مسدس

منشین درین سرای مسدس که عاقبت جای اقامت تو سرای مثمن است

و همچنین رودکی در سال سیصد و سی و اند کلیله ودمنه را به اسم امیر نصر سامانی در دوازده هزار بیت در بحر رمل مسدس به نظم درآورد و صله ی وافر یافت. این شعر از این جاست:

ره زشش سو بسته می خواهند بر خصمش از آن شد مسدس چو سرای نحل این دیر سداس

من نحل مسدس جهانم پرورده یاسیمین دینم

و در زنبور نگاه که خانه خویش مسدس کند که اگر چهار سو کند گوشه های خانه خالی و ضایع ماند و اگر گرد کند چون مدورات به هم بازنهی بیرون فرجتها ضایع باشد و در همه اشکال هیچ شکلی نیست که به مدور نزدیک تر بود و هموارتر مگر مسدس. و این به برهان هندسی معلوم کرده اند. و خداوند عالم به لطف و رحمت خویش چندان عنایت دارد بدین حیوان مختصر که وی را الهام دهد.

ازین مسدس‌گیتی مدار چشم خلاص که مهره راه رهایی ندارد از ششدر

بونصر آنکه نصرت او چون سپه براند غلغل در این مسدس پهناور اوفتاد

الا قلم قدرت تو بر سر نرگس از تاج مدور که کند شکل مسدس

لذتی کز شراب خرسندیست در شفا خانه مسدس نیست

نکرده لذت الفاظ تو ز رعنائی نزول جز بسرای مسدس زنبور