مستوجب

معنی کلمه مستوجب در لغت نامه دهخدا

مستوجب. [ م ُ ت َ ج ِ] ( ع ص ) لازم و واجب دارنده. ( از اقرب الموارد ). موجب. سبب. باعث. جهت. سزاوار و لایق. ( غیاث ) ( آنندراج ).مستحق چیزی. ( از اقرب الموارد ). شایسته. زیبنده. برازنده. جدیر. قابل. درخور : برسد به شما خانیان آنچه مستوجب آنید. ( تاریخ بیهقی چ ادیب ص 326 ). سپس گفت [ حسنک ] من خطا کرده ام و مستوجب هر عقوبت هستم. ( تاریخ بیهقی ص 182 ). گفت من مستوجب هر عقوبت هستم... لیکن... خواجه مرا بحل کند. ( تاریخ بیهقی ).
به هر نوعی که کس ما را شناسد
بود مستوجب انعام دیدن.ناصرخسرو.حقیقتم پنج صفت یاد کرد که زکریا بنده مؤمن و مستوجب رحمت. ( قصص الانبیاء ص 301 ).
صدری که ز آفرینش او
مستوجب آفرین شد ارکان.خاقانی.که پسندد که فراموش کند عهد قدیم
به وصالت که نه مستوجب هجران بودم.سعدی.مستوجب این و بیش ازینم
باشد که چو مردم خردمند.سعدی.گر گرفتارم کنی مستوجبم
ور ببخشی عفو بهتر کانتقام.سعدی ( گلستان ).نقد صوفی نه همه صافی بی غش باشد
ای بسا خرقه که مستوجب آتش باشد.حافظ.و رجوع به استیجاب شود.

معنی کلمه مستوجب در فرهنگ معین

(مُ جِ ) [ ع . ] (اِفا. ) لایق ، سزاوار.

معنی کلمه مستوجب در فرهنگ عمید

۱. مستلزم، ایجاب کننده.
۲. سزاوار.

معنی کلمه مستوجب در فرهنگ فارسی

سزاوارشونده، سزاوار
۱- (اسم ) سزاوار مستحق : مستحق نکال و تعذیب و مستوجب تشدید و تادیب ... . جمع : مستوجبین .

جملاتی از کاربرد کلمه مستوجب

من خود ای شوخ گنه کارم و مستوجب قهر با من امروز مدارای تو بی‌چیزی نیست
ماده ۴۰۰. بوم‌کشی: «تخریب گسترده گیاهان و جانوران، مسموم‌کردن اتمسفر یا منابع آب، و همچنین ارتکاب اقدامات دیگری که ممکن است فاجعه‌ای اکولوژیک ایجاد کنند، مستوجب مجازات خواهد بود…»
ماده ۴۴۱. بوم‌کشی: «تخریب گسترده گیاهان و جانوران، مسموم‌کردن هوا یا منابع آب، و همچنین هرگونه اقدام دیگری که ممکن است باعث فاجعه زیست‌محیطی بشود، مستوجب مجازات خواهد بود…»
گفتم چو دلم با تو قرین خواهد بود مستوجب شکر و آفرین خواهد بود
گفتم ثنای تو ، که ثنای تو واجبست وندر زمانه جز تو که مستوجب ثناست ؟
مستغرق لجهٔ شرابم مستوجب مژدهٔ سروشم
چه میشود که بهجران خویش نگذاریم سزای کرده چه مستوجب عقاب تو باشم
محمّدبن نَضْر الحارثی گوید که خداوند تعالی بموسی عَلَیْهِ السَّلامُ وحی فرستاد که ای موسی بیدار باش و دوستان بسیار کن و هر دوست که فرا تو رسد و با تو نسازد از وی دور باش و با وی صحبت مکن که دلت سخت شود و دشمن تو باشد و ذکر من بسیار کن تا مستوجب شکر من گردی و زیادت فضل من بیابی.
اهانت به خمینی به عنوان جرم در ایران شناخته شده است و در همین راستا قانون مجازات اسلامی ایران اهانت به وی را جرم انگاری کرده و مستوجب شش ماه تا دو سال حبس دانسته است.
ماده ۱۶۱. بوم‌کشی: «تخریب گسترده گیاهان و جانوران، مسموم‌کردن اتمسفر، زمین و منابع آب، و همچنین ارتکاب سایر اعمالی که موجب یا قادر به ایجاد یک فاجعه اکولوژیک باشند، مستوجب مجازات خواهد بود…»
گر گرفتارم کنی مستوجبم ور ببخشی عفو بهتر کانتقام
بستیم رخت از آن کو کانجاست خواری افزون آن بنده که بیش است مستوجب رعایت
اقدام علیه امنیت ملی یکی از بزه‌هایی است که بنابر قانون مجازات اسلامی مصوب حکومت جمهوری اسلامی، در ایران مستوجب کیفر است. فصل نخست کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (با عنوان تعزیرات) به این موضوع می‌پردازد و در فصل‌های دیگری از آن و نیز در بخش‌هایی از کتاب حدود به این بزه اشاره شده‌است.
به دست راد تو بیچاره ابرکی ماند چه جرم‌کرده‌که مستوجبست بهتان را
زین بدی‌ها قرین آفاتی سخت مستوجب مکافاتی