مقتدی. [ م ُ ت َ دا ] ( ع ص ، اِ ) آنکه به او اقتدا کنند. ( مهذب الاسماء ). آنکه مردم پیروی او کنند یعنی پیشوا. ( غیاث ) ( آنندراج ). آنکه مردمان پیروی آن کنند. ( ناظم الاطباء ). که مورد اقتدا قرار گیرد : فرزند بمرد مقتدی هم ماتم ز پی کدام دارم.خاقانی.فرمان ربانی را... امام و مقتدی سازند. ( جهانگشای جوینی چ قزوینی ج 1 ص 11 ). چون سخن پیرانه از زفان پادشاه زاده یگانه به اسماع حاضران رسید آن را دستور و مقتدی ساختند. ( جهانگشای جوینی ایضاً ج 1 ص 157 ). و رجوع به مقتدا شود. || پیشنماز. امام جماعت. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). مقتدی.[ م ُ ت َ ] ( ع ص ) پیروی کننده. ( غیاث ) ( آنندراج ). پیروی کننده. اقتداکننده. ( از ناظم الاطباء ) : طمع خلق مقتدی است بر او کعبه جود مقتدا باشد.ابوالفرج رونی ( دیوان ص 35 ).شاها زمانه گوید من مقتدی شدم در بیش و کم به دولت تو اقتدا کنم.مسعودسعد.چه عجب زآنکه چو خورشید کسی را شد امام سایه چون مقتدیان گام زند بر اثرش.سنائی ( دیوان چ مصفا ص 184 ).مقتدای عالم آمد، مقتدی در دین او من غلام مقتدی و خاکپای مقتدا.سنائی ( ایضاً ص 21 ).به انوار سنت وآثار مساعی بدو مقتدی و مهتدی بود. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1 تهران ص 398 ). || جماعتی. ( السامی ) ( مهذب الاسماء ). مأموم. جماعتی. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). کسی که پشت سر امام جماعت نماز گزارد. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). کسی که امام جماعت را با تکبیر افتتاح درک کند. ( از تعریفات ). مقتدی. [ م ُ ت َ ] ( اِخ ) رجوع به مدخل بعد شود.
معنی کلمه مقتدی در فرهنگ معین
(مُ تَ ) [ ع . ] (اِفا. ) ۱ - پیروی کننده . ۲ - کسی که پشت سر امام جماعت نماز خواند.
معنی کلمه مقتدی در فرهنگ عمید
اقتدا کننده، پیروی کننده.
معنی کلمه مقتدی در فرهنگ فارسی
عبدالله المقتدی بامرالله بیست و هفتمین خلیفه عباسی که از ۴۶۷ تا ۴۹۴ ه.ق . خلافت کرد . ( اسم ) ۱ - پیروی کننده . ۲ - کسی که پشت سرامام جماعت نماز خواند . پیروی کننده پیروی کننده و اقتدا کننده
معنی کلمه مقتدی در دانشنامه عمومی
مقتدی (خلیفه). المقتدی ( نام کامل وی: أبوالقاسم عبدالله بن محمد بن القائم بأمر الله و ملقب به المقتدی بأمر الله ) ( درگذشته به سال ۴۸۷ هجری/۱۰۹۴ میلادی ) بیست و هفتمین خلیفه عباسی در بغداد بود که از سال ۱۰۷۵ تا ۱۰۹۴ میلادی فرمان راند. هنگامی که مقتدی به خلافت رسید، نوزده سال داشت که پس از مرگ پدربزرگ قائم، برای او بیعت گرفته شد. ملکشاه سلجوقی، در زمان او قدرتمندترین سلطان بود. سلطان سلجوقی برای خلیفه احترام تمام قائل بود، اما عملاً بصورت کامل رسمی قدرت بیشتری از خلیفه داشت. سلطان سلجوقی، دخترش را به عقد نکاح خلیفه درآورد. او امید داشت که از این ازدواج پسری به دنیا آید، اما چنین نشد. دختر سلطان، بغداد را ترک گفت و به دربار اصفهان رفت. در این زمان روابط سلطان سلجوقی و خلیفه به تیرگی گرایید. از یک سو سلطان سلجوقی دخالت خلیفه را در امور سیاسی جایز نمی دانست و از سوی دیگر خلیفه از قدرت گرفتن ملکشاه هراسناک بود، به طوری که ملکشاه قصد تصرف بغداد را کرد، اما با کشته شدن ملکشاه، موفق به انجام این کار نشد و در اصفهان جنگ قدرت که به وسیله همسر فوق العاده قدرتمند و پرنفوذ ملکشاه را افتاده بود ترکان خاتون برای این که فرزندش محمود را پادشاه کند خلیفه را تهدید به فتح بغداد و قول این که هر چه بخواهد به او بدهد و دست به معامله سیاسی زد که اگر پسرش را به رسمیت بشناسد پسر خلیفه که در اصفهان دارالخلافه را انداخت بود و این امر قدرت خلیفه را تضعیف کرد بود را به او تحویل بدهد خلیفه پسر ترکان خاتون را به رسمیت شناخت و ترکان خاتون رسما جانشین همسرش ملکشاه شد و تمام قدرت را در دست گرفت و خلیفه از دستور ترکان خاتون پیروی می کرد. خلیفه مقتدی، مردی متدین بود و همتی بلند و نفسی نیرومند داشت، او آوازه خوانی را در بغداد و اطراف آن ممنوع کرد. با مرگ وی، خلافت به ابوالعباس احمد مستظهر رسید.
