مقاسات

حاسدان دارد و بدگوی بسی لیک همی کی مقاسات کشد بحر دمان از مهبی

اگر به وقت مقاسات گرم و سرد مصاف نیایدت مدد از هیچ کس علی الاطلاق

رحمتی کن که در مقاساتش کیسۀ صبر کرده ام افراغ

أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ این «ام» در قرآن جایها است، و در موضع استفهام است. یعنی أ حسبتم؟. و گفته‌اند که: در موضع «بل» است. و «لَمَّا یَعْلَمِ» بمعنی لم یعلم است. و لمّا بمعنی لم در قرآن فراوان است. و علم درین آیت بهر دو جایگه بمعنی رؤیت است. و این نصب که در وَ یَعْلَمَ است، نصب علی الصّرف است. ربّ العالمین درین آیت بیان کرد که مؤمنان در راه خدا مقاسات بلا کشند، و رنجها احتمال کنند. و این بجواب آن منافقان آمد که روز احد فرا مؤمنان گفتند: «لم تقتلون انفسکم و تهلکون اموالکم فانّ محمّدا لو کان نبیّا لم یسلّط علیه القتل فقال المؤمنون: بلی! من قتل منّا دخل الجنّة. فقال المنافقون لم تمنّون انفسکم الباطل، فأنزل اللَّه عزّ و جلّ: أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ الآیة.