مزمن

اثرات مصرف الکل به اثرات حاد، مزمن و ترک مشخص می‌شود.

حرفهای خط او کژمژ بود مزمن عقلست اگر تن می‌دود

مزمن شده است علت بیدردیم بسی از انفعال آن عرق صحتم بده

علاجِ جهل اگر بقراط باشی مکن بگذر ز علّت‌های مزمن

و اگر مرض بخل مزمن شده باشد در مقام تسلی نفس خود برآید و شهرت در بلاد و محبت عباد و نام نیک و ثنای دور و نزدیک را به نظر درآورد و بسیار در اینها و در نام نیک اسخیا تأمل کند تا از این راه رغبت نماید، و دست او به بذل و عطا گشوده شود و نفس او فی الجمله در بخشش مطیع گردد و اگر چه عطای به این قصد هم از صفات رذیله است و حقیقت سخاوت نیست، و لیکن این مانند آن است که چون طفل را می خواهند از شیر بگیرند و پستان را از یاد او ببرند او را به گنجشک و امثال آن مشغول می کنند و شکی نیست که گنجشک بازی، کمال طفل نیست، و لیکن بعد از علاج، شوق او به گنجشک می شود پس همچنین این شخص ضرر ندارد که ابتدا دل خود را به این قصدها شاد کند تا علاقه مال از دل او تمام شود، آن وقت در صدد تصحیح قصد و نیت خود برآید.

همچو بیماریست مزمن لیک گر میلش بود جستن آسانست همچون عادیان از چنبرش

نیست کوه از بهر همراهی که گویی مزمن است نیست شیر از بهر هم خوابی که گویی ابخر است

هر کجا بیماری مزمن بدی یاد اوشان داروی شافی شدی

تازگی حلم تو مزمن طبع زمین بارگی عزم تو مسرع سیر زمان

ور حریفی طلبی زیرک و آزاده طلب در مزاج تواگر بخل و حسد مزمن نیست

ای عیسی زمانه چه داری؟ دمی بزن کین درد گشت مزمن و درمان پدید نیست