ممیز

که خوانده می‌شود "بیست و پنج ممیز ۹ تا هشت"، و رشتهٔ اصلی دقیقاً بازسازی می‌شود و تنها کوتاه‌تر نوشته می‌شود. در عوض در روش بااتلاف از

نیست بازی با ممیز خاصه او که بود تمییز و عقلش غیب‌گو

چه مایه خون که من از دست کودکی خوردم که می‌نداشت ممیز نفاق را ز وفی

اکنون این را چشم بیدار می‌باید ،چشم خوابناک این را نتواند دیدن و این وظیفه‌ی او نیست. هر طایفه‌ای طایفه‌ی دگر را نفی می‌کند. اینها می‌گویند که ما حقّیم و وحی ما راست و ایشان باطلند و ایشان نیز اینها را همچنین می‌گویند، و همچنین هفتاد و دو ملت نفی همدگر می‌کنند، پس به اتّفاق می‌گویند که همه را وحی نیست. پس در نیستی وحی همه متّفق باشند و ازین جمله یکی را هست، بر این هم متّفقند، اکنون ممیزی کیسّی مؤمنی باید که بداند که آن یک کدام است که اَلْمُؤْمِنُ کَیِّسٌ مُمَیِّزٌ فَطِنٌ عاقِلٌ و ایمان همان تمیز و ادراک است.

برخیز شهریار و برو در دیار خویش‬ ‫بالام ، دورون قوْیاخ گئداخ ائممیزه‬

اجرای این تقسیم در هر نرم‌افزاری که از کمک‌پردازنده ممیز شناور استفاده می‌کرد مانند ماشین‌حساب ویندوز، به کاربران امکان این را می‌داد که بفهمند تراشه پرنتیوم‌شان آسیب دیده‌است یا خیر.

ای شاه ، در فنون معالی ممیزی انواع فضل را سبب و اصل و حیزی

اولین طراح گرافیک از ایران مرتضی ممیز بود که در چهل‌ویک سالگی به دعوت والتر آلنر و میلتون گلیزر از ایالات متحده امریکا و رومن چیسلویش از لهستان در کنگره‌ی ونیز ۱۹۷۷ به‌عضویت ای‌جی‌ای درآمد. در آن زمان ایران، سومین کشور آسیایی عضو این اتحادیه‌ی بین‌المللی بود. ممیز تنها عضو ایرانی اتحادیه تا پایان قرن بیستم بود، تا اینکه با تلاش و معرفی او و برونو اولدانی از نروژ، سه طراح گرافیک دیگر از ایران یعنی قباد شیوا، ابراهیم حقیقی و رضا عابدینی در کنگره‌ی پاریس ۲۰۰۱ که خود نیز در آن حضور داشت، به عضویت ای‌جی‌آی درآمدند. ساعد مشکی در کنگره‌ی سان‌فرانسیسکو ۲۰۰۲ و مجید عباسی در کنگره‌ی استانبول ۲۰۰۹ اعضای ایرانی دیگر از ایران در سا‌ل‌های بعد بودند. رضا عابدینی هم اکنون عضو اتحادیه نیست.

آنکس که گوید از ره معنی کنون همی اندر میان خلق ممیز چو من کجا

کیس است و ممیز آن طاهر نکند التفات بر ظاهر

چندی با ناشران، در معرفی کتاب همکاری کرد و کم‌کم به تحقیق و تبحر در تاریخ روی آورد. در ۱۸۶۸ اولین اثر تحقیقی خود را دربارهٔ آلفرد، کنت دو وینی انتشار داد و سال بعد به عنوان ممیز در مجموعه‌های شعر جدید که به نام پارناس معاصر[الف] منتشر می‌شد، بکار پرداخت.

طفلند ممیزان و زینند احرار چو دایه سینه خسته

چو نیست هیچ ممیز قصور عقل چه نقص چو نیست هیچ سخندان وفور فضل چه سود

چگونه تکیه یارد کرد هرگز ممیز مرد بر پوسیده نالی؟