مقسم

مقسم

معنی کلمه مقسم در لغت نامه دهخدا

مقسم. [ م َ س ِ ] ( ع اِ ) بخششگاه. ( صحاح الفرس ). جای قسمت. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). جای تقسیم. ( غیاث ). جای قسمت. ج ، مقاسم. ( ناظم الاطباء ) ( از اقرب الموارد ). سرحد. مرز. حدفاصل : در مفصل هردو ناحیت و مقسم هر دو ولایت به هم رسیدند و نوبتها مصاف دادند. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 35 ).
حافظ قلم شاه جهان مقسم رزق است
از بهر معیشت مکن اندیشه باطل.حافظ ( دیوان چ قزوینی ص 207 ).ورجوع به مُقسَم شود.
مقسم. [ م ُ ق َس ْ س َ ] ( ع ص ) مرد اندوهگین. مهموم. ( اقرب الموارد ). || صاحب جمال. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). جمیل و گویند غلام مقسم ؛ یعنی غلام جمیل و همچنین است وجه مقسم. ( از اقرب الموارد ). هو مقسم الوجه ؛ او خوشگل است. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ).
- شی مقسم ؛ چیزی دارای حسن. ( ناظم الاطباء ) ( از منتهی الارب ).
|| بخش بخش شده و تقسیم شده و پراکنده گشته. ( ناظم الاطباء ) :
هم صاحب آفاقی و هم قاسم ارزاق
آفاق به تو ایمن و ارزاق مقسم.امیرمعزی ( دیوان چ اقبال ص 477 ).حواشی آن به خانه های مربع و مسدس و مثمن و مدور مقسم کردی. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 334 ).
- دعای مقسم ؛ ظاهراً بمعنی دعا که گونه گونه باشد از بد و نیک. دعائی که به نیک و بد منقسم شده باشد :
دعاهات گفتم بخیرات بپذیر
اگر چه دعای مقسم ندارم.خاقانی.ای داعی حضرت تو ایام
گرچه نکنم دعا مقسم.خاقانی.
مقسم. [ م ُ ق َس ْ س ِ ] ( ع ص ) بخش بخش کننده. ( آنندراج ). بخش بخش کننده و تقسیم کننده. ( ناظم الاطباء ). قسمت کننده. بخش کننده. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : فالمقسّمات امراً. ( قرآن 4/51 ).
- مقسم الارزاق ؛ تقسیم کننده رزقها. قسمت کننده روزیها :
بنان تو گه بخشش مقسم الارزاق
نهان تو گه کوشش مفتح الابواب.امیرمعزی ( چ مرحوم اقبال ص 56 ).|| پریشان کننده. ( آنندراج ). پراکنده نماینده. ( ناظم الاطباء ).
مقسم. [ م َ س َ ] ( ع اِ ) بهره و نصیب از چیزی. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) ( ناظم الاطباء ). || هرچه که به اقسامی تقسیم شود مقسم نامیده می شود و هرقسم را نسبت به قسم دیگر قسیم می نامند. نسبت بین دو قسیم همیشه تباین است و نسبت بین مقسم و قسم ، عام و خاص مطلق است. ( ترمینولوژی حقوق تألیف جعفری لنگرودی ). || جای قسمت کردن و بخشش نمودن. ( ناظم الاطباء ). موضع قسمت. بخشگاه. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). و رجوع به مَقِسم شود.

معنی کلمه مقسم در فرهنگ معین

(مَ س ) [ ع . ] (اِ. ) قسمت ، جای قسمت . ج . مقاسم .
(مُ قَ سِّ ) [ ع . ] (اِفا. ) تقسیم کننده .
(مُ سَ ) [ ع . ] ۱ - (اِمف . ) سوگند خورده ، ۲ - (اِ. ) جای سوگند. ۳ - سوگند، قسم .
(مُ س ) [ ع . ] (اِفا. ) سوگند خورنده ، قسم خورنده .

معنی کلمه مقسم در فرهنگ عمید

قسمت کننده، بخش بخش کننده.
تقسیم شده، بخش بخش شده.
جای قسمت کردن.

معنی کلمه مقسم در فرهنگ فارسی

تقسیم شده، بخش ب ش شده ، ونیزبه معنی مرداندوهگین وجمیل، صاحب جمال
۱ - ( اسم ) سوگند خورده . ۲ - ( اسم ) جای سوگند . ۳ - قسم خورنده .
سوکند . یا جای سوگند .

معنی کلمه مقسم در دانشنامه عمومی

مقسم، روستایی در دهستان تخت بخش تخت شهرستان بندرعباس در استان هرمزگان ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت این روستا برابر با ۳۱۰ نفر ( ۸۷ خانوار ) بوده است.

معنی کلمه مقسم در دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مقسم، یادکننده سوگند را می گویند.
به کسی که قسم و سوگند یاد می کند «مقسم» گویند. از نظر فقهی، مقسم باید دارای بلوغ ، عقل ، اختیار و قصد باشد.
قسم در قرآن
بیشتر قسم های قرآن از زبان خدا است و در برخی موارد، سوگندهایی از زبان مردم و شیطان نیز در قرآن آمده است.
عناوین مرتبط
قسم های الهی ؛ قسم های مردمی ؛ قسم های ابلیس .

معنی کلمه مقسم در ویکی واژه

تقسیم کننده.
سوگند خورده،
جای سوگند.
سوگند، قسم.
سوگند خورنده، قسم خورنده.
قسمت، جای قسمت.
مقاسم.

جملاتی از کاربرد کلمه مقسم

دعاهات گفتم به خیرات بپذیر اگرچه دعای مقسم ندارم
و اکلی دایم من رزق ربی و رزاقی قسیم المقسماتی
پیش ازین گرچه نمی‌یافت کس از کس مددی بود دیوان قضا رزق بشر را مقسم
قسم به خالق خلقی که خلق کرد مهیا قسم به رازق رزقی، که رزق کرد مقسم
ده فلان باید مقسم کردنم یا هفت و هشت گر نباشد هفت و هشت از پنج و ز شش چار نیست
مقسمی که فکندست سفره روزی زلطف عام خود از قاف تا به قاف عیان
جهانداری که تیغ اوست صبح فتح را مطلع جهانبخشی که دست اوست رزق خلق را مقسم
باب فصولات لطف اوست مقسم دفتر تصنیف جود اوست مبوب
در قسمت سی روزه ذریت آدم کلک تو بود بر روش عدل مقسم
ارزاق خلق را کف دست تو مقسم است اسرار غیب را دل پاک تو مخزن است