معنی کلمه مظالم در لغت نامه دهخدا
خطا بین که بر دست ظالم برفت
جهان ماند و او بر مظالم برفت.سعدی.- رد مظالم ؛ مالی که به فقیه یا مرجع تقلید یا مجاز از طرف وی دهند، بابت مظلمه ای که شخص بر عهده دارد و نمیداند به چه کسی مدیون است تا او را راضی سازد و یا بدوبپردازد و او به وکالت از طرف شرع ، از جانب مظالم خواه به مستمندان و مستحقان پردازد.
|| عدالتگاهها و جاهایی که در آن ظالمان را به سزا میرسانند. ( آنندراج ) ( غیاث ). دیوان داوری. دادگاه. جایی که در آن ترافع کنند :
بیندیش از آن روز کاندر مظالم
به توزیع کردی مرا میزبانی.منوچهری.چون پیش وی شد گفت به مظالم بودی. ( تاریخ سیستان ). دیگر روز مظالم بود آنجا رفت اندرپیش عمرولیث گفت آن مرد [ خونی ] را به من ارزانی باید کرد. ( تاریخ سیستان ). محمدبن هرمز اندر مظالم شد و گفت به سیستان رسم نیست که مال به زیادت خواهند. ( تاریخ سیستان ).
وقتی امیرنصر ابوالقاسم را دستاری داد و دراین باب عنایت نامه نبشت نشابوریان وی را تهنیت کردند و نامه بیاورده به مظالم برخواندند. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 365 ).
یکروز عاشق تو ز بیدادتو همی
اندر مظالم ملک دادگر شود.مسعودسعد.- دیوان مظالم ؛ دیوان دادخواهی و دادرسی. ( ناظم الاطباء ).
|| ج ِ مَظلِمَة. دادخواهی. ( از اقرب الموارد ) ( از محیطالمحیط ) : مجلس مظالم و درِ سرا گشاده است. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 36 ). در هفته دوبار مظالم خواهد بود. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 36 ).
قیصر رومی به قصر مشرف او در
روز مظالم ز بندگان صفار است.ناصرخسرو.و موبد موبدان را بر قضا و مظالم گماشت. ( فارسنامه ابن البلخی ص 92 ).
- به مظالم نشستن ؛ به دادخواهی نشستن. به مظالم نشستن شاهی یا وزیری و یا قاضیی. داددهی نشستن اغاثه مظلومان را. ( از یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) : و هرگز به تدبیری مشغول نگشتی و قصه بر نخواندی و به مظالم ننشستی. ( فارسنامه ابن البلخی ص 73 ). قصه ای نوشت و آن روز که عبداﷲ طاهر به مظالم نشست آن کنیزک روی بربست و به خدمت وی رفت و قصه بداد. ( نوروزنامه ). هر روز از رقبه صباح تا رکبه رواح و از خروج ظلام تا دخول شام بر مسند مظالم نشستی. ( سندبادنامه ص 36 ).