مظالم

معنی کلمه مظالم در لغت نامه دهخدا

مظالم. [ م َ ل ِ ] ( ع اِ ) ستم ها. این جمع مَظلِمة به معنی ستم باشد. ( آنندراج ) ( غیاث ). ستم و زبردستی و ستمگری. ( ناظم الاطباء ) :
خطا بین که بر دست ظالم برفت
جهان ماند و او بر مظالم برفت.سعدی.- رد مظالم ؛ مالی که به فقیه یا مرجع تقلید یا مجاز از طرف وی دهند، بابت مظلمه ای که شخص بر عهده دارد و نمیداند به چه کسی مدیون است تا او را راضی سازد و یا بدوبپردازد و او به وکالت از طرف شرع ، از جانب مظالم خواه به مستمندان و مستحقان پردازد.
|| عدالتگاهها و جاهایی که در آن ظالمان را به سزا میرسانند. ( آنندراج ) ( غیاث ). دیوان داوری. دادگاه. جایی که در آن ترافع کنند :
بیندیش از آن روز کاندر مظالم
به توزیع کردی مرا میزبانی.منوچهری.چون پیش وی شد گفت به مظالم بودی. ( تاریخ سیستان ). دیگر روز مظالم بود آنجا رفت اندرپیش عمرولیث گفت آن مرد [ خونی ] را به من ارزانی باید کرد. ( تاریخ سیستان ). محمدبن هرمز اندر مظالم شد و گفت به سیستان رسم نیست که مال به زیادت خواهند. ( تاریخ سیستان ).
وقتی امیرنصر ابوالقاسم را دستاری داد و دراین باب عنایت نامه نبشت نشابوریان وی را تهنیت کردند و نامه بیاورده به مظالم برخواندند. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 365 ).
یکروز عاشق تو ز بیدادتو همی
اندر مظالم ملک دادگر شود.مسعودسعد.- دیوان مظالم ؛ دیوان دادخواهی و دادرسی. ( ناظم الاطباء ).
|| ج ِ مَظلِمَة. دادخواهی. ( از اقرب الموارد ) ( از محیطالمحیط ) : مجلس مظالم و درِ سرا گشاده است. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 36 ). در هفته دوبار مظالم خواهد بود. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 36 ).
قیصر رومی به قصر مشرف او در
روز مظالم ز بندگان صفار است.ناصرخسرو.و موبد موبدان را بر قضا و مظالم گماشت. ( فارسنامه ابن البلخی ص 92 ).
- به مظالم نشستن ؛ به دادخواهی نشستن. به مظالم نشستن شاهی یا وزیری و یا قاضیی. داددهی نشستن اغاثه مظلومان را. ( از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : و هرگز به تدبیری مشغول نگشتی و قصه بر نخواندی و به مظالم ننشستی. ( فارسنامه ابن البلخی ص 73 ). قصه ای نوشت و آن روز که عبداﷲ طاهر به مظالم نشست آن کنیزک روی بربست و به خدمت وی رفت و قصه بداد. ( نوروزنامه ). هر روز از رقبه صباح تا رکبه رواح و از خروج ظلام تا دخول شام بر مسند مظالم نشستی. ( سندبادنامه ص 36 ).

معنی کلمه مظالم در فرهنگ معین

(مَ لِ ) [ ع . ] (اِ. ) جِ مظلمه ، ستم ها.

معنی کلمه مظالم در فرهنگ عمید

= مظلمه

معنی کلمه مظالم در فرهنگ فارسی

جمع مظلمه
( اسم ) جمع مظلمه : ۱ - ستمهایی که بر کس یا کسانی و ارد شده . ۲ - چیزهایی بزور و ستم گرفته . یا رد مظالم . مالی که کسی بحاکم شرع دهد بابت دین یا دیونی که برذمه دارد و داین آن معلوم نیست خواه داین آن شرع باشد و خواه عام. مردم . اما غالبا این اصطلاح به دیوانی اطلاق شود که متعلق باشخاص غیرمعین باشد . ۳ - یامجلس مظالم . مجلسی که بشکایت مردم در باب ظلمهایی که بدانان شده رسیدگی میکرد : و در هفته دوبار مظالم خواهد بود و مجلس مظالم و در سرا گشاده است . هرکسی را که مظلمتی است بباید آمد و بی حشمت سخن خویش گفت تا انصاف تما داده آید .

معنی کلمه مظالم در ویکی واژه

جِ مظلمه ؛ ستم‌ها.

جملاتی از کاربرد کلمه مظالم

گفت: آری یا احمد، آن شب که بگریستی من آن آب دیده تو در روی خود مالیدم روی من چنین شد و گفت بنده تایب نبود تا پشیمان نبود بدل و استغفار نکند بزبان و از عهده مظالم بیرون نیاید تا جهد نکند در عبادت.
باشد که من از جور تو در پیش شهنشه جامه بدرم روز مظالم به گه بار
تو بر آن زجر کنی انگیزش سازی از بهر مظالم تیزش
وان که شد با مظالم تو شر‌بک ساخت خود را به حضرتت نزدیک‌
تو این سپر که ز دنیا کشیده ای در روی به روز عرض مظالم چنان بیندازی
بعد ازان گفت کان دو ظالم را وان دو سر دفتر مظالم را
و گفته‌اند «الصّوم لی» اضافت روزه با خود کرد تا دست خصمان از آن کوتاه کند، فردا در قیامت چون خصمان گرد تو بر آیند، و عبادتهای تو بآن مظالم که در گردن داری بردارند، رب العالمین آن روزه تو در خزینه فضل خود میدارد، و خصمان ترا می‌گوید این آن منست، شما را ور آن دستی نه پس بعاقبت بتو باز دهد، گوید این اضافت از بهر آن با خود کردم تا از بهر تو نگه دارم.
دست خدای گیر و از این ژرف چه بر آی گر با هزار جور و جفا و مظالمی
گفت «خدا با تو ظالم چه کرد؟ در شبت از روز مظالم چه کرد؟»
اندر عراق بزم کنی، در حجاز رزم اندر عجم مظالم و اندر عرب شکار