبیه دو وجود نرینه و مادینه ای می دانند که یکدیگر را تنگ در آغوش گرفته اند. این ریشۀ ضخیم را زهری است که در قرون وسطا اشخاص را بدان مسموم می کردند. در خواصّ آن آورده اند که اگر قدری از آن را با شیرِ گاو مخلوط کنند و به زنِ عقیم بخورانند، بسته به خوردن بخش نر یا مادّۀ آن، فرزندِ پسر یا دختر خواهد آورد. برخی زنان برای به اختیار خود درآوردنِ شوهران شان پنهانی به آن ها مهرگیاه می خورانند. این گونه اعتقادات هنوز هم برجاست. می گویند هرکس این گیاه را بِکَنَد خواهد مُرد؛ از این رو برای کندن گیاه، از سگی که نخی به آن و گیاه بسته اند و سگ را درپی شکاری می فرستند، کمک می گیرند.