معنی کلمه مقتدی در دانشنامه اسلامی
[ویکی اهل البیت] پس از درگذشت قایم، ابوالقاسم عبدالله ملقب به المقتدی بر تخت خلافت نشست. برخی از تاریخ نگاران او را پسر قایم و برخی دیگر از نوادگان قایم دانسته اند. مقتدی خلیفه ای دادگر و کاردان بود. مقتدی در سال 487 ق پس از نوزده سال و اندی خلافت چشم از جهان فروبست. این خلیفه هم دوره با سلطان ملکشاه سلجوقی بود. ملکشاه در 480 ق جهت تحکیم هر چه بیشتر دوستی و مناسبات، دختر خود را به همسری خلیفه درآورد. دولت سلجوقی در زمان ملک شاه «465-485 ق» قدرت مطلقه و فرمانروای سرزمینهای خلافت شرقی بود که دوران جدیدی در تاریخ اسلام با پیدایش این سلسله آغاز شد.
جملاتی از کاربرد کلمه مقتدی
چه عجب زان که چو خورشید کسی را شد امام سایه چون مقتدیان گام زند بر اثرش
بسیاری از عرب‌های هور بازگردانده شده به عضویت حزب‌الله عراق درآمده‌اند؛ عده‌ای دیگر به هواداران مقتدی الصدر پیوسته‌اند، که از طریق هر کدام آنها کنترل سیاسی استان میسان عراق را به دست آورده‌اند. بی‌ثباتی سیاسی و دشمنی‌های محلی، که با فقر در میان جمعیت محروم عرب‌های هور تشدید می‌شود، به‌عنوان مشکلی جدی باقی‌مانده‌است.
تا به شرع اندر یمین المقتدی بالله تویی یسر داری بر یسار و یمن داری بر یمین
خاتم الانبیا و أفضلهم مقتدی الاولیا و أکملهم
گر هلالم گر بلالم می‌دوم مقتدی آفتابت می‌شوم
در حالی که پترائوس این افزایش را عامل کاهش خشونت می‌دانست، این کاهش نیز از نزدیک با دستور آتش‌بس مقتدی صدر، رهبر سیاسی عراق در ۲۹ اوت۲۰۰۷ مطابقت داشت. پس از کشته شدن بیش از ۵۰زائر مسلمان شیعه در جریان نبرد روز قبل در کربلا، دستور الصدر مبنی بر کناره‌گیری شش‌ماهه از قدرت، بین وفاداران وی توزیع شد.
در روزگار تو چو دگر قوم مقتدیست برامت تو از پس تو چون تو مقتدا است
پس طبیبان از سلیمان زان گیا عالم و دانا شدندی مقتدی
قادر گرفت مسند و قائم ز بعد او پس مقتدی بیافت همان تخت وکام وفر
سید ریاض نوری، شوهر خواهر مقتدی صدر روحانی تندرو شیعه عراقی و مدیر دفتر او در نجف، به ضرب گلوله در این شهر کشته شد.بی‌بی‌سی
روز چهارشنبه ۱۹ فوریه ۲۰۲۰ در نجف زنان عراقی به‌صورت گسترده از قشرهای مختلف «استادان دانشگاه، خانه‌دار، دانشجو» با پوشش‌های مختلف دست به اعتراض و تظاهرات زده و در صفوف چند کیلومتری در مسیرهای مختلف از نزدیکی ساختمان شورای استانداری نجف تا میدان‌های اصلی حرکت کردند. این تظاهرات در ادامه سخنان توهین‌آمیز مقتدی صدر به زنان عراقی و شرکت آنها در تظاهرات‌ها بود.
بازرسید آیتی از طرف عنایتی وحدت بی‌نهایتی گشت امام و مقتدی
ایا زمانه شده مقتدیّ همت تو تو مقتدی و مروّت به نزد تو مهمان
فرماندار کنونی علی دوّای لازم از طرفداران مقتدی صدر می باشد. از سال ۲۰۱۳، وی تنها فرماندار استانی در عراق متعلق به جنبش صدر می باشد . گر چه او شیعه است، ولی غیر فرقه ای می باشد و گفته است: سنی یا شیعه یا مسیحی فرقی نمی کند. من میان هیچکس فرقی قائل نیستم." وی را دلبرترین سیاستمدار عراق می نامند.[نیازمند منبع]
روز شنبه ۸ فوریه ۲۰۲۰ در شهر ناصریه مردم معترض که خواستار برکناری رئیس پلیس آنجا نیز هستند، پل‌های ورودی به شهر را بسته و دست به اعتراض و تظاهرات زدند. در میدان الحبوبی شهر ذی قار مردم معترض محمد توفیق علاوی را که مورد تأیید سید علی سیستانی نمی‌دانند بعنوان نخست‌وزیر قبول ندارند. در میدان التحریر در مرکز بغداد چندین تجمع و تظاهرات از طرف دانشجویان به راه انداخته شد. تظاهر کنندگان خواستار انصراف محمد علاوی از مأموریت تشکیل دولت شدند. آنها کلاه آبی‌های وابسته به مقتدی صدر را که به سرکوب و نقض حقوق تظاهرکنندگان دست زده‌اند. محکوم کردند.
