مقصور

معنی کلمه مقصور در لغت نامه دهخدا

مقصور. [ م َ ] ( ع ص ) کوتاه کرده شده. ( غیاث ) ( آنندراج ) ( از ناظم الاطباء ). || مختصرشده و کاسته شده و بازداشته شده. ( ناظم الاطباء ). || منحصر. مختص : امیر وی را بنواخت و گفت اعتماد فرزند و وزیر و لشکر برتو مقصور است. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 542 ).
کار دنیا و شغل عقبی پاک
بر هوا و رضاش مقصور است.ابوالفرج رونی.نیست آرامشی که در عالم
برتک تارکش نه مقصور است.مسعودسعد.تو می خواهی که... قربت و اعتماد برتو مقصور باشد. ( کلیله و دمنه ). مثال داد مبنی بر ابواب تهنیت و کرامت و مقصور برانواع بنده پروری و عاطفت. ( کلیله و دمنه ). یک باب که برذکر حال برزویه طبیب مقصور است و به بزرجمهر منسوب. ( کلیله ودمنه ). واضح این آیت و فرمان که برملازمت سه خصلت پسندیده مقصور است. ( کلیله و دمنه ). نکت آن قصه مقصور برآنکه سال پار خداوند خواجه بزرگ ولایت ما را به رحمت و عاطفت خویش بیاراست. ( چهارمقاله ص 131 ). همت این بیچاره مقصور بوده است بر طلب فواید انفاس میمون. ( اسرارالتوحید چ صفا ص 5 ). چون جوامع همت اعظم... بر احراز فواید دینی مقصور بوده است. ( اسرارالتوحید، ایضاً، ص 11 ). همه همت من مقصور بر خورد و خواب بود. ( انیس الطالبین ص 204 ). نظر شاکر در مقام شکر مقصور بود بر ملاحظه نعمت الهی که طمأنینت امن لازم آن است.( مصباح الهدایه چ همایی ص 387 ).
- مقصور داشتن ؛ مقصور گردانیدن. منحصرکردن : اعتماد بر کرم عهد و حصافت رای تو مقصور داشته ام. ( کلیله و دمنه ). غایت نهمت بر آن مقصور داشتمی.( کلیله و دمنه ). پس ادب در لباس آن است که نظر بر این دو مقصود مقصور دارند. ( مصباح الهدایه چ همایی ص 275 ). تخلیص همت از تشبث نظر مردم مقصور دارند. ( مصباح الهدایه ، ایضاً، ص 277 ).
- مقصور شدن ؛ منحصر شدن. محدود شدن :
مقصور شد مصالح کار جهانیان
برحبس و بند این تن ناچیز ناتوان.مسعودسعد.مقصور شد برآنکه نشینی و می خوری
بی می بدان که جان و روان شاد خوار نیست.مسعودسعد.حکم فلک شد به اختیار تو مقصور
هر چه بیندیشی و بخواهی آن است.مسعودسعد ( دیوان چ رشید یاسمی ص 47 ).... همت بر کم آزاری و پیراستن راه آخرت مقصور شود. ( کلیله و دمنه ). هرگاه متقی در کارهای این جهان فانی... تأملی کند... همت بر کم آزاری و پیراستن راه عقبی مقصور شود. ( کلیله و دمنه چ مینوی ص 52 ).

معنی کلمه مقصور در فرهنگ معین

(مَ ) [ ع . ] (اِمف . ) کوتاه ، مختصر شده .

معنی کلمه مقصور در فرهنگ عمید

کوتاه شده، مختصر و کوتاه شده.

معنی کلمه مقصور در فرهنگ فارسی

کوتاه شده، مختصروکوتاه کرده شده
( اسم ) ۱ - کوتاه کرده شده . ۲ - مختصر شده . ۳ - قصر آنست که ساکن سببی که در آخر جزو باشد بیندازی و متحرک آنرا ساکن گردانی تا جزو کوتاه شود و مفاعلین بقصر مفاعیل شود بسکون لام و آنرا مقصور خوانند یعنی کوتاه کرده ( المعجم . مد . چا . ۳۷:۱ )
واحد مقاصر است .

معنی کلمه مقصور در دانشنامه آزاد فارسی

رجوع شود به:قصر (عروض)

معنی کلمه مقصور در ویکی واژه

کوتاه، مختصر شده.

جملاتی از کاربرد کلمه مقصور

همه حوادث حق بر عدوت شد موقوف همه سعود فلک بر ولیتت مقصور
ایا ریاض امانی به جود تو خرم و یا جهان معانی به جاه تو مقصور
کعبهٔ دل ز حق شده منظور همّت سگ بر استخوان مقصور
نیست روزی دگر چه اندیشه بر به آمد شد از هوا مقصور
در این مقصوره پنهان میکنی یار همان باری که صد بارش بدادی
عمری مرا هوای لهاوور بوده بود همت بر آن سعادت مقصور بوده بود
بحر: هزج مکفوف مقصور
کار دنیا و شغل عقبی پاک بر هوا و رضاش مقصور است
آسمان از نیک و بد هر آیتی کامل کند شان او بر اقتضای رای او مقصور باد
ز دو من قند و شکر لذت ایشان حاصل به دو تا چرخ رزین همت ایشان مقصور